Ջրահարս (օպերա)

Ջրահարս; չեխ․՝ Rusalka
Տեսակ	դրամատիկ-երաժշտական ստեղծագործություն
Կոմպոզիտոր	Անտոնին Դվորժակ
Լիբրետտոյի; հեղինակ	Յարոսլավ Կվապիլ
Լիբրետտոյի; լեզու	չեխերեն
Գործողությունների քանակ	3 արար
Կերպարներ	Gamekeeper?, Hunter?, The foreign princess?, The prince?, 3 wood sprites?, Turnspit/Kitchen boy?, Rusalka?, Ježibaba?, Vodník?, Q63677024?, Q63677025?, Q63677027? և Q63677032?
Ստեղծման տարեթիվ	1900
Առաջնախաղի տարեթիվ	մարտի 31, 1901
Առաջնախաղի վայր	Պրահա
Հրատարակման տարեթիվ	20-րդ դար
	Rusalka (opera) Վիքիպահեստում

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Ջրահարս (այլ կիրառումներ)

«Ջրահարս» (չեխ.՝ Rusalka), Անտոնին Դվորժակի օպերան՝ չեխ գրող Յարոսլավ Կվապիլի լիբրետոյի հիման վրա։ Լինելով թվով իններորդը՝ այն համարվում է Դվորժակի ամենահայտնի օպերան և միակը, որը հաճախ էր բեմադրվում Չեխիայի սահմաններից դուրս։ Օպերայի ամենահայտնի արիան Ջրահարսի «Měsíčku na nebi hlubokém…» («Լուսին, խորունկ երկնքում...») երգն է։

ԽՍՀՄ-ում այն բեմադրվել է «Մեծ սեր» կամ «Ջրահարսի սերը» անվամբ։

Ստեղծման պատմություն խմբագրել

Յարոսլավ Կվապիլը գրել է լիբրետոն Դվորժակի հետ ծանոթանալուց առաջ՝ որպես աղբյուր ընդունելով Կարել Յարոմիր Էրբենի և Բոժենա Նեմցովայի կախարդական հեքիաթները։ Սլավոնական ավանդական լեգենդներից եկած պատմությունը արձագանք է գտել Հանս Քրիստիան Անդերսենի «Փոքրիկ ջրահարսը» և Ֆրիդրիխ դը լա Մոտ Ֆուկեի «Ունդինա» հեքիաթների միջոցով։ Ավարտելով աշխատանքը 1899 թ.՝ Կվապիլն սկսեց փնտրել կոմպոզիտոր։ Նրա ծանոթները հրաժարվեցին, քանի որ զբաղված էին այլ նախագծերով, բայց տեղեկացրին, որ Դվորժակին հենց նման բան էր պետք։ Վերջինս համաձայնեց գրել օպերան և արեց դա բավականին արագ. առաջին ուրվագծերը թվագրվում են 1900 թվականի ապրիլի 22-ին, իսկ նոյեմբերի վերջին գործն ավարտին էր հասցված։ Առաջնախաղը տեղի ունեցավ 1901 թվականի մարտի 31-ին Պրահայի Ազգային թատրոնի բեմում։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ջրահարս (օպերա)» հոդվածին։