Վիքիպեդիա

«Քիմիական բանաձև»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
No edit summary
չ կետադրական, ձևաչափ
Տող 4.
| data2 = [[Ալյումինիումի սուլֆատ]]ի քիմիական բանաձևը Al<sub>2</sub>(SO<sub>4</sub>)<sub>3</sub> է: Այն պատկերված է ալյումինիումի սուլֆատի հեքսադեկահիդրատտի տեսքով՝ Al<sub>2</sub>(SO<sub>4</sub>)<sub>3</sub>•16[[Ջուր|H<sub>2</sub>O]]:
}}
[[File:Butan Lewis.svg|thumb|right|235px|[[Բութան|Բութանի]]ի [[կառուցվածքային բանաձև|կառուցվածքային բանաձևը]]ը: Սա քիմիական բանաձև չէ: Բութանի քիմիական բանաձևերն են՝ էմպիրիկ բանաձևը՝ C<sub>2</sub>H<sub>5</sub>, մոլեկուլային բանաձև՝ C<sub>4</sub>H<sub>10</sub>, կիսա-կառուցվածքային բանաձև՝ CH<sub>3</sub>CH<sub>2</sub>CH<sub>2</sub>CH<sub>3</sub>:]]
'''Քիմիական բանաձև''', [[քիմիական տարրեր]]ի նշանների օգնությամբ [[նյութ|մաքուր նյութի]] բաղադրությունն արտահայտող [[բանաձևեր]]։ Նյութի պարզագույն քիմիական բանաձևը ցույց է տալիս նրա որակական և քանակական բաղադրությունը։
 
Քիմիական բանաձև կազմող նշանները ցույց են տալիս, թե որ քիմիական տարրերն են մտնում տվյալ նյութի բաղադրության մեջ։ Քիմիական բանաձևում, տարրերի նշաններից աջ, ներքևում գրվող ինդեքսներով (1-ը չի գրվում) ցույց են տրվում նյութում տարրերի հարաբերական ([[մոլ|մոլային]]ային) պարունակությունները՝ [[ջուր|Н<sub>2</sub>О]], [[Ալիումինիումի եռօքսիդ|Al<sub>2</sub>O<sub>3</sub>]], [[Բենզոլ|С<sub>6</sub>Н<sub>6</sub>]], [[Նատրիումի սուլֆատ|Na<sub>2</sub>SO<sub>4</sub>]], [[Գլյուկոզ|С<sub>12</sub>Н<sub>22</sub>О<sub>11</sub>]] և այլն։
 
Ոչ [[ստեխիամետրիա|ստեխիամետրական]] բաղադրություն ունեցող նյութերի քիմիական բանաձևում կարող են օգտագործվել կոտորակային ինդեքսներ (NiO<sub>0,97</sub>, FeS<sub>1,96</sub> և այլն)։ Փոփոխական բաղադրությունը ցույց տվող քիմիական բանաձև ունեն հետևյալ տեսքը՝ Zn<sub>1+x</sub>O, TiO<sub>2-x</sub>, Na<sub>x</sub>V<sub>2</sub>O<sub>5</sub> և այլն։
 
Քիմիական բանաձև կազմելիս հաշվի են առնվում նաև որոշակի ատոմական խմբերի առկայությունը միացության մեջ՝ '''ռացիոնալ քիմիական բանաձև'''։ Միացությունների դասերը բնորոշող [[ատոմական խմբեր]]ի առկայությունը նյութում հաստատվում է փորձով։ [[Մոլեկուլ|Մոլեկուլային կառուցվածք]] ունեցող նյութերի համար կարելի է գրել նաև իրական քիմիական բանաձև։ Դրա համար պարզագույն քիմիական բանաձևից բացի պետք է որոշել նաև նրա [[մոլեկուլային զանգված]]ը, օրինակ, եթե [[ածխածին|ածխածնի]] և [[ջրածին|ջրածնի]] միացության պարզագույն բանաձևը СН<sub>3</sub> է, իսկ մոլեկուլային զանգվածը՝ 30, ապա նրա իրական քիմիական բանաձև C<sub>2</sub>H<sub>6</sub> է։
 
Առանձնահատուկ նշանակություն ունեն (հատկապես օրգանական միացությունների համար) '''գրաֆիկական քիմիական բանաձև''', որոնցում ցույց են տրվում մոլեկուլի բաղադրության մեջ մտնող բոլոր ատոմները և նրանց միջև գոյություն ունեցող քիմիական կապերը։ Նրանց հաճախ անվանում են նաև ''կառուցվածքային բանաձևեր''։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Քիմիական_բանաձև» էջից