Մկոմազի (ազգային պարկ)
Մկոմազի ազգային պարկ, ազգային պարկ Տանզանիայում, որը գտնվում է երկրի հյուսիս-արևելքում[1]։ Մկոմազին երկրի ամենաերիտասարդ զբոսայգիներից մեկն է, այն կարգավիճակ է ստացել 2008 թվականին[2], իսկ մինչ այդ երկար ժամանակ՝ 1951 թվականից, մնացել է որսորդական ռեզերվատ։
| Մկոմազի | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | ազգային պարկ |
| Երկիր |  Տանզանիա |
| Ձևավորում | 1951 |
 | |
 | |
Ազգային պարկի անունը գալիս է Պարե ցեղի լեզվից և նշանակում է «մի գդալ ջուր» (անգլ.՝ scoop of water)[1].
Ֆիզիկաաշխարհագրական բնութագրեր խմբագրել
Այգին գտնվում է երկրի հյուսիս-արևելքում՝ Կիլիմանջարո և Տանգա շրջաններում և սահմանակից է Քենիային, որտեղ գտնվում է Ծավո-Ուեսթ ազգային պարկը։ Այգու հիմնական մուտքից ընդամենը 6 կմ հեռավորության վրա կա արագընթաց մայրուղի, որը միացնում է Արուշան և Դար–էս–Սալամը և կանգնած է քաղաքի վրա[1]։
Այգուց հարավ գտնվում են Պարե լեռները և Ուսամբարա լեռները, որոնք Արևելյան ճեղքվածքի մաս են կազմում[3],որն իր հերթին մտնում է Արևելյան Աֆրիկայի խզվածքների գոտու մեջ[4]։ Այգու արևելյան մասը հիմնականում հարթավայրային է, Հարավարևելյան սահմանով անցնում է Ումբա գետը։ Հյուսիս-արևմտյան մասը, ընդհակառակը, լեռնոտ է։ Նրա գագաթներից են 1420 մետր բարձրությամբ Նդեան և 1308 մետր բարձրությամբ Տուլսան[5]։
Այգու կլիմայի վրա զգալիորեն ազդում են Ուսամբարա լեռները, որոնք կանխում են տեղումների առաջացումը։ Ջրի հիմնական աղբյուրներն են երկու փոքր ամբարտակները, ինչպես նաև ջրային մարմինները, որոնք չոր են տարվա մի քանի ամիս և լցվում են անձրևների ժամանակ[5]։
Ֆլորա և ֆաունա խմբագրել
Այգին բնութագրվում է ամբողջ Տանզանիայի համար հազվագյուտ տեսակներով, մասնավորապես՝ բեյզա (Oryx beisa calliotis), փոքր կուդու, գերենուկ։ 1990 թվականին արգելոցի տարածք են բերվել սև ռնգեղջյուրներ և աֆրիկյան վայրի շներ։ Երկու տեսակներն էլ վտանգված են։ Ներկայումս վայրի շներին կարելի է գտնել այգում ամենուր, իսկ ռնգեղջյուրներն ապրում են հատուկ պարսպապատ տարածքում[1]։ Այգում ապրում է թռչունների 405 տեսակ, այդ թվում ՝ Ֆրիդմանի թփուտավոր արտույտը (Mirafra pulpa), որն ավելի բնորոշ է Քենիային և Սոմալիին։ Նրա համար այգին ամենահարավային բնակավայրն է[5]։
Այգու անտառային հատվածում, քարքարոտ հողերի վրա, աճում են բաոբաբներ, ինչպես նաև փշոտ բույսեր, ինչպիսիք են Combretum, Acacia և Commiphora: Այգու մեծ մասը՝ ավելի քան 70 %- ը, կազմում են մարգագետինները, որոնք հորդառատ անձրևների ժամանակ վերածվում են ճահիճների[5]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 «Mkomazi National Park» (անգլերեն). Tanzania National Parks. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մայիսի 25-ին. Վերցված է 2010 թ․ հոկտեմբերի 10-ին.
- ↑ «Corporate Information» (անգլերեն). Tanzania National Parks. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 17-ին. Վերցված է 2010 թ․ հոկտեմբերի 10-ին.
- ↑ «Mkomazi Game Reserve» (անգլերեն). Tanzania Tourist Board. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ դեկտեմբերի 2-ին. Վերցված է 2010 թ․ հոկտեմբերի 10-ին.
- ↑ Восточно-Африканская зона разломов // Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 «Mkomazi Game Reserve» (անգլերեն). BirdLife International. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 2-ին. Վերցված է 2010 թ․ հոկտեմբերի 10-ին.
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- «Mkomazi National Park» (անգլերեն). Tanzania National Parks. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մայիսի 25-ին. Վերցված է 2010 թ․ հոկտեմբերի 10-ին.
- «Mkomazi Game Reserve» (անգլերեն). Tanzania Tourist Board. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ դեկտեմբերի 2-ին. Վերցված է 2010 թ․ հոկտեմբերի 10-ին.