|
'''Ծանրության ուժ''', [[Երկիր|Երկրի]] կամ այլ աստղագիտական մարմնի մակերևույթին մոտ գտնվող ցանկացած ֆիզիկական մարմնի վրա ազդող ուժ։ Ըստ սահմանման՝ ծանրության ուժը, մոլորակի [[Գրավիտացիոն ուժ|գրավիտացիոն]] ձգողության և [[Կենտրոնախույս ուժ|կենտրոնախույս]] ուժերի (որոնք առաջանում է օրապտույտի շնորհիվ) գումարն է<ref>{{Ռուսերեն գիրք |автор=[[Сивухин, Дмитрий Васильевич|Сивухин Д. В.]] |заглавие=Общий курс физики |год=2005 |место=М. |издательство=[[Физматлит]] |том=I. Механика |страницы=372 |страниц=560 |isbn=5-9221-0225-7}}</ref><ref>{{Ռուսերեն գիրք |автор=[[Тарг, Семён Михайлович|Тарг С. М.]] |заглавие=[[Физическая энциклопедия]] |ответственный=Гл. ред. [[Прохоров, Александр Михайлович|А. М. Прохоров]] |год=1994 |часть=Сила тяжести |ссылка часть=http://www.femto.com.ua/articles/part_2/3625.html |место=М. |издательство=[[Большая Российская энциклопедия (издательство)|Большая Российская энциклопедия]] |том=4 |страницы=496 |страниц=704 |isbn=5-85270-087-8 |тираж=40 000}}</ref>։
[[Պատկեր: Gravity on Earth.png |right|thumb|300px|{{math|''mg''}} ծանրության ուժը գումարվում է մոլորակի գրավիտացիոն ձգողությունից {{math|''GMm/r''<sup>2</sup>}} և իներցիայի կենտրոնախույզ ուժից {{math|''m''ω<sup>2</sup>''a''}}.]]
Մնացած ուժերը, օրինակ [[Լուսին|Լուսնի]] և [[Արեգակ]]ի ձգողությունը իրենց փոքրության պատճառով հաշվի չեն առնում կամ ուսումնասիրում են առանձին, որպես Երկրի գրավիտացիոն դաշտի ժամանակավոր փոփոխություն{{sfn|Миронов|с=49|1980}}<ref>Максимальное изменение силы тяжести, обусловленное притяжением Луны, составляет примерно <math>0,25*10^{-5}</math> м/с<sup>2</sup>, Солнца <math>0,1*10^{-5}</math> м/с<sup>2</sup></ref>{{sfn|Миронов|с=71|1980}}։
Ծանրության ուժը բոլոր մարմիններին, անկախ նրանց զանգվածից, միևնույն արագացումն է հաղորդում{{sfn|Савельев|с=70|1987}} և հանդիսանում է կոնսերվատիվ ուժ{{sfn|Савельев|с=82-83|1987}}։
<math>\vec P</math> ծանրության ուժը, որն ազդում է <math>m</math> զանգվածով [[նյութական կետ]]ի վրա, հաշվում են հետևյալ բանաձևով{{sfn|Савельев|с=70|1987}}․<math>\vec P = m \vec g</math>, որտեղ <math>\vec g</math> - մարրմնին հաղորդված [[արագացում]]ն է ուժի կողմից և կոչվում է [[ազատ անկման արագացում]]<ref name="ФЭ5">{{Ռուսերեն գիրք |заглавие=[[Физическая энциклопедия]] |ответственный=Гл. ред. [[Прохоров, Александр Михайлович|А. М. Прохоров]] |год=1998 |часть=Ускорение свободного падения |ссылка часть=http://femto.com.ua/articles/part_2/4239.html |место=М. |издательство=[[Большая Российская энциклопедия (издательство)|Большая Российская энциклопедия]] |том=5 |страницы=245—246 |страниц=760 |isbn=5-85270-101-7}}</ref>։ ▼
Համասեռ մարմնի վրա ազդող ծանրության ուժը ազդում է մարմնի զանգվածների կենտրոնի վրա{{sfn|Савельев|с=156|1987}}։
Երկրի մակերևույթի նկատմանբ շարժվող մարմնի վրա ազդում է նաև [[Կորիոլիսի ուժ|Կորիոլիսի]] ուժը{{sfn|Тарасов|с=200, 270|2012}}{{sfn|Савельев|с=128|1987}}{{sfn|Бутенин|с=253-259|1971}}։
== Պատմություն ==
Արիստոտելը բացատրել է ծանրության ուժը ծանր ֆիզիկական տարերքների, դեպի Երկրի ներսում գտնվող աշխարհի կենտրոն, շարժմամբ (հող,ջուր) և ինչքան մոտ է կենտրոնին, այնքան մեծ է մոտեցման արագությունը<ref name="Zub1">''[[Зубов, Василий Павлович|Зубов В. П.]]'' Физические идеи древности // отв. ред. ''[[Григорьян, Ашот Тигранович|Григорьян А. Т.]], [[Полак, Лев Соломонович|Полак Л. С.]]'' Очерки развития основных физических идей. — М., АН СССР, 1959. — С. 38, 54-55;</ref>։
: <math>{\vec P} = {\vec F} + {\vec Q}.</math>
▲:<math> \vec P </math> ծանրության= ուժը9, 780318(1 որն+ ազդում0,005302\sin\varphi է- <math>m</math> զանգվածով [[նյութական կետ]]ի վրա0, հաշվում են հետևյալ բանաձևով{{sfn|Савельев|с=70|1987}}․<math>000006\sin^22\ vec P = varphi)m \vec- g</math>0, 000003086 որտեղ <math>\vec gHm.</math> - մարրմնին հաղորդված [[արագացում]]ն է ուժի կողմից և կոչվում է [[ազատ անկման արագացում]]<ref name="ФЭ5">{{Ռուսերեն գիրք |заглавие=[[Физическая энциклопедия]] |ответственный=Гл. ред. [[Прохоров, Александр Михайлович|А. М. Прохоров]] |год=1998 |часть=Ускорение свободного падения |ссылка часть=http://femto.com.ua/articles/part_2/4239.html |место=М. |издательство=[[Большая Российская энциклопедия (издательство)|Большая Российская энциклопедия]] |том=5 |страницы=245—246 |страниц=760 |isbn=5-85270-101-7}}</ref> ։
:<math>P = 9,780318(1 + 0,005302\sin\varphi - 0,000006\sin^22\varphi)m - 0,000003086 Hm.</math><ref name="ФЭ5" />
== Ծանրության ուժը այլ մոլորակների վրա ==
| 