«Կալիում»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
-Կատեգորիա:Տարրեր, +Կատեգորիա:Ալկալիական մետաղներ, +Կատեգորիա:Կալիում ՀոթՔաթ գործիքով |
|||
Տող 8.
== Ֆիզիկական հատկությունները ==
[[Պատկեր:Kalium.jpg|մինի|աջից|200px|Սենյակային ջերմաստիճանում կալիումը արծաթա-սպիտակավուն մետաղ է կապտավուն երանգով։]]
Սենյակային ջերմաստիճանում կալիումը արծաթա-սպիտակավուն մետաղ է կապտավուն երանգով։ Այն լավ էլեկտրահաղորդիչ է։ Կալիումը փափուկ է և հեշտությամբ կտրվում է դանակով։ Կալիումը տարածված տարրերից է, պարունակությունը երկրակեղևում՝ 2,50% (ըստ զանգվածի)։ Կալիումը մտնում է դաշտային սպաթների և փայլարների բաղադրության մեջ։ [[Խտություն]]ը՝ 862 կգ/մ<sup>3</sup> (20°C-ում), հալման ջերմաստիճանը՝ 63,55°C, եռմանը՝ 760°C։ Քիմիապես ավելի ակտիվ է, քան [[լիթիում]]ը և [[նատրիում]]ը։ Միացություններում միարժեք է։ Օդում (հատկապես խոնավության առկայությամբ) կալիումը արագ օքսիդանում է, այդ պատճառով այն պահում են [[նավթ]]ի, [[բենզին]]ի կամ հանքային [[յուղ]]ի տակ։
== Քիմիական հատկությունները ==
Տող 37 ⟶ 36՝
== Օգտակարությունը ==
Կալիումը պատկանում է այն տարրերի թվին, որոնց կարիքն առանձնապես ունեն բույսերն՝ իրենց աճման համար։ Նա բույսին է անցնում արմատների միջով բուսահողի խոնավության մեջ լուծված աղերի ձևով։ Բայց բուսահողի մեջ կալիումի լուծելի աղեր քիչ կան։ Այդ պատճառով էլ, առանց պարարտանյութի, բազմապատիկ ցանքից հետո բուսահողը աղքատանում է կալիումի աղերից, և բերքը ընկնում է։ Ահա թե ինչու [[կալիումի քլորիդ]]ը, [[կալիումի սուլֆատ]]ն ու [[կալիումի նիտրատ]]ը օգտագործվում են որպես հանքային պարարտանյութեր։ Կալիումը հիմնականում կիրառվում է գերօքսիդ ստանալու համար, որը թթվածնի վերականգնիչ է, օրինակ, սուզանավերում։ Նատրիումի հետ առաջացրած համաձուլվածքները (40—90% K) կիրառվում են [[միջուկային ռեակտոր]]ներում որպես ջերմակիրներ, [[տիտան]]ի արտադրության մեջ՝ [[վերականգնիչ]]ներ, ինչպես նաև թթվածին կլանողներ, աղերը՝ գյուղատնտեսության մեջ որպես կափումական [[պարարտանյութ]]եր։▼
▲Կալիումը պատկանում է այն տարրերի թվին, որոնց կարիքն առանձնապես ունեն բույսերն՝ իրենց աճման համար։ Նա բույսին է անցնում արմատների միջով բուսահողի խոնավության մեջ լուծված աղերի ձևով։ Բայց բուսահողի մեջ կալիումի լուծելի աղեր քիչ կան։ Այդ պատճառով էլ, առանց պարարտանյութի, բազմապատիկ ցանքից հետո բուսահողը աղքատանում է կալիումի աղերից, և բերքը ընկնում է։ Ահա թե ինչու [[կալիումի քլորիդ]]ը, [[կալիումի սուլֆատ]]ն ու [[կալիումի նիտրատ]]ը օգտագործվում են որպես հանքային պարարտանյութեր։
=== Մարդու օրգանիզմում ===
Տող 61 ⟶ 58՝
* Յու․ Վ․ Խոդակով, Լ․ Ա․ Ցվետկով և ուրիշներ։ «Քիմիա», Երևան, 1961։
* [[Վիկտոր Համբարձումյան]] «[[Հայկական Սովետական Հանրագիտարան]]», Երևան, 1979։
{{Փոքր պարբերական աղյուսակ}}
[[Կատեգորիա:
[[Կատեգորիա:Կալիում]]
{{Link FA|ro}}
| |||