Ջերմային հարված
Ջերմային հարված, օրգանիզմի գերտաքացման արդյունք։ Ջերմության ժամանակ օրգանիզմն ի վիճակի չէ պահպանել մարմնի նորմալ ջերմաստիճանը, համապատասխան ջերմակարգավորման անհնարինությունը հանգեցնում է լուրջ խախտումների։ Ջերմային հարվածը կարող է առաջացնել բարդ հետևանքներ այն մարդկանց մոտ, ովքեր տառապում են սիրտ-անոթային հիվանություններով, ընդհուպ մինչև սրտի կանգառը։
| Ջերմային հարված | |
|---|---|
| Տեսակ | հիվանդություն և հիվանդության կարգ |
| Բժշկական մասնագիտություն | անհետաձգելի բժշկություն |
| ՀՄԴ-9 | 992.0 |
| ՀՄԴ-10 | T67.0 |
Ջերմային հարվածի կլինիկական ձևերԽմբագրել
- Ասֆիկտիկ (շնչահեղձական) – գերակշռում է շնչառության խախտումը, տենդային ջերմությունը՝ 38-39 °C
- Հիպերթերմիկ – գերակշռում է պիրետիկ ջերմությունը՝ 40-41 °C
- Ուղեղային – գերակշռում է նեյրոհոգեկան խանգարումը
- Գաստրոէնթերոլոգիական – գերակշռում են մարսողական խանգարումներ։
Ջերմային հարվածի նշաններԽմբագրել
- Մարմնի մաշկի կարմրում,
- Հևոց,
- Թուլություն,
- Սրտխառնոց, փսխում,
- Գլխապտույտ,
- Տեսողական հալյուցինացիաներ,
- Հաճախակի և թույլ զարկերակ,
- Մաշկը դառնում է ավելի տաք և չոր,
- Մկանային նոպաներ և ցավ,
- Շնչառության հաճախականություն,
- Ծանր դեպքերում՝ հալյուցինացիաներ, ջղաձգումներ, գիտակցության կորուստ,
- Քնի խանգառում կամ բացակայություն։
Օգնություն ջերմային հարվածի դեպքումԽմբագրել
Ջերմային հարվածի առաջին նշանների դեպքում պետք է դիմել բժշկի։ Մինչ բժշկի ժամանումը անհրաժեշտ է ապահովել օրգանիզմի սառեցումը։
Եթե տուժածը սրտխառնոց ունի, թույլ է, ապա նա պետք է հորիզոնական դիրք ընդունի՝ հով տեղում պառկելով մեջքի վրա։ Սակայն փսխելու դեպքում անհրաժեշտ է հիվանդին նստեցնել այնպիսի դիրքով, որպեսզի նա չխեղդվի։
Ճակատի և ծոծրակի վրա դնել սառը թրջոց։ Վարորդական դեղատուփից կարելի է օգտվել սառեցնող բարձիկից։
Ապահովել թարմ օդի հոսքը։
Հնարավորության դեպքում մարմնի վրա լցնել 18-20 °C ջերմաստիճան ունեցող ջուր, կարելի է նույնիսկ ցնցուղ ընդունել։
Եթե գիտակցությունը մթագնված է, ապա պետք է շնչել անուշադրի սպիրտի գոլորշիներով։
Առավելագույն վտանգի խումբԽմբագրել
Ջերմային հարվածը մեծ վտանգ է ներկայացնում սիրտ-անոթային հիվանդություններ ունեցող մարդկանց (այս դեպքում կարող են լինել նաև մահվան դեպքեր) և երեխաների համար։
Տես նաևԽմբագրել
ԳրականությունԽմբագրել
- Литвицкий П. Ф. Нарушения теплового баланса организма: гипертермия, гипертермические реакции, тепловой удар, солнечный удар //Вопросы современной педиатрии. — 2010. — Т. 9. — №. 1.
- Пиковский В. Ю., Козлов А. В. Общее перегревание (тепловой удар) //Медицинский вестник. — 2007. — №. 3.
- Соловьёв А. С., Просцевич О. Д., Щебникова Н. Е. Функции иммунной системы при действии на организм высокой внешней температуры // Современные проблемы экологии. — 1993. — С. 103.