«Մկներ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
|||
Տող 19.
| eol = 8698
}}
'''Մկներ''' ({{lang-lat|Muridae}}), կաթնասունների դասի [[կրծողներ]]ի ընտանիք։
*մկնայիններ,
==Արտաքին կառուցվածք==▼
*համեստերայիններ,
*նեզոմիդայիններ,
*ճագարամկնայիններ,
*կուրամկնայիններ,
*մկնանման համստերներ
* փշաքնամոլներ։
Մկաիների [[ընտանիք]]ին ամենամեծաքանակն է, ներառում է 700 տեսակի կենդանիներ։ Մկնաիների դասում են 5 [[ենթաընտանիք]]ներում, որոնցից նշանավոր են մկները և ավազամկները։ Մկնայիները տարածված են բոլոր աշխարհամասերում։ Մեծ մասը բնակվում գետնափոր բներում։ Սնվում են սերմերով, երբեմն միջատներով և փոքր կաթնասուներով։ Մկնայիների նշանավոր ներկայացուցիչներ են անտառային և դաշտային մկները։
Հայաստանում հանդիպում է 4 տեսակ, [[սև առնետ|սև]], [[մոխրագույն առնետ]]ները, [[տնային մուկ]]ը և [[անտառային մուկ]]ը։ Հանդիպում են համարյա ամեն տեղ, արևադարձային և մերձարադարձային անտառներում. տարվել են [[Հյուսիսային Ամերիկա|Հյուսիսային]] ու [[Հարավային Ամերիկա]], նաև շատ կղզիներ։
Մարմնի երկարությունը 5 սմ-ից 48 սմ (''Phloeomys cumingi'')։ Պոչը երկար է, հաճախ՝ մերկ։ Ապրում են գետնափոր բներում։
== Բազմացում և զարգացում ==
Բազմանում են տաք եղանակին (տարին մինչև 6 անգամ), բնակարաններում՝ ամբողջ տարին։
== Սննդառություն ==
Սնվում են [[միջատներ]]ով, բուսական և կենդանական մնացորդներով։
== Կենսակերպ ==
Ակտիվ են մթնշաղին և գիշերը։ Մարդու և ընտանի կենդանիների մի շարք վտանգավոր հիվանդությունների հարուցիչների տարածողներ են։ Մեծ վնաս են հասցնում գյուղատնտեսությանը, անտառային և պահեստային տնտեսություններին։ Սպիտակ տեսակներն օգտագործում են որպես լաբորատոր կենդանիներ։
== Տեսակներ ==
=== Տնային մուկ ===
{{Հիմնական|Տնային մուկ}}
Տնային մուկը ({{lang-lat|Mus musculus}}) տարածված է ամբողջ աշխարհում, չի բնակվում միայն [[Արկտիկա]]յում, [[Անտարկտիդա]]յում և բարձրա[[լեռ]]նային շրջաներում։ Ունի 5 ենթատեսակ։ Տնային մուկը կապված է մարդու հետ, տարածվախ է հատկապես մարդկանց բնակավայրերում։ [[Անապատ]]ային շրջաներում ապրում է օազիսների և ջրավազանների հարևանությամբ։
{{ՀԲ}}
| |||