Շիլլերի հուշարձան (Կալինինգրադ)
Շիլլերի հուշարձան (գերմ.՝ Schiller-Denkmal), գերմանիացի բանաստեղծ, փիլիսոփա և դրամատուրգ Ֆրիդրիխ Շիլլերին նվիրված հուշարձան, որը գտնվում է Կալինինգրադ քաղաքում (մինչև 1945 թվականը՝ Քյոնիգսբերգում)։
 | |
|---|---|
 Հուշարձանը 2017 թվականին | |
 | |
 | |
| Տեսակ | հուշարձան |
| Ստեղծում | 1910 |
| Երկիր |  Ռուսաստան |
| Բնակավայր | Կալինինգրադ |
| Շինության ձև | հուշարձան |
| Նյութ | բրոնզ |
| Ներկա վիճակ | ՌԴ մշակութային ժառանգության օբյեկտ |
 Monument to Friedrich Schiller in Kaliningrad Վիքիպահեստում | |
Պատմություն
խմբագրելԲրոնզե հուշարձանը ստեղծվել է 1910 թվականին գերմանացի քանդակագործ, Քյոնիգսբերգի գեղարվեստի ակադեմիայի քանդակագործության ամբիոնի դասախոս Ստանիսլավ Կաուերը։ Շիլլերի հուշարձանից բացի, Կաուերը ստեղծել է քաղաքի մի շարք այլ հուշարձաններ` «Նիմֆա», «Մայրը և երեխան» քանդակները, «Պուտտի» շատրվանը, Ոստիկանության նախագահության շենքի ճակատի բարձրաքանդակները և այլն։
Հայտնի չէ, թե ինչ պատճառով է Քյոնիգսբերգում կանգնեցվել է Ֆրիդրիխ Շիլլերին նվիրված հուշարձան, որը չի ապրել այդ քաղաքում։ Վարկածներից մեկի համաձայն՝ հուշարձանի բացումը համընկնել է Քյոնիգսբերգի քաղաքային թատրոնի 100-ամյակի հետ (գերմ.՝ Stadttheater Königsberg), որը բացվել է 1810 թվականին Շիլլերի «Վիլհելմ Տելլ» ստեղծագործությամբ[1]։
1934 թվականին քաղաքի թատրոնի մոտ տեղադրված հուշարձանը տեղափոխվել է Նոր թատրոնի (գերմ.՝ Neues Schauspielhaus) դիմացի զբոսապուրակ[2]։
Հուշարձանը վնասվել է 1944 թվականի օդային հարձակումների ժամանակ, սակայն փրկվել է 1945 թվականին Քյոնիգսբերգի օպերացիայի ժամանակ։ Լեգենդի համաձայն՝ հարձակման ժամանակ հուշարձանի վրա ռուսերենով գրված է եղել. «Մի կրակեք։ Սա մերն է»[3]։
Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո 1950-ական թվականների կեսերին հուշարձանը վերականգնվել է[4]։ Պատվանդանի վրա ավելացվել է ռուսերենի մակագրությունը, ինչպես նաև Շիլլերի կյանքի տարիները։
Ներկա վիճակ
խմբագրել2017 թվականից ի վեր Շիլլերի հուշարձանը հանդիսանում է ՌԴ մոնումենտալ արվեստի հուշարձան և պաշտպանվում է պետության կողմից[5]։ Հուշարձանը գտնվում է Թատերական հրապարակում (Միր պողոտա), Կալինինգրադի մարզային դրամատիկական թատրոնի շենքից ոչ հեռու (Նոր թատրոնի նախկին շենքը)։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ «Памятник Фридриху Шиллеру, путеводитель по Калининграду и Калининградской области» (ռուսերեն). konigsberg.ru. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ փետրվարի 14-ին. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 13-ին.
- ↑ Manfred Höhne. «Denkmäler - Ostpreussen» (գերմաներեն). www.ostpreussen.net. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ փետրվարի 14-ին. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 13-ին.
- ↑ «Памятник Фридриху Шиллеру в Калининграде». culture.ru (ռուսերեն). Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 13-ին.
- ↑ «Памятник Фридриху Шиллеру - Калининград». www.prussia39.ru. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 13-ին.
- ↑ «Памятники истории и культуры (объекты культурного наследия) народов Российской Федерации». old.kulturnoe-nasledie.ru. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ փետրվարի 13-ին. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 13-ին.