«Գութան»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
Տող 1.
[[Պատկեր:Ploughjf.JPG|մինի|աջից|Գութան]]
'''Գութան''', հողը վարող [[Գյուղատնտեսություն|գյուղատնտեսական]] գործիք։ Բաղկացած է հետևյալ մասերից․ ձևիչ՝ [[Հող|հողը]] կտրում է ուղղաձիգ, խոփ, որի միջոցով հողաշսրաըհողաշերտը կարվում է հորիզոնական ուղղությամբ, թեք կտրված հողաշերտը փխրեցնում է և շրջում, մաճ, որի օգնությամբ մաճկալը ուղղություն է տալիս Գութանիգութանի ընթացքին և կարգավորում ակոսի պահանջվող խորությունը։ Գութանը կարող է ունենալ նաև նախագութանիկ՝ հողի վերին ճիմոտ շերտը կտրելու և ակոսի մեջ գցելու համար, և ակոս խորացնող թաթիկ՝ ակոսի հատակը փխրեցնելու համար։ Գութաններն ըստ աշխատանքի բնույթի ու թևի ձևի լինում են գլանային, շատ թեթև հողերի կրկնավարի համար, կիսագլանայիև՝ ոչ ծանր ու ճիմոտ հողերի համար, կիսապտուտակային կամ համապիտանի՝ ծանր հողերի համար, և պտուտակային՝ խամ ու խոպան հողերի համար։ Ըստ քարշող ուժի լինում է եզնաքարշ, ձիաքարշ, տրակտորային (կցովի կամ կախովի) և ինքնագնաց՝ տեղավորված ինքնագևաց առանցքի վրա։ Գութանները լինում է միակորպուս և բազմակորպուս (կորպուսների թիվը ութից չի անցնում)։ Հինգից ավելի կորպուս ունեցող գութանը՝ կցովի կամ կիսակախովի է։ ԸսաԸստ նշանակության լինում են ընդհանուր օգտագործման (հողը 20—3520-35 սմ խորությամբ վարելու համար) և հատուկ գութան֊ներգութաններ (այգիները, անտառի հողերը, թփուտները վարելու համար)։
 
[[Պատկեր:Plough.JPG|մինի|Ինտենսիվ գյուղատնտեսության մեջ օգտագործվող ժամանակակից գութան]]
Տող 7.
 
Գութանը սկզբում եղել է փայտյա (խոփը՝ երկաթից), ապա՝ երկաթյա։ Գութանի նախատիպը եղել ենէ նախագութանը (արորից գութանի անցման տիպ)։ Հայկական գութաններըգութաններն առաջացել են Այրարատի, ԲպրձրԲարձր ՏայքիՀայքի, Սյունիքի, Վասպուրականի, Աղձնիքի ու Ծոփքի նահանգներից։ Առջևի մասում ունեն երկայնական լծակ (գռնել), որը երկաթյա հաստ շղթայով հաջորդաբար Բարձր Հայքի այրարատյան գութանա տիպ միանում է եզների կամ գոմեշների լծերին (4—124-12 զույգ)։ Գութանը կարող է գործել գրեթե բոլոր տիպի հողերում։ Հայերի մեջ այն ունևցելունեցել է մեծ համարում, փառաբանվել ու գովերգվել հորովելներում և ժողովրդական այլ ստեղծագործություններում։ Գութանի դերը գյուղատնտևսությանգյուղատնտեսության մեջ այնքան կարևոր է եղել, որ իր ողջ սարվածքով հաճախ քանդակվել է հմուտ երկրագործների շիրմաքարերի վրա։
 
{{ՀՍՀ}}
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Գութան» էջից