«Գերմանիայի պատմություն»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
չ փոխարինվեց: 1]]թ → 1]] թ oգտվելով ԱՎԲ |
չ փոխարինվեց: բ , → բ, oգտվելով ԱՎԲ |
||
Տող 17.
[[1914]] թվականի օգոստոսի 1֊ին Գերմանիան պատերազմ հայտարարեց Ռուսաստանին, օգոստոսի 3-ին՝ Ֆրանսիային, օգոստոսի 4-ին Անգլիան պատերազմ հայտարարեց Գերմանիային։ Պատերազմի հենց սկզբից Գերմանիայի աջ դեմոկրատները սոցիալ շովինիստական դիրք գրավեցին, ըստ Էության նրանց հարեց նաև ցենտրիստական խմբավորումը Կ․ Կաուցկու գլխավորությամբ։ Միայն ձախ սդեմոկրատները (Ռ․ Լյուքսեմբուրգ, Կ․ Լիբկնեխտ, Կ․ Ցետկին, Ֆ․ Մերինգ և ուրիշներ) հավատարիմ մնացին պրոլետարական ինտերնացիոնալիզմին։ [[1915]] թվականինի գարևանը նրանք ստեղծեցին «Ինտերնացիոնալ» խումբը, որը [[1916]] թվականին վերաևվանվեց «Սպարտակ», իսկ ավելի ուշ վերածվեց «Սպարտակ միության»։ 1918 թվականին Գերմանիայում ստեղծվեց հեղափոխական իրադրություն։ Տեղափոխության սկիզբ ծառայեց գերմանական ծովայինների ապստամբությունը Քիլում։ Շատ քաղաքներում ստեղծվեցին սովետներ։ Նոյեմբերի 9֊ին ապստամբություն բռնկվեց Բեռլինում։ Միապետական կարգը վերացվեց։ Սովետական Միության հետհամերաշխության ցույց (Բեռլին, Լյուսագարաեն, [[1920]] թվականի մայիսի 11) Սովետական և գերմանական պատվիրակությունների անդամները Ռապալլոյի պայմանագրի ստորագրումից հետո ([[1922]] թվականի ապրիլի 16-ին)։ Նկարում՝ ձախից աջ, երկրորդից սկսած ռայխսկանցլեր Վիրտ, Կրասին, Չիչերին, Իոֆֆե Սակայն իշխանությունն անցավ աջ դեմոկրատների ղեկավարների (Ֆ․ Էբերտ, Ֆ․ Շայդեման, Օ․ Լանդսբերգ) և «Անկախ կուսակցության» ղեկավարների ձեռքը, որոնք կապ հաստատեցին բանակի գերագույն հրամանատարության հետ և կնքեցին հեղափոխությունը ճնշելու գաղտնի համաձայնագիր։ 1918 թականի նոյեմբերի 11-ին Կոմպիենում Գերմանիան զինադադար կնքեց Անտանտի հետ։ [[1919]] թվականի հունիսի 28-ին Վերսալում ստորագրվեց հաշտության պայմանագիր՝ հաղթող տերությունների թելադրած պայմաններով։ 1918-ի դեկտ․ 30-ից մինչև 1919-ի հունվարի 1-ը Բեռլինում տեղի ունեցավ Գերմանյի կոմունիստական կուսակցության (ԳԿԿ) հիմնադիր համագումարը։ [[1919]] թվականի հունվարին կառավարությունը դաժանորեն ճնշեց Բեռլինի բանվորների ելույթը, գազանաբար սպանվեցին Կ․ Լիբկնեխտը և Ռ․ Լյուքսեմբուրգը։ [[1919]] թվականի հուլիսի 13-ի Վայմարյան սահմանադրությամբ Գերմանիան դարձավ բուրժպառլամենտական հանրապետություն (15 երկրներ կամ հանրապետություններ և 3 «ազատ քաղաքներ»)։ Ձգտելով դուրս գալ միջազգային մեկուսացումից, Գերմանիան [[1922]] թվականին ապրիլի 16-ին պայմանագիր կնքեց Սովետական Ռուսաստանի հետ, դիվանագիտական հարաբերություններ հաստատվեցին երկու երկրների մի–ջև։
== Ռուրի ճգնաժամ (Գերմանիա) ==
[[1923]]-ի հունվարին սկսվեց, այսպես կոչված, Ռուրի ճգնաժամը (ռազմատուգանքի դիմաց Ֆրանսիան և Բելգիան գրավել էին Ռուրը)։ Սրվեցին դասակարգային հակասությունները, Գերմանիան հեղափոխական վերելք ապրեց։ Հոկտեմբերին Համբուրգի աշխատավորները է․ Թելմանի գլխավորությամբ զինված ապստամբություն բարձրացրին։ [[1923]] թվականի նոյեմբերին նացիոնալ՜սոցիալիստների մի խումբ Ա․ Տիտլերի և գեներալ Է.Լուդենդորֆի գլխավորությամբ Մյունխենում պետական հեղաշրջման անհաջող փորձ կատարեց։ Գերմանիայի մոնոպոլիստները [[ԱՄՆ]]-ի, [[Անգլիա]]յի և Ֆրանսիայի մոնոպոլիաների աջակցությամբ
== Գերամանիայում ֆաշիստական դիկտատուրա հաստատումը ==
[[Պատկեր:CurtisHawk.JPG|400px|մինի|աջից]]
|