|
[[Պատկեր:She-wolf suckles Romulus and Remus.jpg|250px|մինի|Հռոմուլոս և Հռեմոս եղբայրներին կերակրող էգ գայլը` Հռոմի հիմնադրման խորհրդանիշը]]
'''Հռոմի ստեղծումը''' ուսումնասիրել է [[հնագիտություն]]ը, բայց հնագույն հռոմեացիների կողմից ստեղծված ավանդական պատմությունները հենց իրենց`իրենց՝ հռոմեացիներին թույլ են տալիս ներկայացնել իրենց [[քաղաք]]ի պատմությունը [[լեգենդ]]ներով ու [[առասպել]]ներով։ Այս հնագույն լեգենդներից ամենահայտնին և, հավանաբար, հռոմեական լեգենդներից ամենահայտնին, [[Հռոմուլոս]] և [[Հռեմոս]] եղբայրների պատմությունն է`է՝ երկվորյակների, որոնց սնել էր էգ [[գայլ]]ը <ref name="livy1797">{{Cite book
| publisher = Printed for A.Strahan
| last = Livy
| title = The Early History of Rome
| date = 2005-05-26
}}</ref>։ Այս պատմությունը համաձայնեցվեց ավելի վաղ շրջանում ստեղծված մեկ այլ ավանդության հետ, որ ունեին [[Տրոյա]]յի փախստական [[Էնեյներ]]ը։ Նրանք փախան [[Իտալիա]] և հիմնադրեցին ռոմանների ճյուղը`ճյուղը՝ շնորհիվ Յուլուսի`Յուլուսի՝ Հուլիո-Կլաուդիան արքայատոհմի հիմնադրի։
== Պահպանված լեգենդները ==
=== Էնեյներ ===
[[Պատկեր:Aeneas' Flight from Troy by Federico Barocci.jpg|մինի|աջից|Էնեյները փախչում են [[Տրոյա]]յից. Ֆեդերիկո Բարոչչի, [[1598]]]]
[[Հռոմ]]ի մասին ազգային [[էպոս]]ը` [[Վերգիլիուս]]ի «[[Էնեիդ]]»-ը, պատմում է, թե ինչպես տրոյացի արքայազն Էնեասը եկավ [[Իտալիա]]: Ըստ «Էնեիդ»-ի`ի՝ կործանված Տրոյա քաղաքի ողջ մնացած բնակիչները հավաքվում են միասին Էնեասի շուրջը, հաղթահարում բազում արկածներ [[Միջերկրական ծով]]ում` ներառյալ կանգառը նոր հիմնադրված Քարթիջում` Դիդո թագուհու հսկողությամբ, բայց ի վերջո հասնում են Իտալիայի ափը։ Տրոյացիները մտածում էին, որ կանգ են առել [[Անցիո]]յի և [[Ֆիումինցիո]]յի միջև`միջև՝ Հռոմի հարավարևմտյան շրջանում։ Հավանաբար, նրանք կանգ էին առել Լավրենտում քաղաքում (այլ աղբյուրներում`աղբյուրներում՝ [[Լավինիում]])։ Քաղաքն անվանվել է ի պատիվ Լավինիայի`Լավինիայի՝ արքա Լատինուսի դստեր, ում հետ ամուսնացած էր Էնեասը։ Սա սկիզբ դարձավ Թրնուսի հետ զինված բախումների`բախումների՝ Լավինիայի հետ [[Ամուսնություն|ամուսնության]] համար։<ref name="Encyclopedia Britannica: Turnus">{{cite web |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/610379/Turnus |title=Turnus |work=Encyclopaedia Britannica |}}</ref> Մինչ Էնեասի ժամանումը Թրնուսը նշանված էր Լավինիայի հետ, բայց վերջինս շուտով ամուսնացավ Էնեասի հետ`հետ՝ այդպիսով սկիզբ դնելով պատերազմի։ Էնեասը հաղթեց պատերազմում և սպանեց Թրնուսին։ Տրոյացիները տեղացիների հետ ապրելու իրավունք ձեռք բերեցին։ Էնեասի երիտասարդ որդին`որդին՝ Ասկանիուսը (հայտնի է նաև որպես Յուլուս), հիմնադրեց Ալբա Լոնգան և Ալբացի արքաների արքայատոհմը, ովքեր լցրեցին Տրոյայի արքայատոհմի և Հռոմի հիմնադրման ավանդական շրջանի միջև եղած ժամանակագրական անդունդը [[մ.թ.ա. 8-րդ դար]]ում։
Այս ժամանակաշրջանի վերջին`վերջին՝ Պրոքաս արքան Նումիտորի և Ամուլիուսի հայրն էր։ Նրա մահից հետո Նումիտորը դարձավ Ալբա Լոնգայի արքա, բայց Ամուլիուսը ձերբակալեց նրան և բանտ ուղարկեց։ Նա նաև ստիպեց Նումիտորի դստերը`դստերը՝ Ռեա Սիլվիային, դառնալ կույս քարոզիչ Վեստալսում։ Երկար տարիներ Ամուլիուսը արքա էր։
=== Հռոմուլոս և Հռեմոս ===
{{Տես|Հռոմուլոս}}
[[Հույներ|Հուն]]ական ծագումով Էնեասի [[լեգենդ]]ը հետագայում փոխարինվեց իտալական ծագմամբ [[Հռոմուլոս]]ի և Հռեմոսի լեգենդով, որոնք, ըստ պատմագիտական հաշվարկների, ծնվել են մոտ [[մ.թ.ա. 771]] թվականին։ Ենթադրվում է, որ նրանք Ռեա Սիլվիայի և [[Մարս]]ի` պատերազմի աստծո զավակներն էին: Մարգարեության պատճառով նրանք պիտի տապալեին իրենց քեռի Ամուլիուսին, ով սպանել էր Սիլվիայի հորը` Նումիտորին։ Բազմաթիվ դիցաբանական կերպարների նման, նրանք ծնվելու պահից արդեն լքված էին։ Նրանց կերակրում էր էգ [[գայլ]]ը, մինչև Ֆաուստուլուս անունով մի հովիվ գտավ նրանց և մեծացրեց իր երեխաների նման։ Ֆաստուլուսն ու նրա կինը`կինը՝ Ակկա Լարենցիան, մեծացրին երեխաներին։ Երբ նրանք չափահաս դարձան, սպանեցին Ամուլիուսին և վերականգնեցին Նումիտորը։ Նրանք որոշեցին քաղաք հիմնել։ Ինչևէ, նրանք վիճում են, և Հռոմուլոսը սպանում է եղբորը։ Այսպիսով, [[Հռոմ]]ը հիմադրվեց եղբայրասպանությամբ`եղբայրասպանությամբ՝ մի պատմությամբ, որը հետագայում էլ շարունակվեց քաղաքի`քաղաքի՝ պայքարով ու արյունահեղությամբ լի պատմության մեջ։
== Արտաքին հղումներ ==
| 