|
}}
'''Ալեքսանդր Սպենդիարյանի տուն-թանգարան''', հիմնադրվել է [[1963]] թվականին`թվականին՝ [[ՀԽՍՀ]] մինիստրների խորհրդի նախագահ [[Անտոն Քոչինյան]]ի [[նոյեմբերի 21]]-ի N 491 որոշմամբ, Նալբանդյան 23 (այժմ`այժմ՝ 21) հասցեում, այն տանը, որտեղ [[Ալեքսանդր Սպենդիարյան]]ն ապրել է կյանքի վերջին տարիներին`տարիներին՝ [[1926]]-[[1928]] թթ.:։
== Պատմություն ==
[[1959]] թվականին Մարինա և Տատյանա Սպենդիարովաները, այցելելով [[Հայաստան]] և տեսնելով հայ ժողովրդի ջերմ սերը կոմպոզիտորի ստեղծագործությունների նկատմամբ, ցանկություն են հայտնում հոր երևանյան բնակարանը վերածել տուն-թանգարանի:թանգարանի։ [[1962]] թ. Մարինան խնդրագրով դիմում է ՀԽՍՀ նախարարների խորհրդին:խորհրդին։ Հիմնադրվում է տուն-թանգարանը, ստեղծվում թանգարանի աշխատանքային կոլեկտիվը`կոլեկտիվը՝ կոմպոզիտոր [[Վլադիլեն Բալյան]]ի ղեկավարությամբ:ղեկավարությամբ։
Տուն-թանգարանը բացվում է [[1967]] թվականին:թվականին։ Հայաստանում առաջին երաժշտական հուշային թանգարանն է:է։
== Ցուցադրություն ==
[[Պատկեր:Տուն-թանգարան Ալեքսանդր Սպենդիարյանի (6).JPG|մինի|աջից|250px|«Սպենդիարաֆոն» երաժշտական գործիքը]]
Տուն-թանգարանի հավաքածուն սկզբում կազմում էր 400 միավոր, որը ոչ միայն Մարինա Սպենդիարովայի նվիրատվությունն էր, այլև [[Եղիշե Չարենցի անվան գրականության և արվեստի թանգարան]]ում պահպանվող կոմպոզիտորի արխիվի զգալի մասը:մասը։ Հետագայում ֆոնդերը համալրվեցին և ներկայումս ֆոնդային հավաքածուն կազմում է 1345 թանգարանային առարկա:առարկա։ Դրանք Սպենդիարյանի անձնական իրերն են, ձեռագիր ու տպագիր նոտաներ, նամակներ, փաստաթղթեր, լուսանկարներ, մամուլ ու գրքեր:գրքեր։
Տուն-թանգարանի մշտական ցուցադրության մեջ տեղ են գտել յուրօրինակ այնպիսի թանգարանային առարկաներ, ինչպիսիք են կոմպոզիտորի ձեռքով պատրաստված «Սպենդիարաֆոն» կոչված երաժշտական գործիքը և [[Ալմաստ (օպերա)|«Ալմաստ» օպերայի]] երևանյան առաջին բեմադրության ([[1933]] թ.) միակ պահպանված ազդագիրը:ազդագիրը։ Հուշասենյակը վերականգնված է այնպես, ինչպես կոմպոզիտորի կենդանության օրոք, որը աչքի է ընկնում համեստ կահավորմամբ:կահավորմամբ։
[[2011]] թվականին պետական աջակցությամբ վերանորոգված տուն-թանգարանը [[2012]] թվականի [[դեկտեմբերի 3]]-ին նոր ցուցադրությամբ իր դռները բացեց արվեստասեր հասարակության առաջ<ref>[http://www.mediamax.am/am/news/society/6407/ Հիմնանորոգումից հետո վերաբացվել է Ալեքսանդր Սպենդիարյանի տուն-թանգարանը]</ref>:։
[[Պատկեր:Տուն-թանգարան Ալեքսանդր Սպենդիարյանի (8).JPG|մինի|աջից|250px]]
==== Թանգարանի տնօրեններ ====
Տուն-թանգարանի հիմնադիր տնօրեն կոմպոզիտոր [[Վլադիլեն Բալյան]]ի տնօրինության տարիներին ([[1966]]-[[1972]] թթ.) թանգարանը դարձավ մայրաքաղաքի սիրված մշակութային օջախներից մեկը:մեկը։ Հիշարժան են թանգարանի պուրակում կազմակերպվող բացօթյա համերգները, որոնց մասնակցում էին անվանի արվեստագետներ, երաժիշտներ ու գրողներ`գրողներ՝ [[Առնո Բաբաջանյան]], [[Էդվարդ Միրզոյան]], [[Ալեքսանդր Հարությունյան]], [[Սիլվա Կապուտիկյան]], [[Գևորգ Էմին]], [[Հովհաննես Չեքիջյան]] և այլք:այլք։ Ինքնատիպ էր Վլադիլեն Բալյանի նախագծած թանգարանի սպենդիարյանական շնչով հագեցած ցուցադրությունը, որը արժանացավ բազմաթիվ այցելուների բարձր գնահատանքին:գնահատանքին։ Նրա ծավալած գործունեությունն ամփոփվեց Սպենդիարյանի ծննդյան 100-ամյա հոբելյանի օրերին, երբ կայացան բազմաբնույթ միջոցառումներ ոչ միայն Հայաստանում, այլև նրա սահմաններից դուրս:դուրս։
Տուն-թանգարանի մշակութային կենսագրության մեջ իր մեծ ավանդը ունեցավ կոմպոզիտոր [[Ծովակ Համբարձումյան]]ը, որի տնօրինության տարիներին ([[1972]]-[[1988]] թթ.) թանգարանը դարձավ արվեստագետների սիրելի հավաքատեղի:հավաքատեղի։ Նրա նախաձեռնությամբ ծավալված հավաքչական աշխատանքների արդյունքում ստեղծվեց ժողովրդական նվագարանների մի հրաշալի հավաքածու, որը [[1990]]-ականներին տեղափոխվեց Հայաստանի ազգագրության թանգարան:թանգարան։ Սպենդիարյանի կյանքին ու ստեղծագործական ժառանգությանը նվիրված բազմաթիվ ցուցահանդեսներ և համերգներ էին կազմակերպվում Հայաստանի տարբեր շրջաններում:շրջաններում։
[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|Խորհրդային Միության]] փլուզման, երկրաշարժի և պատերազմական ժամանակաշրջանում տուն-թանգարանի տնօրինությունը ([[1988]]-[[1996]] թթ.) վստահվեց [[Հասմիկ Գևորգյան]]ին` ով նախաձեռնեց թանգարանի վերանորոգման և նոր ցուցադրության կազմակերպման դժվարին աշխատանքները: Այդ տարիներին շատ մշակութային օջախների նման տուն-թանգարանն էլ կրեց անցումային շրջանի ծանր հետևանքները:
[[1996]] թվականից մինչ օրս տուն-թանգարանը ղեկավարում է կոմպոզիտոր [[Մարինե Օթարյան]]ը: Այսօր էլ տուն-թանգարանն ապրում է մշակութային ակտիվ կյանքով, հին ու բարի ավանդույթները ներդաշնակվում են նոր մտահաղացումներով:
== Միջոցառումներ ==
Ամեն տարի` կոմպոզիտորի ծննդյան օրը, նրա շիրիմի մոտ անցկացվող հիշատակի միջոցառումները իրենց շուրջն են համախմբում Սպենդիարյանի արվեստի սիրահարներին:սիրահարներին։ Ավանդական դարձած «Պատանի սպենդիարյանականների երդման արարողությունը» կոմպոզիտորի անունը հավերժացնող երկու մշակութային օջախների`օջախների՝ տուն-թանգարանի և երաժշտական դպրոցի միջև համագործակցության հրաշալի օրինակ է:է։
[[Պատկեր:Տուն-թանգարան Ալեքսանդր Սպենդիարյանի (13).JPG|մինի|աջից|250px]]
== Հասցե ==
Թանգարանը գտնվում է Երևանի կենտրոնում`կենտրոնում՝ Նալբանդյան 21 հասցեում:հասցեում։
== Արտաքին հղումներ ==
| 