«Ջեյմս Բաղյան»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
Տող 26.
 
== Կենսագրություն ==
=== Ծագում ===
Ջեյմս Ֆիլիպի Բաղյանը ծնվել է 1952 թ փետրվարի 22-ին՝ ԱՄՆ Փենսիլվանիա նահանգի Ֆիլադելֆիա քաղաքում՝ ղարաբաղցի ներգաղթյալների ընտանիքում։ Հայրը նույնպես օդաչու է եղել։ Հաճախել է Ֆիլադելֆիայի կենտրոնական միջնակարգ դպրոցը։ 1969-73 թթ սովորել է «Drexel» համալսարանում՝ ստանալով ինժեներ-մեխանիկի բակալավրի որակավորում։ Ապա ուսումը շարունակել է «Thomas Jefferson» համալսարանում և 1977 թ պաշտպանելով թեզը՝ ստացել բժշկական գիտությունների դոկտորի կոչում։
Ջեյմս Ֆիլիպի Բաղյանը ծնվել է 1952 թվականի փետրվարի 22-ին՝ [[ԱՄՆ]]-ի [[Փենսիլվանիա]] նահանգի [[Ֆիլադելֆիա]] քաղաքում։ Նրա նախնիների ազգանունը եղել է Կունդեբաղյան, որն ԱՄՆ-ի ներգաղթային ծառայության աշխատակիցները կրճատել և դարձրել են Բաղյան<ref name="ԲԲ">[https://web.archive.org/web/20141130203656/http://www.yerkramas.org/2011/10/28/dzhejms-bagyan-schastliv-chto-mne-dovelos-stat-pervym-poletevshim-v-kosmos-armyaninom/ Ջեյմս Բաղյան. «Երջանիկ եմ, որ բախտ եմ ունեցել դառնալու տիեզերք թռած առաջին հայը» ([[Արծվի Բախչինյան]]ի հարցազրույցը տիեզերագնացի հետ)]</ref>։
1974-78 թթ մասնակցել է բազմաթիվ ավիացիոն մրցույթների, իսկ 1982 թ-ից ընդգրկվել է ԱՄՆ տիեզերագնացների խմբի կազմում։
1973 թ որպես ինժեներ աշխատանքի է անցել Բրիստոլ քաղաքի «3Մ» գործարանում։ 1976-78 թթ ԱՄՆ ռազմածովային ավիացիոն փորձարարական կենտոնի (Մերիլենդ նահանգ) ինժեներ մեխանիկն է եղել։ 1978 թ որպես վիրաբույժ և բժիշկ հետազոտող, աշխատել է Լեոնիդ Ջեկսոնի անվան կենտրոնում՝ միաժամանակ ուսանելով Տեխասի ԱՄՆ Ռազմական ուժերի թռիչքային վիրաբուժության և ԱՄՆ Ռազմական ուժերի ավիացիոն-տիեզերական բժշկության դպրոցներում։
1986 թ ստացել է պրոֆեսիոնալ ինժեների, իսկ 1987 թ՝ տիեզերանավի բժշկի վկայագրեր։ 1980 թ հուլիսից որպես տիեզերագնաց սկսել է աշխատել ՆԱՍԱ-ում (Ամերիկյան ազգային ավիա–տիեզերական գործակալություն)։
 
Ջեյմս Բաղյանի հորական պապը` Նազարեթ Կունդեբաղյանը, ԱՄՆ է գաղթել 1913 թվականին [[Արաբկիր]]ից։ ԱՄՆ-ում նա ամուսնացել է [[Մալաթիա]]յից ավելի վաղ` 1908-ին, գաղթած Սաթենիկի հետ։ Ջեյմս Բաղյանի հայրը` Ֆիլիպը, ինչպես նաև նրա եղբայրներն ու քույրերը հարյուր տոկոսով հայ են, որոնք ծնվել են ԱՄՆ-ում։ Ջեյմսի մայրը գերմանուհի է<ref name="ԲԲ" />։ Հայրը նույնպես օդաչու է եղել։
1989 թ մարտի 13-18-ը, որպես բժշկակենսաբանական հետազոտությունների մասնագետ, առաջին անգամ թռիչք է կատարել ամերիկյան «Դիսքավերի» տիեզերանավով։
 
Նա մարդկային գործոնների, շրջակա միջավայրի և տիեզերանավի բժշկության վերաբերյալ բազմաթիվ աշխատությունների հեղինակ է։ Ջեյմսը 337 ժամ անց է կացրել տիեզերքում։
=== Կրթություն ===
Հայ տիեզերագնացն ամուսնացել է ամերիկացի Թանդ Բենսոնի հետ։ Նրանք 4 երեխա ունեն։
Ջեյմս Ֆիլիպի Բաղյանը ծնվել է 1952 թ փետրվարի 22-ին՝ ԱՄՆ Փենսիլվանիա նահանգի Ֆիլադելֆիա քաղաքում՝ ղարաբաղցի ներգաղթյալների ընտանիքում։ Հայրը նույնպես օդաչու է եղել։ Հաճախել է Ֆիլադելֆիայի կենտրոնական միջնակարգ դպրոցը։ 1969-73 թթ. սովորել է «Drexel» համալսարանում՝ ստանալով ինժեներ-մեխանիկի բակալավրի որակավորում։ Ապա ուսումը շարունակել է «Thomas Jefferson» համալսարանում և 1977 թ., պաշտպանելով թեզը՝թեզը, ստացել բժշկական գիտությունների դոկտորի կոչում։
Բաղյանը եղել է Տիեզերական բժշկության ասոցիացիայի, ՆԱՍԱ-ի Օդաչու-վիրաբույժների միության, Ամեիկացի ինժեներ- մեխանիկների միության, Ալֆա և օմեգա, Տիեզերագնացների ասոցիացիայի և այդ ոլորտի բազմաթիվ այլ կազմակերպությունների անդամ։
 
=== Աշխատանքային գործունեություն ===
1974-78 թթ. մասնակցել է բազմաթիվ ավիացիոն մրցույթների, իսկ 1982 թ-իցթվականից ընդգրկվել է ԱՄՆ տիեզերագնացների խմբի կազմում։
 
1973 թ. որպես ինժեներ աշխատանքի է անցել Բրիստոլ քաղաքի «3Մ» գործարանում։ 1976-78 թթ. ԱՄՆ ռազմածովային ավիացիոն փորձարարական կենտոնի (Մերիլենդ նահանգ) ինժեներ մեխանիկն է եղել։ 1978 թ որպես վիրաբույժ և բժիշկ հետազոտող, աշխատել է Լեոնիդ Ջեկսոնի անվան կենտրոնում՝ միաժամանակ ուսանելով Տեխասի ԱՄՆ Ռազմական ուժերի թռիչքային վիրաբուժության և ԱՄՆ Ռազմական ուժերի ավիացիոն-տիեզերական բժշկության դպրոցներում։
 
1986 թ. ստացել է պրոֆեսիոնալ ինժեների, իսկ 1987 թ՝թ.՝ տիեզերանավի բժշկի վկայագրեր։ 1980 թ հուլիսից որպես տիեզերագնաց սկսել է աշխատել ՆԱՍԱ-ում (Ամերիկյան ազգային ավիա–տիեզերական գործակալություն)։
 
Բաղյանը եղել է Տիեզերական բժշկության ասոցիացիայի, ՆԱՍԱ-ի Օդաչու-վիրաբույժների միության, Ամեիկացի ինժեներ- մեխանիկների միության, Ալֆա և օմեգա, Տիեզերագնացների ասոցիացիայի և այդ ոլորտի բազմաթիվ այլ կազմակերպությունների անդամ։
 
=== Թռիչք «Դիսքավերի» տիեզերանավով ===
1989 թ. մարտի 13-18-ը, որպես բժշկակենսաբանական հետազոտությունների մասնագետ, առաջին անգամ թռիչք է կատարել ամերիկյան «Դիսքավերի» տիեզերանավով։
 
Նա մարդկային գործոնների, շրջակա միջավայրի և տիեզերանավի բժշկության վերաբերյալ բազմաթիվ աշխատությունների հեղինակ է։ Ջեյմսը 337 ժամ անց է կացրելանցկացրել տիեզերքում։
 
Այժմ Բաղյանը զբաղվում է պրոֆեսիոնալ բիոբժշկականկենսաբժշկական հետազոտական աշխատանքներով և ղեկավարում է «Վետերանների առողջության պահպանման» ազգային կենտրոնը։
 
=== Ընտանիք ===
Հայ տիեզերագնացն ամուսնացելամուսնացած է ամերիկացի Թանդ Բենսոնի հետ։ Նրանք 4 երեխա ունեն։
 
=== Պարգևներ ===
Իր գործունեության համար Բաղյանը պարգևատրվել է ՆԱՍԱ-ի մեդալով, տիեզերագնաց Կամարովի անվան տիեզերագնացության միջազգային ֆեդերացիայի տիեզերագնացի դեպլոմով, տիեզերական հիվանդությունների բուժման մեթոդների մշակման, ինչպես նաև 1989 թ և 1991 թ տիեզերք կատարած թռիչքների համար՝ ՆԱՍԱ-ի մրցանակներով։
Այժմ Բաղյանը զբաղվում է պրոֆեսիոնալ բիոբժշկական հետազոտական աշխատանքներով և ղեկավարում է «Վետերանների առողջության պահպանման» ազգային կենտրոնը։
 
[[Պատկեր:STS-29 crew.jpg|մինի|ձախից|[[Պատկեր:Sts-29-patch.png|20px|«Դիսքավերի» (STS-29)]] «Դիսքավերի» (STS-29),<br />(ձախից-աջ՝) Ջեյմս Բաղյան (Թռիչքի ծրագրի N1 մասնագետ), Ջ. Բլահա, Ռ. Սպինգեր, Մ. Քոուտս և Ջ. Բաքլի]]
Տող 67 ⟶ 85՝
* {{Դրոշավորում|ԱՄՆ}} ([[ՆԱՍԱ]])։ Էնդրյու Գեֆֆնի (1) — օգտակար բեռնվածության մասնագետ - №1;
* {{Դրոշավորում|ԱՄՆ}} ([[ՆԱՍԱ]])։ Միլլի Հյուզ-Ֆուլֆորդ (1) — օգտակար բեռնվածության մասնագետ - №2;
 
== Ծանոթագրություններ ==
{{ծանցանկ}}
 
== Արտաքին հղումներ ==