Նեզիր Հինդավի
Նեզիր Հինդավի (արաբ․՝ نزار نواف منصور الهنداوي, 1954, Հորդանան), արաբ ահաբեկիչ, «Հինդավիի գործի» մասնակից։
| Նեզիր Հինդավի | |
|---|---|
| Ծնվել է | 1954 |
| Ծննդավայր | Հորդանան |
| Քաղաքացիություն |  Հորդանան |
Կենսագրություն խմբագրել
Նեզիր Հինդավին՝ հորդանանցի պաղեստինցին, ծնվել է 1954 թվականին Հորդանանից արևելք գտնվող Բակուր գյուղում և երիտասարդ տարիքում լրագրող է աշխատել Ամմանում։ Հինդավին ծագումով հորդանանյան իսթեբլիշմենթի հետ սերտ կապեր ունեցող ընտանիքից է, նրա հորեղբորներից երկուսը նախարարական պաշտոններ են զբաղեցրել, սակայն ինքը տրամադրված է եղել Հորդանանում Հաշեմիտական ռեժիմի դեմ և մասնակցել է Հորդանանյան հեղափոխական շարժում հանուն ազգային ազատագրման ընդհատակյա կազմակերպության ստեղծմանը։ Արդյունքում դա հանգեցրել է հակամարտության իշխանությունների հետ, և 1979 թվականին Հինդավին փախել է Լոնդոն[1]։
Լոնդոնում Հինդավին փորձել է աշխատանք գտնել տեղի արաբական մամուլում, սակայն մեկ տեղում երկար չի մնացել։ Նա ամուսնացել է Լեհաստանից ներգաղթյալի հետ, սակայն դստեր ծնվելուց հետո կինը լքել է նրան և վերադարձել հայրենիք։ 80-ական թվականների սկզբին նա իր ծառայություններն է առաջարկել Սիրիայի կառավարությանը։ Սկզբում նրան հանձնարարել էին Սիրիայի մասին գովաբանական հոդվածներ գրել[1], բայց աստիճանաբար հանձնարարությունների բնույթը փոխվել է։
Ահաբեկչության փորձ խմբագրել
1986 թվականի ապրիլի 17-ին Հինդավին փորձել է պայթեցնել իսրայելական «Էլ-Ալ» ավիաընկերության ինքնաթիռը, որը տրամադրվել էր Լոնդոն-Թել Ավիվ չվերթին։ Նա դրել է 1,5 կիլոգրամ սեմտեքս և սարք՝ ինքնաթիռի կողմից որոշակի բարձրություն հավաքելիս կրկնակի ներքևում նվերների պայուսակներ հավաքելու համար, որը հանձնել է իր ոչինչ չիմացող սիրուհուն՝ Անն Մարի Մերֆիին։ Պայթուցիկը հայտնաբերվել է օդանավակայանում ուղեբեռի զննության ժամանակ։
Ձերբակալում և դատավճիռ խմբագրել
Հինդավին նախազգուշացրել է ձախողման մասին և փախել է Հորդանանի դեսպանատուն, սակայն հաջորդ օրը ձերբակալվել է ոստիկանության կողմից և շուտով հաստատել է Սիրիայի մասնակցությունը ահաբեկչության փորձին։ Նա դատապարտվել է 45 տարվա ազատազրկման։ Արդեն անազատության մեջ գտնվելով՝ Նեզիրը բազմիցս իր վաղաժամկետ ազատման խնդրագրեր է տվել։ Գործը նույնիսկ քննում էր Լորդերի պալատը, բայց նա մնաց բանտում։ 2001 թվականի ապրիլին Հինդավին պաշտոնապես իրավունք էր ստացել վաղաժամկետ ազատման խնդրանքով դիմել, սակայն Մեծ Բրիտանիայի ՆԳՆ-ն մերժել էր նրան նման խնդրանքով։ 2004 թվականի հունվարին Մեծ Բրիտանիայի Գերագույն դատարանը Հինդավիի փաստաբանների բողոքարկումն ընդունել էր այդ որոշման դեմ՝ վճռելով, որ այն խտրական է, սակայն նույն թվականի հոկտեմբերին Գերագույն վերաքննիչ դատարանը ներքին գործերի նախարարի որոշումն ուժի մեջ է թողել[2]։
Հինդավիի գործով հետաքննությունը պարզել է, որ նա հավաքագրվել է սիրիական հատուկ ծառայությունների կողմից պաղեստինցիների օգտին ահաբեկչական գործողություններ կատարելու համար, այն ռումբը, որը նա մտադիր էր օգտագործել, պատրաստվել է Լոնդոնում Սիրիայի դեսպանատանը, իսկ Հինդավին ստացել է սիրիական դիվանագիտական անձնագիր[3], սակայն Հինդավին ինքը պնդել է, որ իր գործունեությունն ուղղված է եղել ոչ թե Իսրայելի դեմ, այլ Հորդանանի թագավորի «բռնապետության» դեմ, որի դեմ պայքարելու համար նույնիսկ ստեղծել է սեփական ահաբեկչական կազմակերպությունը։ Հինդավիի փաստաբանն իր կողմից փորձել է գործը ներկայացնել որպես Իսրայելի հատուկ ծառայությունների սադրանք Սիրիայի դեմ[4]։
Հետևանքներ խմբագրել
- Ահաբեկչության նախապատրաստման հանգամանքները պարզելուց հետո Մեծ Բրիտանիան խզել է դիվանագիտական հարաբերությունները Սիրիայի հետ[3]։
- Սիրիայի հատուկ ծառայություններն ու նախագահը ԶԼՄ-ների մոտ երկար ժամանակ սկսել են ասոցացվել ահաբեկչության հետ։ Նույնիսկ չնայած Սիրիայի նախագահի և Հորդանանի թագավորի՝ այդ կարծիքը հերքելու համար հատուկ կազմակերպված հանդիպմանը նման դրույթ չի փոխվել։
- «Էլ-Ալ» չվերթների ողջ ուղեբեռն այժմ անցնում է կոմպրեսիոն խցիկներով, որոնք պետք է կանխեն օդանավ պայթուցիկների մուտքը, որոնք արձագանքում են մթնոլորտային ճնշման փոփոխությանը տարբեր բարձրություններին։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 Daniel Pipes (Spring 1989). «Terrorism: The Syrian Connection» (անգլերեն). Danielpipes.org. Վերցված է 2011 թ․ մարտի 1-ին.
- ↑ Booth, Jenny (2004 թ․ հոկտեմբերի 13). «El Al bomber too dangerous to release, court rules» (անգլերեն). The Times. Վերցված է 2011 թ․ մարտի 1-ին.
- ↑ 3,0 3,1 «1986: UK cuts links with Syria over bomb plot» (անգլերեն). BBC. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 15-ին. Վերցված է 2011 թ․ մարտի 1-ին.
- ↑ http://www.shabak.gov.il/english/history/affairs/pages/anne-mariemurphycase.aspx Արխիվացված 2012-12-18 archive.today Дело Анн-Мари Мерфи (1986)] на сайте «Шабака» (անգլ.)
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- Հինդավիի գործ
- ՀԻՆԴԱՎԻԻ ԳՈՐԾ
- Անն Մարի Մերֆիի գործ (1986) Արխիվացված 2012-12-18 archive.today «Շաբակ» կայքում (անգլ.)