«Կաթնագեղձեր»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
չ clean up, replaced: |thumb → |մինի, |right → |աջից oգտվելով ԱՎԲ |
ներդրում ՀՍՀ-ից |
||
Տող 26.
Օնտոգենեզում կաթնագեղձի սաղմերը սկսում են ինտենսիվ զարգանալ սեռական հասունացման սկսվելուց հետո, երբ էստրոգենների աճի զգալի ավելացման արդյունքում սահմանվում են դաշտանային ցիկլերը, և ակտիվորեն զարգանում են իգական սեռական երկրորդային հատկանիշները։ Սակայն կաթնագեղձերը լրիվ զարգացման և վերջնական տարբերակման հասնում են միայն հղիության ժամանակ։ Արգանդի էնդոմետրիումի մեջ սաղմի ինպլանտացիայի պահից կաթնագեղձերի բլթակներում աճում են ալվեոլային ուղիներ, որոնց ծայրերում ձևավորված են ալվեոլներ։ Հղիության երկրորդ շրջանում ալվեոլներում սկսվում է խիժի գեղձազատումը։ Լիարժեք կաթի արտադրումը սկսվում է երեխայի ծննդի առաջին օրերին։
Գործող կաթնագեղձերի գործունեության կարգավորումը իրականացվում է երկու հիմնական հորմոններով՝ ադենոհիպոֆիզար պրոլակտինով (լակտոտրոպ հորմոն)և դոֆամինով։
== Կենդանիների կաթնագեղձեր ==
Առավել պարզ կառուցվածք ունեն կլոակավոր [[կաթնասուն]]ների կաթնագեղձերը, որոնք հարթ մկանունքով պատված երկարավուն խողովակաձև պարկիկների զույգ կուտակումներ են և բացվում են [[մազապարկ]]երի մեջ, [[որովայն]]ի երկու կողմերում: [[Արտազատուկ]]ը հոսում է [[մազ]]երի վրայով, որտեղից և օգտվում են [[ձագ]]երը: Կենդանածին կաթնասունների կաթնագեղձերը բլթակավոր գոյացություններ են, ունեն բարդ ճյուղավորված [[ծորան]]ներ և ծայրային [[ալվեոլ]]ներ: Կաթնագեղձերի ծորանները բացվում են [[գեղձ]]ային դաշտում, որը [[մաշկ]]ի վրա ներկայացված է [[պտուկ]]ներով: Տարբերում են ''իսկական պտուկներ'', որոնց գագաթին գտնվում են առանձին ծորանների բազմաթիվ անցքեր, և ''կեղծ պտուկներ'', որոնց ներսում կա ընդհանուր արտատար ծորան: Վերջինս բացվում է պտուկի գագաթին, մեկ անցքով: Իսկական պտուկները բնորոշ են պարկավորների մեծամասնությանը, կիսակապիկներին, [[կապիկ]]ներին և մարդուն, կեղծը՝ [[գիշատիչ]]ներին և [[սմբակավոր]]ներին: Պտուկների թիվը և տեղադրությունը կայուն է կենդանու յուրաքանչյուր տեսակի համար, օրինակ, [[պարկամուկ|պարկամկների]] մեկ տեսակն ունի 25 պտուկ՝ 2 շարքով տեղադրված որովայնի երկարությամբ, սմբակավորներինը՝ 1-2 զույգ է, [[աճուկ]]ային հատվածում, կապիկներինը՝ 1 զույգ, [[կուրծք|կրծքի]] վրա: <ref>Հայկական Սովետական Հանրագիտարան, 5-րդ հատոր, էջ 159, 1979թ</ref>
== Հղումներ ==
| |||