Որոտնավանքի վիմական արձանագրությունների ցանկ

Ստորև ներկայացված է Սյունիքի մարզում Սիսիանից մոտ 14 կմ արևելք, Որոտանի կիրճի ձախակողմյան բարձունքի վրա գտնվող Որոտնավանքի վիմական արձանագրությունները[1][2]՝

Արձանագրություններ խմբագրել

# Պատկեր Արձանագրության գտնվելու հատված Արձանագրություն
1 Որոտնավանք. երեսպատման քարի վրա, ընկած է սուրբ Կարապետ եկեղեցու արևմտյան պատի տակ, 5 տող
  1. ԵՍ ՍՏԵՓԱՆՈՍ ՀԻ
  2. ՄՆԱՐԿԵՑԻ ՆԽ
  3. ՂԵԿԵՂԵՑԻ
  4. ՈՎ
  5. ՍՈՒՐԲ
2 Որոտնավանք. սուրբ Ստեփանոս եկեղեցու արևելյան պատուհանի պսակի քարի վրա, 5 տող
  1. ՇԻՆԵՑԱՒ ՀՐԱՄԱՆԱՈՎ
  2. ԹԱԳԱՒՈՐԻՆ ԱՆՊԱՏԱ Ի ՁԵ
  3. ՌՆ ՇԱՀԱՆԴԽՏ
  4. Ո ԲԱՐԵ
  5. ՊԱՇՏ ԹԱԳՈՒՀՈՅ
3 Որոտնավանք. սուրբ Ստեփանոս եկեղեցու արևելյան պատի տակ արտաքուս ընկած երեսպատման քարի վրա, 4 տող
  1. ՎԱՍ
  2. ԱԿ ՈՐԴԻ
  3. ՍՆՊԱ
  4. ՏԱ
4 Որոտնավանք. սուրբ Կարապետ եկեղեցու արևմտյան պատին արտաքուստ, 10 տող
  1. ԿԱՄԱՒՆ ԱՅ ՄԵՔ ԲՈՅՐԹԷԼՍ ԵՒ ՊՈՒՂՏԱՅՍ, ՈՐԴԻՔ ԷԼԻԿՈՒՄԻՆ, ՈՐԴՈ ՏԱՐՍԱԻՃԻՆ, ԵՂԲԱՒՐ ՍՄՊԱՏԱ, ԻՇԽՆԱՔ ՏԱՆՍ, ՍԻՍԱԿԱ, ՏԵ
  2. ՍԵԱԼ ԶՁԵՌԱԳԻՐ ՆՈՑԻՆ ԶՈՐ ՇԻՆԵԼ ԿԱԶՄԵԼՈՎ ԶՎԱՂԻՆՋՈՒՑ ԱՒԵՐԵԱԼ ԵՒ ԶԽԱՂՏԵԱԼ ՎԱՆՍ ՎԱՂԱԳՆՈՒ՝
  3. ՁԵՌՆ ՀԱՒՐ ՄԽԻԹԱՐԱ՝ ՀԱՏԵԱԼ ԷԻՆ ՍԱՀՄԱՆ ԳԵՏՈՎՆ Ի ՇՐՋԱՆԱՔԱՐՆ ԵՒ Ի ՔԱԷԼԻՃՆ Ի ՅԱՅԾԱՂԱԳՆ ԵՒ ՏՎԵ
  4. ԱԼ ՅԻՒՐԵԱՆՑ ՀԱՅՐԵՆԵԱՑՆ ԶԵՐԵՄՍ ԳԵՂ ԵՒ ԶՇԱՄԲԻՆ ՀՈՂՆ ԻՒՐԵԱՆՑ ՍԱՀՄԱՆՈՎ ԵՒ Ի ՇՆՀԵՐ ԶԱՂՈՒՇԱՆՑ
  5. ՀՈՐ ԵՒ ԶՋՈՒՐ ԵՒ ԶԱՅԳԻՆ ԱՄԷՆ ՍԱՀՄԱՆԱՒՆ ԵՒ ԽՆԴՐԵԱԼ ԱՐՁԱՆԱԳՐԵԼ ՅԻՇԱՏԱԿ ԶՈՐ ԱՆՓՈՅԹ ԱՐԱՐԵԱԼ ԵՀԱՍ ԱՌ
  6. ՄԵԶ ԵՒ ՄԵՔ ԿԱՄԵԼՈՎ ԱՐՁԱՆԱԳՐԵՑԱՔ ՎՍ ՅԻՇԱՏԱԿԻ ՆՈՑԻՆ ԵՒ ՎՍ ԱՐԵՒՇԱՏՈՒԹԵԱՆ ՄԵԶ ԵՒ ԶԱՒԱԿԱՑ ՄԵՐ ԵՒ ԻՇԽՈՂ
  7. Ք ՏԱՆՍ ԿԱՐԳԵՑԻՆ Ի ՏԱՐԻՆ ՄԻՆ Խ ԱՆԽԱՓԱՆ ԿԱՏԱՐԵԼ։ ԱՐԴ ԵԹԷ ՈՔ Ի ՄԵՐՈՑ ԿԱՄ ՅԱՒՏԱՐԱՑ ԶՄԵՐ ՍԱՀՄԱՆԵԱԼ ՏՈՒՐՔՍ ԽԼԵԼ
  8. ԿԱՄԻ ԵՒ ԶԳԻՐՍ ԽԱՓԱՆԵԼ ՄԵՐ ՄԵՂԱՑՆ ՊԱՐՏԱԿԱՆ ԼԻՑԻ ԵՒ ԱՌԱՋԻ ԱՅ ԱՄԱՒԹԵՐԵՍՈՎ, ԵԹԷ ՏԱՃԻԿ ԱՒԱԳ
  9. ՓՈԽԻ ԵՒ ՀԱՆԵԼ ԿԱՄԻ ՅԻՒՐ ՍԱՀՄԷՏԷՆ ԱՊԻԶԱՐ ԼԻՆԻ ԵՒ Ռ Ռ ՆԱԼԱԹ ԱՌՆՈՒ։
  10. Ի ԹՎ :ՉԿԴ:
5 Որոտնավանք. սուրբ Կարապետ եկեղեցու հյուսիսային պատի վերին մասում, 8 տող
  1. ԹՎ ՉՀԵ ԿԱՄԱՒՆ ԱՅ ԵՍ ՏՐ ՍՏԵՓԱՆՈՍ ԱՒՐՀԷԼԵՍՆ ՈՐԴԻ ՋԱԼԱԼԻՆ ԱՐՀԵՊԻՍԿՈՊՈՍ ՏՆ ՍԻՍԱԿԱՆ ԵԿԻ ՄԵՐ
  2. ՀԱՅՐԵՆԻ ՏՈՒՆՍ Ի ՎԱՆՍ ՎԱՂԱԴՆՈ ԵՒ ՏԵՍԻ ԶՀԻՒՐԱՆՈՑՆ ԶՈՐ ԿԵՐՏԵԱԼ ԷՐ ՀԱՅՐ ՍԱՐԳԻՍ ՎԱՍՆ ԱՐ
  3. ԵՒ ՇԱՏՈՒԹԵԱՆ ՊԱՐՈՆ ԲՈՒՐԹԷԼԻՆ ԵՒ ԶԱՒԱԿԱՑՆ ԻՒՐ ԲԷՇՔԵՆԻՆ ԵՒ ԻՎԱՆԵԱ ԵՒ ՅԻՇԱՏԱԿ ԻՒՐ ԿԱՄ ԵՂ
  4. ԵՒ ԻՆՁ ՄԱՍՆԱԿՑԻԼ ԱՅՆՄ ԱՐԴԵԱՆՑ ԵՒ ՏՎԻ ԶՎԱՂԱԴԻՆ ԶԽՋԱՀՈՐԻՆ ԶԳՈՄԵՐ ԵՒ ԶԿԻՒՐ
  5. ՂԻ ՎԱՆՍ ԱԶԱՏ Ի ՄԵՐ ՅԱՄԷՆ ՀԱՐԿԷ ԶԻ ՅԱՌԱՋ ՏՎԱԾ ԷՐ ԺՈՂՈՎՈՒՐԴ ԵՒ ՏԵՔ ԶՄԵՐ ԲԱԺԻՆ ՀԱ
  6. ՍՆ ՏՎԱՔ Ի ՊԷՏՍ ՊԱՆԴՈԿԻՆ ԱՐԴ ՅԱՅՍՄՀԵՏԷ ՉՈՒՆԻ ՈՔ ՀՐԱՄԱՆ ՅԱԹՈՌԱԿԱԼԱՑ ԿԱՄ ՅԱՅԼ ԻՇԽՈՂԱՑ ԶՄԵՐ ՏՎ
  7. ԱԾՍ Ի ՍԲ ՈՒԽՏԻՍ ՀԱՆԵԼ ԿԱՄ ԽԱՓԱՆԵԼ ՋԱՆԱ ՄԵՐ ՄԵՂԱՑՆ ՊԱՐՏԱԿԱՆ ԼԻՑԻ ԵՒ ՅԵՐԻՑ ՍԲ ԺՈՂՈՎՈՅՆ ՈՐՈՇԵՑԻ ՄԱ
  8. ՍՆ ԵՒ ԲԱԺԻՆ ԶՈՒԴԱԻՆ ԵՒ ԶԽԱՉՈՂԱՑՆ ԱՌՑԷ։
6 Որոտնավանք. պարսպի հարավային մուտքի մոտ, 2 տող
  1. ԶՍԻՄԷՈՆ ՅԻՇ
  2. ԵՑԷՔ ՇԼԷ
7 Որոտնավանք. սուրբ Ստեփանոս եկեղեցու արևելյան պատի տակ արտաքուստ ընկած երեսպատման ձևավոր քարի խաչի շուրջը, 8 տող
  1. ՅԻՇԽ
  2. ԱՆՈՒԹ Ս
  3. ՄՊԱՏԱՅ Ե
  4. ՂԲԱՒՐ ՆՈ
  5. ՐԱ ՏԱՐՍԱՅ
  6. ԻՃԻՍ ՈՐ ԿՐԿԻՆ ՆՈ
  7. ՐՈԳԵՑԻ ԶԵԿԵՂԵ
  8. ՑԻՍ ՅԻՇԱՏԱԿ ԻՆՁ ԵՒ ԾՆՈՂԱՑ ԻՄՈՑ։
8 Որոտնավանք. սուրբ Կարապետ եկեղեցուն կից արևմուտքից կիսափուլ սրահի որմնասյան վրա, մուտքից հարավ, 7 տող
  1. ԵՍ ԱՎԱՆ
  2. ԿԱՆԳՆԵՑԻ ԶԽԱՉՍ
  3. ՈՎ ՈՐ ԿԱՐԳԷՔ
  4. ԱԾ ՈՂՈՐՄԻ ԱՍ
  5. ԷՔ
  6. ԹՎ
  7. ՊԺԳ
9 Որոտնավանք. սուրբ Ստեփանոս եկեղեցու արևմուտքից կից կիսափուլ գավթի արևելյան պատի տակ ներսից, պատվանդանի վրա ընկած խաչքարի երեսին, 12 տող
  1. ԱՆՈՒԱՄԲՆ ԱՅ ԵՍ ՀԱՅՐ ՄԽԻԹԱՐ ԿԱՆԳՆԵ
  2. ՑԻ ԶԽԱՉՍ ԵՂԲԱՐ ՄԵՐ ՄԱՐԳԱՐԷ ՔԱՀԱՆԱՅ
  3. Օ ՈՐ ՏՂԱՅ ՀԱՍԱԿԱՒ ՅԱՒԺԱՐ ՍՐՏԻՒ ԱՌԵԱԼ
  4. ԶԽԱՉ ԻՒՐ ԵՒ ՄՏԵԼ ԶԿՆԻ ՏՆ ՄԱՏՆԵԼ Ի ՉԵՌ
  5. Ս ԱՅԼԱԶԳԵՑ Լ ԱՐԱՄԲ ԱՌԵԼ ԶՄԱՐՏԻՐ
  6. ՈՍԱԿԱՆ Պ
  7. ՍԱԿՆ ՅԻՇԵՑ
  8. ԷՔ Ի
  9. ՔՍ
  10. ԹՈՒ
  11. ԻՍ
  12. ՉՃԼԸ
10 Որոտնավանք. սուրբ Կարապետ եկեղեցուն կից սրահի մեջ կանգնած մեծ խաչքարի վրա, 4 տող
  1. ԿԱՆԳՆԵՑԱՒ ՍԲ ԽԱՉ
  2. Ս Ի ԲԱՐԵԽԱՒՍՈՒԹԻ ՊԱ
  3. ՐՈՆ ԲՈՒՐԹԷԼԻՆ ԵՒ ՈՐԴՈՑ
  4. ՆՈՐԻՆ ԹՎ ՊԾԶ։
11 Որոտնավանք. սուրբ Կարապետ եկեղեցու սրահում կանգնած փոքչ խաչքարի վրա, 8 տող
  1. ԿԱՆԿՆԵՑԱՒ
  2. ԽԱՉՍ Ի Փ
  3. ՐԿ ՈՒ
  4. ԹԻ ՀՈԳ
  5. Ո ԱՍԱ
  6. Ս
  7. ԻՆ
  8. ԹՎ ՊԿԸ
12 Որոտնավանք. բակում, մեծ տապանաքարի վրա, 2 տող
  1. ԱՅՍ Է ՀԱՆԳԻՍՏ ՀԱՅՐԱՊԵՏ ՓԱԿԱԿԱԼԻ
  2. ԹՎ ՊՀԲ։
13 Որոտնավանք. սուրբ Կարապետ եկեղեցու սրահի որմնամույթի վրա, 8 տող
  1. ԵՍԱԻՐ ՍԱՐԳԻՍ ՈՐԴԻ
  2. ԶԱԶԻԿԻՆ ԱՆԿԵ
  3. ՂԱԿՈԹԵՑԻ ՇԻՆԵ
  4. ՑԻ ԶԳԼՈՒԽ ՍԲ ԿԱ
  5. ՐԱՊԵՏԻՍ ԵՒ ԶԽԱՉ
  6. Ն ԿԱՆԳՆԵՑ
  7. Ի ԱԹՈՌԱԿԱԼԻՍ
  8. ՇՍԱՎՈՆ ՎԱՐԴԱՊԵՏԻՆ ԹՎ ՊՁԷ։
14 Որոտնավանք. սուրբ Ստեփանոս եկեղեցու սրահում ընկած խաչքարի վրա, 5 տող
  1. ԱՀԱՐՈՆ ՎԱՐԴԱՊԵՏ ՏՐ ԸՍՏԵՓԱՆՈՍ ՍԻՒՆ
  2. ԵԱՑ ԱՐՀԻԵՊԻՍԿՈՊՈՍ ՇԱՀԻԼ ԻՄ ՔԻՐՆ ԿԱՆԳՆԵՑ
  3. ԻՆՔ ԶԽԱՉՍ ՊԱՐՈՆ ԸՌԸՍՏԱՄԻՆ
  4. ԹՎ ՋԾ
  5. ՅԻՇԵՑԷՔ Ի ՔՍ.
15 Որոտնավանք. սուրբ Կարապետ եկեղեցու սրահում ընկած խաչքարի ներքևում, 4 տող
  1. ԹՎ ՋԾ
  2. ԵՍ ԱԼԱՆԿԻՐՍ ԿԱՆԿՆԵՑԻ Զ
  3. ԽԱՉՍ ՀՈԳՈՅ ՄԱՒՐ Ի
  4. ՄՈՅ ՆԻՒՐՄԷԼԻՔԻՆ։
16 Որոտնավանք. սուրբ Կարապետ եկեղեցու սրահում ընկած, զարդարված խաչքարի վրա, 5 տող
  1. ԵՍ ԳՐԻԳՈՐ ԿԱՄԱՒՆ ԱՅ
  2. ԿԱՆԿՆԵՑԻ ԶԽԱՉՍ ԾՆՈՂ
  3. ԱՑ ԻՄՈՑ ՅԻՇԵՑԷՔ
  4. Ի ՔՍ
  5. ԹՎ ՋԾԼ։
17 Որոտնավանք. սուրբ Կարապետ եկեղեցու սրահի արևելյան պատի վրա, 5 տող
  1. ԶՍԱՀԱԿ ՄԻԱՅՆԱԿ
  2. ԵՑ ԵՒ ԾՆՈՂՍՆ ԻՄ
  3. ԶԱՎԹԱՇԷՐ
  4. Ն ՅԻՇԵՑ
  5. ԷՔ։
18 Որոտնավանք. սուրբ Կարապետ եկեղեցու սրահի մեջ ընկած երեսպատման քարի վրա, 3 տող
  1. ՔՍԻ ԶՄԵՂՈՒՑԵԱԼՍ Ի
  2. ՅԱՂԱՒԹ
  3. Ս ՅԻՇԵՑԷՔ։
19 Որոտնավանք. սուրբ Կարապետ եկեղեցու հարավում, փլվածքների մեծ ընկած, երեսպատման քարի վրա, 4 տող
  1. ԵՍ ԹԱՒԹԱՆՍ ՄԻ
  2. ԱԲԱՆԵՑԱ ՍԲ ԿԱՐԱՊԵՏԻՍ ԵՒ ԳՆԵՑ
  3. Ի ՎԱՂԱԴՆՈՅ ԶԱՍԸՆ
  4. ՈՑԻՆ Ը ՎԱԺՆԷ ԶՄԻՆՆ։
20 Որոտնավանք. սուրբ Ստեփանոս եկեղեցու հարավային սրահում խաչքարի մեծ պատվանդանի վրա իրար տակ երկու արձանագրություն, առաջինը՝ 2 տող
  1. ԵՍ ՃԱՊՍ ԿԱՆԿ
  2. ՆԵՑԻ ԶԽԱՉՍ։
21 Որոտնավանք. սուրբ Ստեփանոս եկեղեցու հարավային սրահում խաչքարի մեծ պատվանդանի վրա իրար տակ երկու արձանագրություն, առաջինը՝ 4 տող
  1. ԵՍ ԱԼԱՆԿԻՐՍ ՈՐ
  2. ԴԻ ԳՈՒՍԻԿԻՆ ԿԱՆԳԿՆԵՑԻ
  3. ԶԽԱՉՍ ՀԱՒՐ ԻՄ ԳՈՒ
  4. ՍԻԿԻՆ։
22 Որոտնավանք. սուրբ Ստեփանոս եկեղեցու արևելյան պատի տակ դրսից, ընկած խաչքարի վրա, 11 տող
  1. ԵՍ ԱՆՏՐԻԱՍ ԿԱՆԳՆ
  2. ԵՑԻ ԶԽԱՉԱՍ Ի ՓՐԿՈՒ
  3. ԹԻՒ
  4. ՈՐԴ
  5. ՈՅ Ի
  6. ՄՈ
  7. ԸՍ
  8. ՏԵՓԱՆԻՆ
  9. ՅԻՇԵ
  10. ՑԷՔ
  11. Ի ՔՍ։
23 Որոտնավանք. բակում ընկած խաչքարի վրա, 2 տող
  1. ԵՍ ԿՈՒԼԻՔՈՒՍ ԿԱՆԿՆԵՑԻ
  2. ԶԽԱՉՍ ՀՈԳՈՅ։
24 Որոտնավանք. սուրբ Կարապետի որմնասյան վրա, 4 տող
  1. ԱԾ ՈՂՈՐՄ
  2. Ի ՇԱՔԱՐԲԷ
  3. ԿԻՆ ՏՈՒՐ
  4. ՍՈՒՆԻՆ։
25 Որոտնավանք. սուրբ Կարապետի սրահի մուտքի կողին, 5 տող
  1. ԵՍ ԱՆՏՈՆ
  2. ՍԲ ԽԱՉՍ
  3. ԿԱՆԳՆԵՑԻ
  4. ՅԱՂԱՒԹՍ
  5. ՅԻՇԵՑԷՔ։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Ս.Գ. Բարխուդարյան, Դիվան հայ վիմագրության, 2հ, էջ 99-106
  2. https://www.arlis.am/DocumentView.aspx?DocID=36406