«Համշեն»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
չ [r2.6.4] Ռոբոտը ավելացնում է․: de, eo, fj, fr, tr |
||
Տող 9.
Համամ Ամատունու հիմնադրած իշխանությունը կործանվեց 1489 թ., երբ Համշենը գրավվեց թուրքերի կողմից, որոնք սկսեցին բռնի կերպով հավատափոխ անել հայերին: Նրանք, ովքեր հակառակվում էին, սպանվում էին եւ նետվում Ֆորթունա գետը: Եկեղեցիներն ավերվում էին կամ վերածվում մզկիթների: Հավատափոխությունից եւ հալածանքներից խուսափելու համար շատ համշենահայեր նորից բռնեցին գաղթի ճանապարհը` սփռվելով Սինոպսից մինչեւ Բաթում: 19-րդ դարի 60-70 թթ., հատկապես ռուս թուրքական պատերազմից հետո, Համշենի մեծ մասը գաղթեց եւ հաստատվեց Սեւ ծովի Կովկասյան ափերին` Սուխումի, Մծարա, Գագրա, Կրասնոդարի շրջան: Արտագաղթը զանգվածային բնույթ կրեց Մեծ եղեռնի ժամանակ` շարունակվելով մինչեւ 1920-ական թթ.: Այսօր համշենահայությունը բաժանված է երկու մեծ խմբի` թե՛ դավանանքի, թե՛ բնակության վայրի առումով` Թուրքիայի պոնտական ափին բնակվող իսլամացած համշենահայեր եւ Սեւ ծովի աբխազական ու ռուսական ափին բնակվող քրիստոնյա համշենահայեր: Համշենցիները հայտնի են իրենց հարուստ ֆոլկլորով` հեքիաթներով, ասացվածքներով, կատակներով, հանելուկներով, երգ ու պարով: 1980-ականներին քրիստոնյա համշենահայերից մի խումբ տեղափոխվեց Հայաստան, մինչ այսօր նրանք պահպանում են իրենց բարբառը եւ ավանդույթները: Թուրքիայի ծայրագույն արեւելքում գտնվող բազմաթիվ համշենական բնակավայրեր եւս դեռ պահպանում են իրենց բնիկ հայկական բարբառը: Ցավոք, այսօր մեզանից քչերը գիտեն հայ ժողովրդի այս հատվածի գոյության, պատմության եւ մշակութային հարուստ ժառանգության մասին:
[[de:Hemşin]]
[[en:Hemşin]]
[[eo:Hemşin]]
[[fj:Hemşin]]
[[fr:Hemşin]]
[[tr:Hemşin, Rize]]
| |||