Սանսեվյերա

Սանսևիերիա
Գիտական դասակարգում
Թագավորություն Բույսեր Տիպ Ծածկասերմեր Դաս Երկշաքիլավորներ Ընտանիք Շուշանազգիներ
Լատիներեն անվանում
Sanseviera L.
Դասակարգումը Վիքիցեղերում Պատկերներ Վիքիպահեստում

Սանսեվյերա (լատին․՝ Sanseviera), պատկանում է շուշանազգիների (Liliaceae) ընտանիքին։ Հայրենիքը Արևադարձային Ասիան է և Աֆրիկան։

Կենսաբանական նկարագիր

Մշտադալար կոճղարմատավոր բույս է, գետնատարած սողացող ցողուններով։ Տերևները արմատամերձ են կաշեկերպ և խայտաբղետ, բավական ամուր են և ուղիղ կանգնած։ Ծաղիկները նստած են երկար ծաղկակոթունների վրա և հավաքված են փնջերով։ Դրանք իրենց կառուցվածքով նման են շուշանին։

Մշակում

Մշակության մեջ հանդիպում են Գվինեական (S.quianensis Willd) և Ցեյլոնյան (S.Zejlonica Willd) տեսակները։ Վերջինս վաղուց ի վեր մշակվում է հնդիկների կողմից մանրաթել ստանալու նպատակով։ Դեկորատիվ բարձր առանձնահատկությունների շնորհիվ մեր պայմաններում հաջողությամբ մշակվում է ծածկած գրունտում տերևների գեղեցիկ, խայտաբղետ գույնը պահպանում է միայն արևի տակ, ուժեղ լուսավորության պայմաններում աճելու դեպքում։ Բազմանում է թփի բաժանումով և տերևային կտրոններով։ Կտրոնների համար օգտագործվում են տարիքավոր տերևները, դրանք բաժանելով մասերի՝ 5-10 սմ երկարությամբ։ Կտրոնները տնկում են ջերմատանը, բազմացման արկղերի մեջ լցված ավազում։ Միապաղաղ խոնավ և 18-20° ջերմության պայմաններում կտրոնները սովորաբար արմատակալում են 1-1,5 ամսում։ Արմատակալումից հետո բույսերը փոխադրում են լայն, ոչ խոր թաղարների մեջ։ Հողախառնուրդ պատրաստելու համար վերցնում են 2 մաս թեթև ճմահող, մեկ մաս թեթև տերևահող և 0,5 մաս ավազ։ Պահանջվում է չափավոր ոռոգում, քանի որ ավելորդ խոնավության դեպքում արմատնեը նեխում են։ Ձմռանը պահվում է 16-18° ջերմության պայմաններում, հարավային դիրք ունեցող լուսամուտագոգերում։ Ջուրը տրվում է սակավ՝ գոլ վիճակում։

Տեսակներ

Sansevieria aethiopica Thunb. Sansevieria angustiflora Lindb. Sansevieria arborescens Cornu ex Gérôme & Labroy Sansevieria aubrytiana Carrière Sansevieria braunii Engl. & K.Krause Sansevieria canaliculata Carrière Sansevieria concinna N.E.Br. Sansevieria cylindrica Bojer ex Hook. Sansevieria dawei Stapf Sansevieria deserti N.E.Br. Sansevieria dooneri N.E.Br. Sansevieria ehrenbergii Schweinf. ex Baker Sansevieria eilensis Chahin.

Sansevieria fasciata Cornu ex Gérôme & Labroy Sansevieria gracilis N.E.Br. Sansevieria grandicuspis Haw. Sansevieria grandis Hook.f. Sansevieria grandis var. zuluensis N.E.Br. Sansevieria hyacinthoides (L.) Druce Sansevieria intermedia N.E.Br. Sansevieria kirkii Baker Sansevieria liberica Gérôme & Labroy Sansevieria longiflora Sims Sansevieria metallica Gérôme & Labroy Sansevieria parva N.E.Br.

Sansevieria phillipsiae N.E.Br. Sansevieria pinguicula P.R.O.Bally Sansevieria raffillii N.E.Br. Sansevieria roxburghiana Schult. & Schult.f. Sansevieria senegambica Baker Sansevieria singularis N.E.Br. Sansevieria stuckyi God.-Leb. ex Gérôme & Labroy Sansevieria subspicata Baker Sansevieria suffruticosa N.E.Br. Sansevieria trifasciata Prain Sansevieria trifasciata var. laurentii (De Wild.) N.E.Br. Sansevieria zeylanica (L.) Willd.

Գրականություն

• Ծաղկաբուծություն և դեկորատիվ այգեգործություն, Հ. Ե. Նարինջյան