Ներքնաձիգ
Ներքնաձիգ, երկրաչափության մեջ ուղղանկյուն եռանկյան ամենամեծ, ուղիղ անկյան դիմացի կողմը։ Ուղղանկյուն եռանկյան ներքնաձգի երկարությունը կարելի է հաշվել Պյութագորասի թեորեմի օգնությամբ։ Ըստ որի՝ ուղղանկյուն եռանկյան ներքնաձգի քառակուսին հավասար է էջերի քառակուսիների գումարին[1]։

Ներքնաձգի հաշվարկում խմբագրել
Ինչպես ասվեց, ներքնաձիգը կարելի է հաշվել Պյութագորասի թեորեմի օգնությամբ հետևյալ բանաձևով
, որտեղ c-ն ներգնաձիգի երկարությունն է, իսկ a և b թվերը կողմերի երկարությունները։ Այս հավասարումը կարելի է ստանալ նաև կոսինուսների թեորեմից
Եռանկյունաչափական ֆունկցիաներ խմբագրել
Բոլոր տարրական երկրաչափության դասագրքերում մինչ օրս սուր անկյան եռանկյունաչափական ֆունկցիան հաշվվում է որպես ուղղանկյուն եռանկյան կողմերի հարաբերությունը[2]։
Դիցուք -ն ուղղանկյուն եռանկյուն է անկյունով (տես Նկ. 3)։ Այդ դեպքում՝
- անկյան սինուսը կոչվում է հարաբերությունը (դիմացի էջի հարաբերությունը ներքնաձիգին)։
- անկյան կոսինուսը կոչվում է հարաբերությունը (կից էջի հարաբերությունը ներքնաձիգին)։
- անկյան տանգենս կոչվում է հարաբերությունը (դիմացի էջի հարաբերությունը կից էջին)։
- անկյան կոտանգենս կոչվում է հարաբերությունը (կից էջի հարաբերությունը դիմացի էջին)։
- անկյան սեկանս կոչվում է հարաբերությունը (ներքնաձիգի հարաբերությունը կից էջին)։
անկյան կոսեկանս կոչվում է
հարաբերությունը (ներքնաձիգի հարաբերությունը դիմացի էջին)։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Weisstein Eric W.։ «Hypotenuse»։ mathworld.wolfram.com (անգլերեն)։ Վերցված է 2020-06-09
- ↑ Protter, Murray H.; Morrey, Charles B., Jr. (1970), College Calculus with Analytic Geometry (2nd տպ.), Reading: Addison-Wesley, pp. APP-2, APP-3