«Կրիպտոմերիա ճապոնական»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
չNo edit summary |
||
Տող 5.
| image descr =
| regnum = Բույսեր
| phylum = [[Մերկասերմեր]]
| classis =
| ordo = [[Ասեղնատերևավորներ]]
| familia = [[Գետնանոճազգրիներ]]
| genus = [[Կրիպտոմերիա]]
| species = Կրիպտոմերիա ճապոնական
| latin =
| author =
| syn =
Տող 18.
}}
'''Կրիպտոմերիա ճապոնական''' ({{lang-lat|
== Նկարագրություն ==
Մշտադալար ծառեր են, մինչև 45 մ բարձրությամբ և 1 -2 մ բնի տրամագծով: Սաղարթը նեղբրգաձև է, սլացիկ, գլանաձև բնով: [[Կեղև]]ը կարմրադարչնագույն է և անջատվում է շերտերով:
Փշատերևները 3 - 4-անկյունանի են, բզանման, մանգաղաձև կորացած, 6 - 25 մմ երկարությամբ, ընձյուղների վրա դասավորված են պարուրաձև: [[Ձմեռ|Ձմ]]ռանը սովորաբար դեղնում են, իսկ վաղ [[Գարուն|գար]]նանը ստանում են մուգ կանաչ գունավորում:
Կոները մեկական են, գնդաձև, 1 - 3 սմ տրամագծով, փայտացած: Հասունանում են առաջին տարում: Սերմերը թափվելուց հետո մնում են ծառի վրա:
Ստվերատար, արագաաճ, խոնավասեր բույս է, ընդորում պահանջկոտ է ինչպես օդի, այնպես էլ հողի խոնավության նկատմամբ: Սակայն վատ դրենաժի ենթարկվող գերխոնավ հողերում վատ է աճում: Հատկապես լավ է զգում հզոր, սննդանյութերով հարուստ, խոնավ հողերում: Վատ է տանում հորում կրային միացությունների առկայությունը:
Ջերմասեր է. -15 -18°C սառնամանիքները կրիպտոմերիայի համար վտանգավոր են:
Բազմանում է սերմերով, կտրոններով, [[անդալիս]]ով, տալիս է բնային մացառներ: Ունի պարկային հրաշալի ձևեր, որոնցից հատկապես աչքի է ընկնում էլեգանտը (C. japonica f. elegans Masters), որն ունի չափազանց խիտ ու գեղեցիկ սաղարթ:
Ավելի երաշտադիմացկուն է, ստվերատար ու ցրտադիմացկուն, քան տիպիկ ձևը: Հարմարվում է հողի մեջ պարունակվող կրային միացություններին: Բազմանում է պատվաստման միջոցով, ինչպես նաև կտրոններով:
== Տարածվածություն ==
Տող 52 ⟶ 41՝
== Հայաստանում ==
Բազմիցս [[Երևան]] է ներմուծված, սակայն մեծ մասամբ ոչնչացել է առաջին իսկ ուժեղ սառնամանիքներից: Վերջին անգամ ներմուծված է [[1953]] թվականին:
[[Հայաստան]]ում հանդիպում է «Ջեյթուն» սովխոզում, որտեղ խոշոր ծառերը հասնում են 22 մ բարձրության, 30-35 սմ բնի տրամագծով: Ծաղկում և պտղաբերում է:
[[Իջևան]] է ներմուծված 1965 թվականին [[Բաթումի]] բուսաբանական այգուց: 10 տարեկան նմուշները այստեղ հասնում են 6,0 մ բարձրության' 12 սմ բնի տրամագծով: Տարեկան
միջին աճը 60 սմ է, իսկ ընթացիկը՝ 90 սմ: Աչքի է ընկնում գեղեցիկ, ձվաձև սաղարթով: Առատորեն ծաղկում և պտղաբերում է, տալով ծլունակ սերմեր: Ցրտերից չեն վնասվում: Բաց գրունտում սերմերով բազմացնելու փորձերը ապարդյուն են անցել: Հաջող են ստացվել բաց դաշտում կտրոններով բազմացման փորձերը (արմատակալումը կազմել է 60 %) : խորհուրդ է տրվում կտրոնները մթերել գարնանը՝ հյութաշարժի ժամանակ, երբ հողի ջերմաստիճանը 10° C է: Կտրոնները խորհուրդ է տրվում տնկել ավազակավային հողերում, որտեղ յուրաքանչյուր քառակուսի մետրը պետք է պարարտացնել երկու դույլ տորֆով: Ոռոգումը հաճախակի պետք է կատարել այն հաշվով, որ հողը միշտ խոնավ լինի: [[Մոլախոտեր]]ը խորհուրդ չի տրվում հեռացնել, քանի դեռ չենք համոզվել, որ կտրոնները արմատակալել են: Արմատակալած կտրոնները դպրոց պետք է տեղափոխել միայն հողագնդով:
[[Իջևան]]ի պայմաններում կրիպտոմերիան լավ է դիմանում ինչպես հողի չորությանը, այնպես էլ օդի հարաբերական խոնավության պակասին:
Կրիպտոմերիան առանձնապես դեկորատիվ է բողբոջների բացման և աճի սկսման ժամանակ:▼
▲Կրիպտոմերիան առանձնապես դեկորատիվ է բողբոջների բացման և աճի սկսման
Հեռանկարային էր Հայաստանում մերձարևադարձային շրջաններում մշակելու համար: Կարելի է օգտագործել մասսիվներում, խմբերում, ծառուղիներում և որպես սոլիտեր: Հիվանդություններով և վնասատուներով վարակվելու դեպքեր չեն նկատվել:
== Ծանոթագրություններ ==
| |||