Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Արթիկ)

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (այլ կիրառումներ)

Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի կամ Փոքր Մարինե եկեղեցի, Հայ առաքելական եկեղեցի որը գտնվում է Շիրակի մարզի Արթիկ քաղաքի Սուրբ Գևորգ եկեղեցուց դեպի արևելք, կառուցվել է 4-6-րդ դարերում։ Այս եկեղեցու հստակ կառուցման տարեթիվը հայտնի չէ, բայց ուսումնասիրելով եկեղեցու հատակագծային առանձնահատկությունները՝ կարելի այն վերագրել 4-ից 6-րդ դարերի կառույցի։

Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի
Հիմնական տվյալներ
Տեսակ	եկեղեցի և մշակութային արժեք
Երկիր	Հայաստան
Տեղագրություն	Արթիկ
Դավանանք	Հայ Առաքելական Եկեղեցի
Հիմնական ամսաթվերը	անհայտ
Կազմված է	Գերեզմանոց
Ժառանգության կարգավիճակ	մշակութային հուշարձան Հայաստանում
Անվանված	Մարիամ Աստվածածին
Ճարտարապետական ոճ	հայկական ճարտարապետություն
Հիմնադրված	անհայտ
Առաջին հիշատակում	4-6 րդ դարեր

Ճարտարապետություն

Եկեղեցին եռանավ բազիլիկ և գմբեթավոր խաչաձև կառույց է, եկեղեցում պահպանվել է բազիլիկին բնորոշ արտաքին սրահների մնացորդներ, եռակենտրոն կամարներ ու թաղեր։ Սուրբ Աստվածածին եկեղեցու լուսամուտների չափերը և բացվածքները նման են այդ դարաշրջանի հուշարձաննեերին։ Եկեղեցու յուրահատուկ հատակագծային հորինվածքը, որը ներքուստ և արտաքուստ խաչաձև է, աչքի է ընկնում իր տարբեր խորության խաչթևերով։ Արևելյան հատվածի խորանավերը խաչթև են և կարճ, իսկ արևմտյանը՝ զգալի խորություն ունի։ Իսկ հարավային և հյուսիսային խաչթևերը միանման են և՛ խորությամբ, և՛ ձևով։

Դրանց արևելյան պատերում կան մեկական խորաձև, կիսաբոլորակ որմնախորշեր, արևելյան խաչթևը գմբեթարդային են, իսկ մյուսները՝ թաղային ծածկերով են, արևմտյան թևը երկար է, շրջապատված է եղել 4-5-րդ դարերին բնորոշ սյունասրահով։ Եկեղեցու մուտքերը արևմտյան և հյուսիսային կողմերում են։ Եկեղեցին քառախորան է, որոնցից հյուսիսաին խորանը դրված է կողմնային խոյակների վրա և ունի պայտաձև տեսք, իսկ մյուս երեքը ունեն կիսաշրջանի տեսք։

Տես նաև

Արթիկի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ (Շիրակի մարզ)