«Կաչաղակաբերդ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 1.
{{Տեղեկաքարտ Ռազմական կառույց
{{Վիքիֆիկացում}}[[Պատկեր:Вид на крепость Качахакаберд4.JPG|մինի]]▼
|հայերեն անվանում = Կաչաղակաբերդ
|բնօրինակ անվանում =
|ինչի մասն է =
|տեղագրություն = {{դրոշավորում|ԼՂՀ}}
|նկարագրություն =
|երկիր =ԼՂՀ
|լայնք = 39.9716398
|երկայնք = 46.6146172
|քարտեզի չափ = 300
|ալտերնատիվ քարտեզ =
|քարտեզի նկարագրություն =
|տիպ =
|կոորդինատներ =
|կոդ =
|կառուցման ժամանակ =հնագույն ժամանակներ
|կառուցող =
|շինանյութ =
|բարձրություն =
|օգտագործման ժամանակաշրջան =
|ավերված =
|ընթացիկ վիճակ =
|ընթացիկ սեփականատեր =
|հանրային մատչելիություն =
|վերահսկող =
|կայազոր =
|ընթացիկ հրամանատար =
|հրամանատարներ =
|կապված անձինք =
|ճակատամարտեր =
|ոչ ռազմական իրադարձություններ =
|պատկեր2 =
|նկարագրություն2 =
}}
'''Կաչաղակաբերդ''', բերդ [[Արցախի Հանրապետություն|Արցախի Հանրապետության]] [[Պտրեցիկ]] և [[Քոլատակ]] գյուղերի միջև։ Լեռան գագաթը, որի վրա կանգնեցված է բերդը, կարելի է ճանաչել տասնյակ կիլոմետրերից։ Հատկապես այն աչքի է ընկնում Ստեփանակերտից Գանձասար տանող ճանապարհով անցնելիս։
Լեռնագագաթը արևմտյան, հյուսիսային և արևելյան կողմերից շրջապատված է ուղղաձիգ հարթ ժայռերով՝ 50-60 մ բարձրությամբ։ Համեմատաբար թույլ կողմը հարավայինն է, որտեղ և գտնվում է մուտքը։ Սակայն չափազանց դժվար է մտնել ամրոց, քանի որ մուտք որպես այդպիսին չկա. առանց մագլցման անհնար է հասնել պարսպին։
Հեռվից նայելիս բերդի ընդգրկած տարածքը փոքր է թվում, բայց իրականում այն բավականաչափ մեծ է։ Հնում այստեղ եղել են բազմաթիվ կացարաններ, ժայռափոր գաղտնուղիներ, հրակնատներ՝ քար նետելու համար։ Ուշադրություն էր հատկացված նաև ջրամատակարարմանը։ Բերդի կենտրոնական մասում պահպանվել են երկու ժայռափոր ջրամբարներ, որոնք լցվում էին անձրևաջրով։
Կառույցը պատկանում է VIII դ.։ Արաբական արշավանքների ժամանակ, ժայռեղեն կղզին կառուցապատվեց և վերածվեց ամրոցի։ Որոշ աղբյուրներում, այդ հնագույն պաշտպանական կենտրոնը հիշատակվում է նաև Խաչենի ամրոց անունով։
▲[[Պատկեր:Artsakh Kachaghakaberd 7.JPG|մինի]]
Բազմիցս Կաչաղակաբերդը պաշտպանել է հարակից գյուղերի բնակիչներին։ Համաձայն Մովսես Կաղանկատվացու, IX դ.-ում Սպրամ անունով մի իշխանուհի, կորցնելով ամուսնուն, «տղամարդու արիություն է ձեռք բերում և, վերցնելով իր հետ ողջ մնացած դստերը, հաղթահարում է երկար գիշերային ուղին և պաշտպանվում Խաչենի ամրոցում»։
Իր գերիշխող դիրքի և բացարձակ անմատչելիության շնորհիվ, բերդում կարելի էր պաշտպանվել նույնիսկ առանց զենքի։ Պատահական չէ, որ ժողովուրդը ամրոցը կոչել է «Կաչաղակաբերդ», քանի որ միայն կաչաղակներին է այն հասանելի։ Տեղի բնակիչները բերդը ճանաչում են «Սղսղան» անունով, քանի որ բազմաթիվ դեպքեր են եղել, երբ մարդիկ սղացել են լեռան գագաթից՝ չհասնելով պարսպին։
Պատմությունը փոխանցել է նաև բերդի անվանման մեկ այլ ծագում։
Տող 16 ⟶ 56՝
Երկար տարիներ մարդիկ նայելով գագաթին հիշում էին այն կենդանիներին, որոնք մի ժամանակ հանձնեցին բերդը։ Կաչաղակների անունով էլ ամրոցը մնաց ժողովրդի հիշողության մեջ։
== Տես նաև ==
*[[Խաչենի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ (Ասկերանի շրջան)]]
| |||