«Մուշեղ Ա Բագրատունի»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Տող 35.
 
== Նվաճումներ ==
[[Պատկեր:Բագրատունիների հյուսիսային տիրույթները.gif|մինի|ձախից|Բագրատունիների հյուսիսային տիրույթները]]
Այս տեսակետից բնորոշ Է այն վեճը, որ ծագել Էր Շատիկ սահմանային ամրության համար, որն ուներ կարևոր ռազմա-ստրատեգիական և տնտեսական նշանակություն և առիթ Էր հանդիսանում ռազմական ընդհարումների նրանց միչև, որից Էլ օգտվում Էին [[Արաբական խալիֆայություն|խալիֆայության]] ու [[Բյուզանդական կայսրություն|Բյուզանդիայի]] դրածոները։ Հայոց շահնշահ Սմբատ Բ-ը փորձում է տիրանալ Շատիկ սահմանային ամրությանը, Մուշեղը դիմում է [[Տայքի կյուրաղապատություն|Տայքի կյուրաղապատ]] [[Դավիթ Կյուրոպաղատ|Դավթի]] ([[960]] — [[1000]]) օգնությանը, և վեճը հարթվում է խաղաղ ճանապարհով, այսինքն Կարսի թագավորության հսկողության ներքո են թողնվում Անիի համար կենսական նշանակություն ունեցող Աղտոձոր լեռնանցքը և Շատիկ ամրոցը։
 
Այս ժամանակաշրջանում Դվինի[[Դվին]]ի ամիրաները ենթակա էին Սալարյաններին, որոնք, ուժեղանալով, ձգտում էին անկախանալ Բաղդատում նստող խալիֆաներից։ Խալիֆաները Շիրակի Բագրատունիներին իրենք էին շնորհել «Շահնշահ Հայոց և Վրաց» տիտղոսները, որպեսզի սանձահարեն նաև մահմեդական ամիրաների անջատողական նկրտումները։ Այս հանգամանքը հաշվի չէր առել «Կարուց թագաւոր» Մուշեղը, որը Սմբատ Բ-ի դեմ հրահրում էր [[Դվին]]ի ամիրա Սալարի Աթուլ-Հառաչին։ Վերջինս [[982]] թվականին [[Երևան]]ի մոտ անցնելով [[Հրազդան (գետ)|Հրազդան]] գետը, հանկարծակի ներխուժում է Անիի թագավորության թիկունքը և հասնում մինչև Անի քաղաքը։ Ինչպես երևում է արաբական զորքի թիկունքում բարձրանում է հայ ժողովուրդը և օգնում Սմբատ Բ-ին ոչ միայն դուրս քշել թշնամուն Անիի մատույցներից, այլև ջախջախել նրան։
[[Պատկեր:Aras Nehri.jpg|մինի|Արաքս՝ Կարսի թագավորության հարավային սահմանը]]
Այս ժամանակաշրջանում Դվինի ամիրաները ենթակա էին Սալարյաններին, որոնք, ուժեղանալով, ձգտում էին անկախանալ Բաղդատում նստող խալիֆաներից։ Խալիֆաները Շիրակի Բագրատունիներին իրենք էին շնորհել «Շահնշահ Հայոց և Վրաց» տիտղոսները, որպեսզի սանձահարեն նաև մահմեդական ամիրաների անջատողական նկրտումները։ Այս հանգամանքը հաշվի չէր առել «Կարուց թագաւոր» Մուշեղը, որը Սմբատ Բ-ի դեմ հրահրում էր [[Դվին]]ի ամիրա Սալարի Աթուլ-Հառաչին։ Վերջինս [[982]] թվականին [[Երևան]]ի մոտ անցնելով [[Հրազդան (գետ)|Հրազդան]] գետը, հանկարծակի ներխուժում է Անիի թագավորության թիկունքը և հասնում մինչև Անի քաղաքը։ Ինչպես երևում է արաբական զորքի թիկունքում բարձրանում է հայ ժողովուրդը և օգնում Սմբատ Բ-ին ոչ միայն դուրս քշել թշնամուն Անիի մատույցներից, այլև ջախջախել նրան։
 
Կարսի Մուշեղ թագավորը, ապա և նրա որդի Աբասը որոշ նկրտումներ ունեին Հայաստանի հյուսիսարևելյան մասերում՝ [[Արցախ]]ի բարձր լեռնային անտառապատ բավիղներում գտնվող Փառիսոսի փոքրիկ թագավորության նկատմամբ։ Այդ ժամանակ այնտեղ թագավորում էին եղբայրներ Սենեքերիմ և Գրիգոր «Փառավոր», «Բարեպաշտ» պատվանունները կրող թագավորները, իսկ սրանց քույրը Կարսի թագուհին էր՝ Մուշեղ թագավորի կինը և [[Աբաս Բագրատունի (Կարսի թագավոր)|Աբասի]] մայրը։