Վիքիպեդիա

«Քրիստոնեության ընդունումը Հայաստանում»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
հեռացվում են պատճենված հատվածները
No edit summary
Տող 11.
== Քրիստոնեության ընդունումը ==
[[Պատկեր:Ejmiadzin Cathedral2.jpg|ձախից|մինի|[[Էջմիածնի մայր տաճար]]ը]]
5-րդԱգաթանգեղոսի դարի«Հայոց հայ պատմագրությանպատմության» համաձայն, երբ [[287]] թվականին Տրդատը հռոմեական զորքի օգնությամբ հաղթանակած վերադառնում է Հայաստան[[Վաղարշապատ]]՝ վերագրավելու իր հոր գահը, ճանապարհին՝ [[Եկեղյաց]] գավառի [[Երիզա]] ավանում, գոհաբանական զոհեր է մատուցում [[Անահիտ]] աստվածուհու մեհյանին։ ԻրԹագավորի զինակիցներիցզինակիցներ [[Գրիգոր Լուսավորիչ|Գրիգորը]], քրիստոնյա լինելով, հրաժարվում է զոհմասնակցել մատուցել։զոհաբերության Այդարարողությանը, ժամանակքանի Տրդատինոր հայտնիքրիստոնյա էէր։ դառնումՀայոց արքան այդ ժամանակ տեղեկանում նաև, որ նաԳրիգորը իր հորը՝հայր [[Խոսրով Բ|Խոսրովին,]] սպանող Անակ իշխանի որդին է։ ՏրդատըՏրդատ Գ-ն հրամայում է նրան գցել [[Արտաշատ (քաղաքատեղի)|Արտաշատի]] ստորերկրյա բանտը (որն այժմ հայտնի է «[[Խոր վիրապ]]» անունով), որ սահմանված էր մահապարտների համար։

Հայաստանում քրիստոնեության պետական կրոն դառնալու երևույթը սերտորեն կապում է [[Հռիփսիմյանց կույսեր]]ի նահատակության հետ։ Ըստ այդ ավանդության սրանք հռոմեացի կույսեր էին, որ փախչելով [[Դիոկղետիանոս]] կայսեր հալածանքներից գալիս են Արևելք, երկրպագում Փրկչի տնօրինական տեղերին և ապա [[Եդեսիա]]յի վրայով անցնում [[Հայաստան]], հաստատվում Վաղարշապատ մայրաքաղաքի մոտ՝ հնձաններում։ Տրդատը, հմայվածցանկանում է ամուսնանալ [[Հռիփսիմե]] կույսի գեղեցկությամբհետ, ցանկանումսակայն մերժում է ամուսնանալստանում։ նրաԻ հետ,պատասխան սակայնդրա՝ մերժվելով,300 թվականին հրամայում է բոլոր կույսերին նահատակել։ Այս դեպքը տեղի է ունենում 300 թվականիննահատակել<ref>[http://www.findarmenia.com/arm/history/19/145/148 Տրդատ Գ Մեծ և Գրիգոր Լուսավորիչ]</ref>։
[[Պատկեր:St Gregory the Illuminator (Krikor Lusavoric).jpg|մինի|[[Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ]]]]
[[Հռիփսիմյանց կույսեր|Կույսերի]] և հատկապես [[Սուրբ Հռիփսիմե|Հռիփսիմեի]] նահատակությունը հոգեկան հզոր ցնցումներ է պատճառում թագավորին, որ ջղային ծանր հիվանդություն է ստանում։ 5-րդ դարում տարածված ժողովրդական զրույցը այդ հիվանդությունը որակում է խոզակերպությամբ և Տրդատին քանդակագործության մեջ պատկերում խոզակերպ։ ԹագավորիԱվանդույթի քույրհամաձայն, թագավորի քույրը՝ [[Սուրբ Խոսրովիդուխտ|Խոսրովիդուխտը]], մի քանի անգամ երազ է տեսնում, թեոր Տրդատին կարող է բուժել միայն Արտաշատում բանտարկված Գրիգորը։ Վերջինս,Նրան ազատվելովազատում են բանտարկությունից, հանդիսավորությամբև ընդունվումհանդիսավոր էկերպով Վաղարշապատում,ընդունում մայրաքաղաք Վաղարշապատում։ Գրիգորը նախ ամփոփում է նահատակ կույսերի անթաղ մարմինները, ապա 66 օր քարոզում քրիստոնեության լույսի մասին ու բժշկում թագավորին։ ԹագավորըՏրդատ Գ-ն և ողջ արքունիքը քրիստոնյամկրտվում են դառնում և. քրիստոնեությունը հռչակում է պետական կրոն<ref>[http://www.findarmenia.com/arm/history/19/145/149 Հայաստանը վաղ միջնադարում։ Քրիստոնեության հռչակումը պետական կրոն]</ref>։
 
Նորահիմն քրիստոնեությունը, սակայն, պետք է իր հովիվներն ու հովվապետերը ունենար։ Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչը հանդիսավորությամբ ուղարկվում է իր կրթավայրը՝ Կապադովկիայի Կեսարիա, եպիսկոպոսական ձեռնադրություն ստանալու։ Կեսարիայի եպիսկոպոս Ղևոնդը, Կապադովկիայի բազմաթիվ այլ եպիսկոպոսների հետ միասին, Գրիգոր Լուսավորչին ձեռնադրում է Հայաստանի եպիսկոպոս։ Ղևոնդ եպիսկոպոսը, ներկա բոլոր եպիսկոպոսների հավանությամբ, հանձնարարում է Սեբաստիայի Պետրոս եպիսկոպոսին ընկերանալ Գրիգոր Լուսավորչին և վերջինիս գահակալության արարողությունը կատարել Հայաստանում։ [[Ագաթանգեղոս]]ի վկայությամբ, երբ Գրիգոր Լուսավորիչը վերադառնում է Կեսարիայից, թագավորը նրան բազմեցնում է իր արքունիքի երկրորդ գահին։ Նա Հայ Եկեղեցու նվիրապետությունը կազմակերպում է Հայաստանի պետական վարչական կառուցվածքի համաձայն. յուրաքանչյուր նախարարության համար մեկական եպիսկոպոս է ձեռնադրում, որոնք ենթակա էին իրեն, իսկ ինքը շուտով ստանում է Հայոց Հայրապետ անունը։ Այսպիսով, Գրիգոր Լուսավորիչը հաստատում է թվով 36 եպիսկոպոսություններ, որոնց գահակալներից 18-ը նստում էին նրանից աջ, և մյուս 18-ը՝ նրանից ձախ։ Վաղարշապատում կառուցվում է մայր եկեղեցի, և այն դառնում է հայոց կաթողիկոսանիստը։ Կաթողիկոսն ու թագավորը քանդում են Հայաստանի գրեթե բոլոր հեթանոսական տաճարները. կանգուն են մնում [[Գառնիի հեթանոսական տաճար]]ը և [[Նեմրութի դիցապաշտարան|Նեմրութ լեռան դիցապաշտարանը]]<ref name="akunq" />։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Քրիստոնեության_ընդունումը_Հայաստանում» էջից