'''Սելիմի իջևանատուն''', այժմ՝ '''Օրբելյանների իջևանատուն'''<ref>[https://www.e-gov.am/u_files/file/decrees/kar/2014/02/14_0095.pdf ՀՀ կառավարության 2006 թվականի դեկտեմբերի 21-ի 1905-Ն որոշման մեջ փոփոխություններ կատարելու մասին]</ref> [[Մեծ Հայք]]ի [[Սյունիք (նահանգ)|Սյունիք]] աշխարհի [[Վայոց ձոր (գավառ)|Վայոց ձոր]] գավառում` [[Եղեգնաձոր]]-[[Մարտունի]] ավտոճանապարհին։ Գտնվում է [[Սելիմ լեռ|Սելիմ]] լեռան վրա (ծովի մակերևույթից 2410մ)։ 5 կմ հեռավորության վրա 2829 մ բարձրություն ունեցող [[Արմաղան լեռ]]ն է։
Միջնադարում շինությունների մեծ մասը կառուցվում էր առևտրային ճանապարհներին, ինչն առավել հարմար էր ճանապարհորդողների համար։ Սելիմի քարավանատունը հյուրընկալություն է առաջարկել ճանապարհորդներին, ովքեր անցել են մայրուղու երկայնքով և Սելիմի (Սուլեմայի) կամ ''Վարդենյաց''<ref>[http://www.aysor.am/am/news/2014/01/08/edgar-ghazaryan/723902 Վայոց Ձորի մարզպետը հորդորում է ՍելիմիՎարդենյաց լեռնանցքը կոչել «Վարդենյաց լեռնանցք»]</ref> լեռնանցքով։ Վերջինս Հայաստանի միջնադարյան բոլոր լեռնանցքներից լավագույն պահպանվածն է։
[[ՍելիմիՎարդենյաց լեռնանցք]]ում գտնվող [[14-րդ դար]]ի այս քարավանատունը ի թիվս նման մի շարք այլ շինությունների որպես իջևանատուն է ծառայել [[Մետաքսի ճանապարհ]]ի Հայաստանով անցնող առևտրականների համար<ref>[http://www.armenianow.com/hy/news/10683/amap_rediscovering_silk_road_armen «ԱՄԱՓ». Ուղենշված է «Հայաստանի Մետաքսի ճանապարհ» երթուղին]</ref>։ Հայտնի է, որ Մարկո Պոլոն անցել է այս տարածքով և նկարագրել է թե ինչպես էին հայերը ապրում դժվարանցանելի լեռների մեջ։
== Ճարտարապետություն ==
Տող 73.
== Ավանդություն ==
[[ՍելիմիՎարդենյաց լեռնանցք]]ը [[Վայոց ձորի մարզ|Վայոց ձորի]] մարզը կապում է [[Գեղարքունիքի մարզ]]ին։ Ավանդության համաձայն՝ քուրդ առաջնորդ Սուլեմայի տղան սիրահարված է եղել Գեղարքունյաց աշխարհի գեղեցկուհիներից մեկին և միշտ այցելության է եկել նրան։ Մի անգամ էլ ձմռանը, ճանապարհը դժվարանցանելի է եղել, հազիվ ճանապարհի կեսը անցած, գիշերը վրա է հասել, կորցրել է ճանապարհը ու խեղդվել ձնաբքի մեջ։ Քուրդ առաջնորդը իր տղայի հիշատակին կառուցել է մի իջևանատուն, որ ձմռան բուքերին Եղեգնաձորի լեռնանցքով անցնողներն իջևանեն այնտեղ մինչև եղանակի պարզվելը, ապա շարունակեն ճանապարհը։ Լեռնանցքը այդ ժամանակից կոչվում է ՍելիմիՎարդենյաց լեռնանցք։ Հենց այդ տեղում էլ ավել ուշ կառուցվել է այժմյան քարավանատունը<ref>[http://www.hotelinyerevan.com/%D5%B0%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%81_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6/%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%AF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B0%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A1%D5%BD%D5%AB%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6/ Հայկական հյուրասիրություն և հյուրընկալություն]</ref>։
