«Աբաղա (իլխան)»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
չ clean up, replaced: = → = (22), = → = (21), = → = (18), = → = (17), = → = (11), = → = (4) oգտվելով ԱՎԲ |
||
Տող 1.
{{Այլ|Աբաղա}}
{{Տեղեկաքարտ Անձ
| ԱԱՀ
| բնագիր ԱԱՀ
| պատկեր
| չափ
| նկարագրում
| ծննդյան օր
| ծննդավայր
| վախճանի օր
| վախճանի վայրը
| քաղաքացիություն
| հպատակություն
| ազգություն
| կրոն
| ազդվել է =
| ազդել | աշխատանք =
▲| գրքեր =
|
|
▲| երեխաներ =
▲| պարգևներ և մրցանակներ =
▲| կայք =
}}
'''Աբաղա''' ([[1234]] - [[1282]] թթ.), [[Հուլավյաններ]]ի մոնղոլական պետության իշխան [[1265]]-ից։ Հաջորդեց հորը՝ [[Հուլավու]]ին։ Աբաղայի օրոք շարունակվեցին պատերազմները [[Ոսկե Հորդա]]յի, Չաղատայան ուլուսի և [[Եգիպտոս]]ի սուլթանության հետ։ Աբաղան հպատակ [[հայեր]]ի և [[վրացիներ]]ի հանդեպ ցուցաբերում էր համեմատաբար հանդուրժողական վերաբերմունք՝ նրանց ռազմական ուժերը օգտագործելով իր մղած կռիվներում։ Աբաղայի արքունիքում հեղինակություն էին վայելում հայ իշխաններ [[Սադուն Արծրունի]]ն, որը կարգվեց Արևելյան Վրաստանի աթաբեկ, Պռոշ Խաղբակյանը, Տարսայիճ Օրբելյանը և ուրիշներ։ Աբաղան [[1277]]-ին դաժանորեն պատժեց [[Փոքր Ասիա]]յի թուրքերին և, ըստ [[Հեթում պատմիչ]]ի, իր դաշնակից [[Լևոն Գ]] թագավորին առաջարկեց [[Իկոնիայի սելջուկյան սուլթանություն|Իկոնիայի սելջուկյան սուլթանության]] երկրները միացնել [[Կիլիկիա]]յին՝ իր տերության արևմտյան սահմանները հայոց ուժերով ապահովելու նպատակով։ Սակայն Լևոն Գ խոհեմաբար հրաժարվեց այդ պարգևից՝ պատճառաբանելով, որ ինքը բավարար ուժեր չունի այդպիսի մեծ տերությունը պաշտպանելու շրջապատող թշնամիներից։ 1281-ի հոկտեմբերի վերջին [[Ասորիք]]ի Համաթ և [[Հոմս]] քաղաքների մոտ տեղի ունեցավ ճակատամարտ Աբաղայի և Եգիպտոսի սուլթանության բանակների միջև։ Աբաղայի կողմում կռվում էին հայ-վրացական զորքեր։ Ճակատամարտն ավարտվեց Աբաղայի պարտությամբ։ Մահացել է ապրիլի 1-ին, [[Համադան]]ում։
{{ՀՍՀ}}
|