«Յալուցզյան»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
 
No edit summary
Տող 1.
[[Պատկեր:Yalu_river_bridge.JPG|thumb|right|Չինա-կորեական բարեկամության կամուրճըկամուրջը Յալուցզյանի վրա։]]
'''Յալուցզյան''' ([[չինարեն]], [[պինյին]] տառադարձութամբ՝ ''Yalu jiang''` ''«Յալու գետ»'', [[կորեերեն]]՝ ''Ամնոկկան'') ― գետ [[Մանջուրիա]]յում, [[Կորեական թերակղզի|Կորեական թերակղզութերակղզուց]] հյուսիսումհյուսիս, հանդիսանում է [[Չինաստան]]ի և [[Հյուսիսային Կորեա]]յի պետական սահմանագիծը։ ''Յալու'' անունը ծագում է [[մանջուրերեն]] բառից, որը նշանակում է «երկու երկրների սահման»։ Որպես բնական և պատմական սահման, Յալուցզյանը միշտ ունեցել է կարևոր քաղաքական, ռազմավարական, տնտեսական նշանակություն։
 
== Աշխարհագրություն ==
Գետը սկիզբ է առնում [[Չանբայշան]] բարձրավանդակում (Չինաստանի [[Գիրին]] նահանգ) և, հոսելով հարավ-արևմուտքարևմտյան ընդհանուր ուղղությամբ, թափվում է [[Արևմտա-Կորեական ծոց]]։ Երկարությունն է 813 կմ, ավազանի տարածքը՝ 63 000 կմ²։
 
== Պատմություն ==
Յալուցզյան գետը հատկապես հայտնի է պատմության մեջ երկու ականավոր ռազմական իրադարձությունների կապակցությամբ.
* [[Յալու գետի ճակատամարտ (1894)]]՝ [[1894]] - [[1895]]թթ. [[Ճապոնա-չինական պատերազմ]]ի ընթացքում
* [[Յալու գետի ճակատամարտ (1904)]]՝ [[Ռուս-ճապոնական պատերազմ]]ի ընթացքում
 
== Տնտեսություն ==
Յալուցզյանի վրա կառուցված են մի շարք [[հիդրոէլեկտրակայան]]ներ, որոնք էլեկտրական էներգիա են մատակարարում երկու հարևան երկրների քաղաքները։ Այդ էլեկտրակայաններից առանձնապես նշանավոր է [[Սուփհունի ՀԷԿ]]-ը, որը հանդիսանում է Ասիայի հզորագույն հիդրոէլեկտրակայաններից մեկը։ Գետը նավարկելի է մինչև [[Հեսան]] քաղաքը, իսկ ծովային նավերի համար՝ միայն մինչև գետաբերանից ոչ հեռու գտնվող չինական [[Դանդուն]] քաղաքը։ Ձմռանը գետը սառցակալում է։ Յալուցզյանն օգտագործվում է նաև տրանսպորտի և ձկնորսության նպատակներով՝ տեղացի բնակչության կողմից։ Կառույցներից ամենանշանավորը թերևս [[Չինա-կորեական բարեկամության կամուրջ]]ն է, որը միացնում է գետաբերանի մոտ գտնվող չինական Դանդուն և կորեական [[Սինիյջու]] քաղաքները (կառուցված՝ [[1943]] թվականին)։
 
{{Geo-stub}}
[[Կատեգորիա: Չինաստանի գետեր]]
[[Կատեգորիա: Հյուսիսային Կորեայի գետեր]]
[[Կատեգորիա:Սահմանային գետեր]]