«Նվեր Սաֆարյան»–ի խմբագրումների տարբերություն

<big>'''Սաֆարյան Նվեր Գևորգի Սաֆարյան'''</big>, ծնվել է՝ ([[1907]] թ․ [[հոկտեմբերի 23]] <small>([[հին տոմար]]ով՝ 10-ին)</small>, քաղաք [[Էրճիշ]], [[Վան]], [[Թուրքիա]], մահացել է՝― [[1982]] թ․ [[սեպտեմբերի 28]], [[Երևան]], [[Հայաստան]]։), Ականավորականավոր ռազմական գործիչ, [[ԽՍՀՄ]] գեներալ-մայոր ([[1943]] թ․)։ [[ԽՍՀՄ]] կոմունիստական կուսակցության անդամ [[1930]]-ից, [[ՀՍՍՀ]] VII գումարման Գերագույն խորհրդի պատգամավոր։ Պարգևատրվել է Լենինի, Կարմիր դրոշի չորս, Սուվորովի 2-րդ աստիճանի, Կուտուզովի 2-րդ աստիճանի երկու և «Պատվո նշան» շքանշաններով։ Մասնակցել է [[Հայրենական մեծ պատերազմ]]ին ([[1941]]-[[1945]] թթ.), եղել է [[89-րդ Հայկական հրաձգային դիվիզիա|89-րդ (Թամանյան) դիվիզիայի]] հրամանատար։ 89-րդ դիվիզիան անցել է 3.700 կիլոմետր մարտական ուղի ([[Հյուսիսային Կովկաս]]ից մինչև [[Բեռլին]]) և նրա հրամանատարությամբ մասնակցել [[Բեռլինի ճակատամարտ]]ին։

[[1915]] թ․ [[Մեծ եղեռն]]ի ժամանակ հորը կորցնելուց հետո մայրը մեծ զրկանքների գնով, երկու երեխաների հետ տեղափոխվում է [[Էջմիածին]], որտեղ և հիվանդությունից մահանում է [[1919]] թ․։ Մոր մահից հետո Նվերը հայտնվում է [[Օշական]]ի որբանոցում և 12 տարեկանից սկսած ստիպված էր իր մի կտոր հացը վաստակել սեփական քրտինքով։

Այնուհետ ընդունվում է [[Ալեքսանդր Մյասնիկյան]]ի անվան միացյալ զինվորական դպրոցը և ավարտում այն [[1927]] թ․, [[1940]]-ին՝ Մ․ [[Ֆրունզե]]ի անվան ռազմական ակադեմիան։ [[1927]]-ից եղել է Կ․ Ե․ [[Վորոշիլով]]ի անվան հայկական լեռնահրաձգային դիվիզիայի 3-րդ գնդի դասակի, [[1933]]-ից՝ վաշտի հրամանատար, [[1940]]-ին նշանակվել է [[Կիև]]յան հատուկ զինվորական օկրուգի 58-րդ դիվիզիայի 170-րդ գնդի շտաբի պետ։ [[Հայրենական մեծ պատերազմ]]ի սկզբին գերմանա-ֆաշիստական զավթիչների դեմ կռվել է սահմանամերձ [[Նադվոռնայա]] քաղաքի շրջանում։ [[1941]]-ի հոկտեմբերին նշանակվելով 218-րդ հրաձգսյինհրաձգային դիվիզիայի 658-րդ գնդի շտաբի պետ (նոյեմբերին՝ հրամանատար)։, Այնուհետայնուհետ մասնակցել է [[ուկրաինա]]կան [[Դնեպրոպետրովսկ]], [[Ստալինո]] քաղաքների պաշտպանությանը, աչքի ընկել հատկապես [[Վորոշիլովգրադ]]ի շրջանում մղված մարտերում։ [[1942]]-ի հունիսի 15-ից եղել է 295-րդ դիվիզիայի հրամանատարը, մարտնչել [[Կովկաս]]ի պաշտպանների շարքերում։

Նվեր Սաֆարյանի անվան թիվ 164 դպրոցը հիմնադրվել է 1973թ.: Հայրենական մեծ պատերազմի լեգենդարականավոր զորավարի անունով կոչվել է 2005 թ.: Գտնվում է Նոր Նորք վարչական շրջանում` 2-րդ զանգվածի Վ. Թոթովենցի 7 հասցեում:</ref> և [[Երևան]]ի Սաֆարյան փողոցը <ref>[http://am.geoview.info/safaryan_p%CA%BBogoc%CA%BB,83709250w# Սաֆարյան փողոց — am.geoview.info]<br>Երևանի Նոր Նորք վարչական շրջանի 1-ին և 3-րդ զանգվածների միջև։ Սկսվում է Գայի անվան պողոտայից և ունի 390 մ երկարություն։</ref>։ Նվեր Սաֆարյանի անձնական իրերն ու զինվորական արտահագուստը ցուցադրված են [[ՀՀ Պաշտպանության նախարարություն|ՀՀ Պաշտպանության նախարարության]] Ռազմապատմական և [[Հայաստանի պատմության թանգարան]]ներում։ [[1975]] թ․ նկարահանվել է «Նվեր Սաֆարյան» փաստավավերագրական ֆիլմը <ref>[http://www.arm-cinema.am/am/aboutus/1260.html Նվեր Սաֆարյան, փաստավավերագրական ֆիլմ, ԵՓՖՍ, 1975 թ․]<br>Թամանյան դիվիզիայի լեգենդար հրամանատար, գեներալ Նվեր Սաֆարյանի մասին: Կյանքի վերջին նկարահանումները: 1975 թ.։ Երևանի Փաստավավերագրական ֆիլմերի ստուդիա, 10 րոպե (274 մ), սեւ/սպիտակ: Սցենարի հեղինակ Վ. Բալայան, ռեժիսոր Ս. Փոշոտյան, օպերատոր Բ. Հովսեփյան:</ref>, որում ներկայացված են նրա անցած փառապանծ ուղին և կյանքի վերջին տարիների դրվագները։

# ՍԱՖԱՐՅԱՆ Նվեր Գևորգի, [http://hy.wikisource.org/wiki/էջ:Հայկական_Սովետական_Հանրագիտարան_(Soviet_Armenian_Encyclopedia)_10.djvu/254 ՀՍՀ, հատոր 10, Երևան, 1984, էջ 254]

# Վ․ Զաքարյան, «Գեներալ Նվեր Սաֆարյան», Երևան, 1978։

# Ա․ Ղազարյան, «Պատերազմ, մարդիկ, ճակատագրեր», գիրք 1, Երևան, 1979։