«Նախակենդանիներ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
|||
Տող 2.
'''Նախակենդանիներ''', օրգանիզմներն են, որոնք կազմված են մեկ [[բջիջ|բջջից]] և կարողանում են գոյատևել։ Նրանցից են [[ամեոբա]]ն, [[հողաթափիկ ինֆուզորիա]]ն, [[մտրակավորներ]]ը, [[վոլվոքս]]ը՝ մտրակավորների գաղութային ձևը։
Նախակենդանիները մանրադիտակային չափեր ունեցող միաբջիջ օրգանիզմներ են, որոնց մարմինը կազմված է մեկ բջջից, սակայն այն կատարում է ամբողջական օրգանիզմի ֆունկցիաներ (մարսողական, արտազատական, շարժողական և այլն):Բազմաբջիջ օրգանիզմների այս կամ այն բջիջների խումբը կատարում է որևէ մեկ ֆունկցիա, ուստի չի կարող մեկուսացված գոյություն
Շարժողական օրգանոիդներն են՝
*1.կեղծ ոտքերը կամ պսևդոպոդները, որոնք ցիտոպլազմայի ժամանակավոր ելուստներն են,
*2.մտրակները՝ երկար, բարակ թելիկներ են և սկիզբ են առնում ցիտոպլազմայում գտնվող կինետոպլաստից,
*3.թարթիչներ, որոնք բազմաթիվ կարճ թելիկներ են (ֆիբրիլներ)՝ պատված բջջային մեմբրանով (թաղանթով):
Էկտոպլազման միատարր է, ավելի հոծ, նրա արտաքին շերտը խտանում է և առաջացնում նախակենդանու արտաքին թաղանթը՝
Էնդոպլազման կիսահեղուկ է, հատիկավոր, նրանում են գտնվում նախակենդանու կորիզը և օրգանոիդները։
Նախակենդանիների բջիջն ակտիվ գործունեության ժամանակ կոչվում է տրոֆոզոիտ, որի սնուցումը կարող է տեղի ունենալ՝
*ա)մարմնի մակերեսով սննդի ներծծման միջոցով,
*բ)ֆագոցիտոզով և պինոցիտոզով,
*գ)բջջաբերանով։
Արտազատիչ օրգանոիդը կծկողական կամ բաբախող վակուոլը (հեղուկով լցված ոչ մեծ բուշտ է),որը պարբերաբար կծկվում է և նրանում եղած նյութափոխանակության արգասիքներով հանդերձ բջջի մեջ եղած հավելյալ հեղուկը հեռացվում
Նախակենդանիները բազմանում են անսեռ (միտոզ, ամիտոզ, շիզոգոնիա, էնդոգոնիա) և սեռական ճանապարհով (կոպուլյացիա և կոնյուգացիա):Որոշ ներկայացուցիչների մոտ նկատվում է անսեռ և սեռական բազմացման եղանակների հերթափոխություն։
Նախակենդանիների մեծ մասն անբարենպաստ պայմաններում առաջացնում է կայուն (ռեզիստենտ) ձև՝
|