Կենսագրություն:Տաթևիկ Հենրիկի Գամաղելյան
Ծնվել է 1982թ.-ի հուլիսի 6-ին,ՀՀ,Հայ 1989-99թթ.ավարտել է Երևանի թիվ 102 միջնակարգ դպրոցը 2000-04թթ.սովորել է Երևանի տնտեսաիրավագիտական համալսարանի տնտեսագիտության ֆակուլտետի<<Ֆինանսներ և վարկ>>բաժնում`ստանալով Բակալավրի աստիճան 2013-16թթ.սովորել է Երևանի պետական համալսարանի<<Տնտեսագիտություն և կառավարում>>ֆակուլտետի հաշվապահական հաշվառում և աուդիտ բաժնում`ստանալով Մագիստրոսի աստիճան 2007թ-ին վերապատրաստվել է <<Մյուդ>>իրավաբանական համալսարանում`<<Բանկային Գործ>>դասընթաց 2016թ.-ին վերապատրաստվել է Unitex Group ընկերությունում`<<ֆինանսական շուկաների վերլուծություն>>դասընթաց 2016թ.-ին վերապատրաստվել է << Blue Book Training and Coaching Center>>ընկերությունում`<<Մարքեթինգ Ա-Ֆ>>դասընթաց 2017թ.-ին մասնակցել է Ֆրանս-Հայկական Հիմնադրամի կողմից անցկացված<<Մոտիվացիա>> սեմինարին
2004-07թթ.-ին աշխատաել է NCI-Armenia NGO-ում 2007-14թթ.-ին աշխատաել է Յունիբանկ ԲԲԸ-ում 2015թ.-ին աշխատաել է Alfa Invest ՍՊԸ-ում 2016թ-աշխատում է Մեդիապլան մարքեթինգային ընկերությունում
Բանկային Մենեջմենթ խմբագրել
Որպեսզի բանկը կարողանա վերահսկել և կառավարել տոկոսային ռիսկի մակարդակը , անհրաժեշտ է մշակել բանկի գործունեության ռազմավարություն` կախված շուկայում տիրող իրավիճակից :
Տևողությունը դրամական միջոցների հոսքերի ներկա կշռված միջինն է , որը նկարագրում է գնային ռիսկը և չափվում ժամանակով :
• Ռիսկերի կառավարում
• Կապիտալացման ցածր մակարդակ
• Դասակարգված վարկերի առկայություն
• Ակտիվների դիվերսիֆիկացիայի ոչ բավարար մակարդակ
• Ներգրավված միջոցների դիվերսիֆիկացման ցածր մակարդակ
• Դրամային ռեսուրսների անբավարար մակարդակ
• Միջազգային ֆինանսական շուկաների զարգացումների նկատմամբ զգայունություն • (ներգրավվող միջոցների տեսանկյունից)
• հիմնական ավանդների համեմատաբար ցածր տեսակարար կշիռը պարտավորությունների • կազմում
• ակտիվների եւ պարտավորությունների միջեւ առկա ճեղքվածքները որոշ ժամկետային խմբերում
Ռիսկերի կառավարման թերի համակարգեր/խնդրահարույց վարկերի հետ աշխատող առանձին ստորաբաժանման բացակայություն :
2012-2014թթ. հեռանկարային զարգացման ծրագրերով` ՀՀ առեւտրային բանկերը առանձնացրել են ռիսկերի կառավարման հատեւյալ մեթոդները.
Վարկային ռիսկ
• վարկային ռեսուրսների դիվերսիֆիկացիա (ոչ միայն վարկառուների ճյուղային • պատկանելությամբ, այլ նաեւ ըստ նրանց դրամական հոսքերի աղբյուրների)
• վարկառուների վարկունակության/վարկարժանության գնահատման նոր/լրացուցիչ գործիքների կիրառում, յուրաքանչյուր վարկառուի գծով վարկային ռիսկի գնահատում
• վարկառուների առավել զգուշավոր ընտրություն
• վարկառուի ֆինանսական վիճակի եւ նրա կողմից վարկը մարելու հնարավորության նկատմամբ մոնիտորինգի, վարկային պայմանագրի պայմանների կատարման եւ վարկի նպատակային օգտագործման նկատմամբ անընդհատ հսկողություն
• սթրես-սցենարների կիրառում
• վարկավորման/ներդրումների ներքին սահմանաչափերի կիրառում
• վարկային ռիսկի մակարդակի ուղենիշների սահմանում
• կարճաժամկետ կամ փոքր ծավալի վարկերի տեսակարար կշռի մեծացումը
• վարկավորման գործընթացի կանոնակարգման կատարելագործում եւ ստանդարտացում
• վարկային ռիսկերի գնահատման ուսուցում եւ ժամանակակից մեթոդոլոգիայի ներդրում
• կենտրոնացված վարկերի տվյալների բազայի կատարելագործում/վարկային ռեգիստրի ստացվող տվյալների կիրառում
• տնտեսության ճյուղերի/ առանձին ոլորտների վերլուծությունների իրականացում` վարկավորման համար առավել նպատակահարմար ճյուղերը բացահայտելու եւ վարկային ռիսկը ցածր պահելու նպատակով
• գրավի գնահատման առավել խիստ մեթոդներ, օր` գրավների վերագնահատում շուկայական արժեքով, դրանց մանրակրկիտ ուսումնասիրություն, վարկային պայմանագրերում լրացուցիչ ապահովվածության/երաշխավորության նախատեսում
• գրավի առարկաների ապահովագրության պահանջ
• փոխադարձ պահանջների վերջնահաշվարկ
• ֆինանսական խմբի մեջ մտնող բանկերի կողմից օգտագործվող` վարկային ռիսկի կառավարման համակարգի կիրառում
Իրացվելիության ռիսկ
• բարձր իրացվելի ակտիվների անհրաժեշտ մակարդակի ապահովում
• իրացվելիության ռիսկի շեմի ներքին պահանջների կիրառում
• սթրես-սցենարների կիրառում
• GAP, ՔԱՄԵԼՍ եւ դյուրացիա մեթոդների կիրառում
• ներգրավված միջոցների դիվերսիֆիկացիա
• դրամական հոսքերի կանխատեսում, միջոցների տեղաբաշխման եւ ներգրավման • պլանավորում` ելնելով իրացվելիության անհրաժեշտ մակարդակի հաշվարկից
• ընթացիկ իրացվելիության ամենօրյա վերահսկողություն եւ ժամկետային իրացվելիության պլանավորում
• համապատասխան ծրագրային ապահովման կիրառում` իրացվելության գնահատման եւ հաշվետվությունների պատրաստման համար
• իրացվելիության ռիսկի կառավարումը կարգավորող ներքին նորմատիվ ակտերի կիրառում/կատարելագործում
Բանկերի կառավարումը սովորաբար ունի ավանդների կառուցվածքը և ծավալները կառավարելու սահմանափակ հնարավորություն :
Իրացվելիության վերլուծության ժամանակ առանձնահատուկ ուշադրության պետք է արժանացնել բանկի կողմից վարվող տոկոսադրույքների քաղաքականությանը : Համապարփակ վերլուծության նպատակով իրացվելիության ցուցանիշները պետք է դիտարկվեն , հաշվի առնելով նրանց փոխկապվածությունը և մեկ առանձին ցուցանիշի գնահատման հիման վրա չի կարելի գնահատել բանկի իրացվելիությունը : Իրացվելիության ռիսկը կարող է առաջանալ ինչպես ներքին , այնպես էլ արտաքին գործոնների ազդեցության հետևանքով : Իրացվելիության արտաքին ռիսկը կարող է լինել աշխարհագրական , համակարգային , կամ գործիքների առանձնահատկություններից բխող , իսկ ներքին ռիսկը հիմնականում պայմանավորված է բանկի ` տարբեր շուկաների ընկալումից : Բանկի կառավարումը պետք է բացահայտի այդ ռիսկը և ներդնի ռիսկի կառավարման համապատասխան համակարգ , որը կգնահատի իրացվելիության կառավարման հետևյալ 4 կողմերը .
• Ռազմավարական խնդիրներ : • Քաղաքականություն և նպատակներ : • Հաշվետվություններ և ծրագրավորում : • Անսպասելի դեպքերի ծրագրավորում
Արտարժութային ռիսկ
• փակ արտարժութային դիրքի պահպանում / բաց դիրքի սահմանափակում
• ռիսկի գնահատում ստանդարտ, VAR եւ GAP մեթոդներով
• արտարժութային ռիսկի հեջավորում
• սթրես-սցենարների կիրառում
• արտարժույթի ռիսկի ամենօրյա մոնիթորինգ
Տոկոսադրույքի ռիսկ
• սփրեդի, մարժայի եւ ճեղքվածքի վերլուծություն
• ռիսկի գնահատում ստանդարտ, GAP, դյուրացիա մեթոդներով
• սթրես-սցենարների կիրառում
• տոկոսադրույքների կանխատեսումներ
• համապատասխան ծրագրային ապահովման կիրառում/մոդելի առկայություն` տոկոսադրույքի ռիսկի գնահատման եւ համապատասխան հաշվետվությունների պատրաստման համար
• ֆիքսված տոկոսադրույքների կիրառում
Գործառնական ռիսկ
• ներքին կանոնակարգման կատարելագործում
• ներքին հսկողության համակարգերի կատարելագործում
• գործառնական ռիսկերի կառավարման ամբողջական համակարգի ներդրում
• գործառնական ռիսկի կառավարման համար անհրաժեշտ տվյալների միասնական բազայի • ձեւավորում եւ դրա հիման վրա ռիսկի հաշվարկման մաթեմատիկական մոդելների մշակում • գլխամասային գրասենյակի եւ մասնաճյուղերի անցումը On-line ռեժիմի
• տեխնիկա-ծրագրային ապահովման միջոցների ներդրում, անվտանգության համակարգերի կատարելագործում եւ նոր սահմանափակող միջոցառումների իրականացում • աշխատակիցների ընդունման, դրանց գործառնությունների թափանցիկության եւ պրոֆեսիոնալիզմի ապահովման միջոցառումների իրականացում
• արտակարգ իրավիճակներից ապաքինման ծրագրերի մշակում, ներքին աուդիտի գործառույթի հզորացում
Կենտրոնացումների ռիսկ
միջոցների բազմազանեցում` ըստ տարբեր չափորոշիչների
Գնային ռիսկ
ներդրումային քաղաքականությամբ որոշակի սահմանափակումների սահմանում, ինչպես նաեւ ռիսկերի բացահայտման, վերահսկման եւ չափման ուղղությամբ ամենամսյա վերլուծությունների իրականացում:
Գոյություն ունեն ակտիվների չափման տարբեր ցուցանիշներ,նշենք դրանցից մի քանիսը.
1.Return On Assets – ROA ակտիվների վերադարձելիություն կամ շահութաբերություն
ROA= Net income/ Total Assets Զուտ շահույթի հարաբերությունը ընդհանուր(համախառն) ակտիվներին
2. Return On Investment – ROI ներդրումների վերադարձելիություն կամ շահութաբերություն
ROI = (earnings – cost of investment) / cost of investment * 100%
ROI =(շահույթ-ներդրման ծախսեր)/ներդրման ծախսեր*100%
3.ROE Return on equity կապիտալի շահութաբերություն=շահույթ/կապիտալ
4. Cash Return On Assets Ratio Cash Return On Assets = cash flow from operations / total assets Կանխիկի շահութաբերությունը(վերադարձելիություն) ակտիվներում= դրամական հոսքերի հարաբերությունն է ընդհանուր ակտիվներին: Բանկի ակտիվների որակը կարևոր է , քանի որ բանկի ֆինանսական վիճակի և կառավարման վերաբերյալ եզրակացությունները խիստ կապված են ակտիվների որակի հետ : Ակտիվների որակն ազդում է բանկի եկամուտների մակարդակի վրա , որն էլ , իր հերթին , ազդում է կապիտալի և իրացվելիության վրա :
Վարկերի ժամկետին չմարվելու գործակիցները կարող են լինել լավ ցուցանիշներ ակտիվների հնարավոր կորուստները բացահայտելու համար , սակայն միայն այդ հարաբերակցությունների հիման վրա չի կարելի գնահատել բանկի ակտիվների որակը :
Գոյություն ունի վարկերի կորուստները չեզոքացնելու 3 աղբյուր . շահույթը , հիմնական կապիտալը և վարկերի հնարավոր կորուստների պահուստաֆոնդը (ՎՀԿՊ) : ՈՒստի անհրաժեշտ է համոզվել , որ բանկը ձևավորել է իր վարկային պորտֆելին համարժեք ՎՀԿՊ : ՎՀԿՊ-ի համարժեքությունը գնահատելու համար օգտագործվում են մի շարք հարաբերակցություններ .
ՎՀԿՊ
Վարկային ներդրումներ
Այս հարաբերակցությունը ապահովում է ՎՀԿՊ – ի համեմատական չափը : Իհարկե պահուստի ցանկալի չափը պայմանավորված է վարկային պորտֆելի որակով :
Չաշխատող վարկեր Դասակարգված վարկեր
ՎՀԿՊ , ՎՀԿՊ
Այս հարաբերակցությունները ցույց են տալիս վարկերի հնարավոր կորստի պահուստով չաշխատող կամ դասակարգված վարկերի(հսկվող վարկեր + ոչ ստանդարտ վարկեր + կասկածելի վարկեր + անհուսալի վարկեր) ապահովվածությունը : Դրանց համար սահմանային արժեքները տարբեր են , կախված բանկի մեծությունից , գնահատականից և ակտիվների կառուցվածքից : Լուրջ չվճարումների հիմնախնդիր ունեցող բանկերի համար պահանջվում է ապահովվածության ավելի բարձր մակարդակ : Հիմնականում բանկերն իրենք պետք է շահագրգռված լինեն ձևավորել վարկային պորտֆելին համարժեք ՎՀԿՊ , սակայն հաշվի առնելով ՀՀ տնտեսության առանձնահատկությունները , վերահսկողության կողմից սահմանվել է ՎՀԿՊ-ի ձևավորման կարգ , որը սահմանում է պահուստի համարժեք մակարդակ ` հիմնվելով ինչպես քանակական , այնպես էլ որակական գնահատականների վրա : Վարկերի որակը գնահատելիս պետք է առանձնակի ուշադրություն դարձնել կառավարման տեղեկատվական համակարգին : Բանկի ղեկավարումը պետք է զարգացնի այնպիսի համակարգ , որն ապահովի ճշգրիտ որոշումների կայացման համար անհրաժեշտ տեղեկատվություն :Նման տեղեկատվություն կարելի է ապահովել խելամիտ վարկավորման քաղաքականության,արդյունավետ ներքին վերահսկողության և վարկավորման գործընթացի փաստաթղթավորման միջոցով : Բանկի կառավարումը պարտավոր է մշակել վարկային քաղաքականություն և հետևել դրա իրականացմանը : Այդ քաղաքականությունը պետք է պարբերաբար վերանայվի և անհրաժեշտության դեպքում նաև փոփոխվի: Զուտ տոկոսային մարժան հնարավորություն է տալիս վերլուծությունը կենտրոնացնել եկամտաբեր ակտիվների եկամտաբերության մակարդակի և այդ ակտիվների ֆինանսավորման միջոցների ծախսերի գնահատման վրա : Այն որոշվում է հետևյալ բանաձևով .
Տոկոսային եկամուտներ – տոկոսային ծախսեր
Միջին եկամտաբեր ակտիվներ
Համարիչի տարբերությունը իրենից ներկայացնում է զուտ տոկոսային եկամուտը:Միջին եկամտաբեր ակտիվներ են,օրինակ, վարկային ներդրումները,տեղաբաշխված դեպոզիտները,ֆակտորինգը,արժեղթղթերում ներդրումները և այլ ակտիվներ,որոնք տոկոսային եկամուտ են բերում:Միջազգային այս ցուցանիշի համար ընդունելի մակարդակ է սահմանվել 3% -ը :
Ոչ տոկոսային եկամուտները բանկի եկամուտների երկրորդ խոշոր աղբյուրն են և դրանք հիմնականում ունեն պարգևավճարների բնույթ : Եկամուտների վերլուծությունը պետք է ներառի ոչ տոկոսային եկամուտների ծավալների վերաբերյալ տեղեկատվություն , որի հիման վրա կարելի է պարզել ,թե ընդհանուր եկամուտների որ մասն են կազմում դրանք , որքանով են իրականանում բանկի կառավարման ծրագրերը ոչ տոկոսային եկամուտների մասով : Սակայն կոնկրետ առանձին գործունեության եկամտաբերության կամ ընդհանուր եկամուտների վրա նրա ազդեցության գնահատման ուղղակի մեթոդ չկա : Այն իրականացնելու համար կա երկու անուղղակի ճանապարհ .
1 . Զուտ ոչ տոկոսային եկամուտներ
Զուտ գործառնական եկամուտներ Զուտ գործառնական եկամուտները հավասար են զուտ տոկոսային եկամուտների և զուտ ոչ տոկոսային եկամուտների գումարին : Եթե այս հարաբերակցությունը փոքր է և տևական ժամանակի ընթացքում, ապա նշանակալի շահույթի կամ վնասի հնարավորությունը ցածր է : Հակառակ դեպքում ընդհանուր եկամուտների վրա ոչ տոկոսային եկամուտների բացասական կամ դրական ազդեցության հնարավորությունը մեծ է , և եկամուտների այդ ոլորտը կարիք ունի մանրամասն մոնիտորինգի , հատկապես, եթե տարիների ընթացքում առկա են մեծ տատանումներ :
2 . Ոչ տոկոսային եկամուտների գնահատման երկրորդ մեթոդը գերատեսչական ծախսերի (բանկի բնականոն գործունեության ապահովման համար կատարվող ծախսերն են , մասնավորապես ` աշխատավարձեր , վարձակալություն , տեխնիկական ծախսեր , պարգևներ և այլն ) քննարկումն է ոչ տոկոսային եկամուտների նկատմամբ :Գերատեսչական ծախսերի գործակիցը հաշվարկվում է.
Գերատեսչական ծախսեր
Միջին ընդհանուր ակտիվներ
Այս հարաբերակցության սպասվածից բարձր մակարդակը կարող է նշանակել ոչ տոկոսային եկամուտների ցածր մակարդակ : Անհրաժեշտ է գնահատել , թե գերատեսչական ծախսերի այդ մակարդակը դրական թե բացասական ազդեցություն է թողնում ROA – ի վրա :
Պահուստավորման ծախսերը սովորաբար շահութաբերության ազդեցիկ բաղադրիչ են հանդիսանում , որոնց վրա մեծ ազդեցություն ունի վարկային պորտֆելի որակը :
Տեղաբաշխված միջոցները բաժանվում են «Ա» և «Բ» խմբերի: «Ա» խմբին են պատկանում իրենց բնույթով եկամտաբեր տեղաբաշխված միջոցները, իսկ «Բ» խմբին` այն տեղաբաշխված միջոցները, որոնք իրենց բնույթով եկամտաբեր չեն, սակայն հաշվետու ամսվա (հաշվետու ամսվա վերջին օրվա) ընթացքում այդ ակտիվների գծով բանկը կուտակել և/կամ փաստացի ստացել է տոկոսներ կամ այլ հատուցում: «Ա» խմբի մեջ մտնող տեղաբաշխված միջոցները հաշվետվության մեջ արտացոլվում են ամբողջությամբ, նույնիսկ այն դեպքում, երբ հաշվետու ամսվա (հաշվետու ամսվա վերջին օրվա) ընթացքում դրանց գծով ստացվելիք տոկոսներ կամ այլ հատուցում չեն կուտակվել և/կամ չեն ստացվել: «Բ» խմբի մեջ մտնող ներգրավված միջոցները հաշվետվության մեջ արտացոլվում են այն դեպքում, երբ հաշվետու ամսվա (հաշվետու ամսվա վերջին օրվա) ընթացքում դրանց գծով կուտակվել և/կամ ստացվել են տոկոսներ կամ այլ հատուցում: «Ա» խմբի տեղաբաշխված միջոցների կազմի մեջ մտնում են առաջին էջի (երկրորդ էջի) «Տեղաբաշխված միջոցներ» բաժնի բոլոր տողերը, բացառությամբ` «Թղթակցային հաշիվներ բանկերում», «Ֆակտորինգ», «Այլ արժեթղթեր» և «Այլ եկամտաբեր ակտիվներ» տողերի: «Բ» խմբի տեղաբաշխված միջոցների կազմի մեջ մտնում են առաջին էջի (երկրորդ էջի) «Տեղաբաշխված միջոցներ» բաժնի «Թղթակցային հաշիվներ բանկերում», «Ֆակտորինգ», «Այլ արժեթղթեր» և «Այլ եկամտաբեր ակտիվներ» տողերը: «Պահանջներ Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի նկատմամբ» տողում արտացոլվում են բանկերի կողմից Կենտրոնական բանկում պարտադիր պահուստավորման ենթակա հաշվետու ամսվա համար միջին ամսական (հաշվետու ամսվա վերջին օրվա) գումարը (պարտադիր պահուստավորման նորմատիվի խախտման դեպքում միջին ամսական հաշվարկում ընդգրկվում է տվյալ 14-օրյակում փաստացի պահուստավորված գումարների միջինը), Կենտրոնական բանկում ներդրված ավանդների, կանոնադրական կապիտալի համալրման կուտակման հաշիվների միջին ամսական (հաշվետու ամսվա վերջին օրվա) գումարները: Ընդ որում, Կենտրոնական բանկում պարտադիր պահուստավորման ենթակա գումարը հաշվարկվում է ըստ օրերի միջին կշռված` հիմք ընդունելով 14-օրյակների միջին օրական ցուցանիշները: Օրինակ` եթե առաջին 14-օրյակը վերջանում է հունվարի 2-ին, երկրորդը` հունվարի 16-ին, երրորդը` հունվարի 30-ին, իսկ չորրորդը` փետրվարի 13-ին, ապա հունվար ամսվա պարտադիր պահուստավորման ենթակա միջին ամսական գումարը հաշվարկվում է հետևյալ բանաձևով` RR = 2*I + (16-2)*II + (30-16)*III + (31-30)*IIII 31
որտեղ.
RR -ը պարտադիր պահուստավորման ամսական կտրվածքով միջին օրական գումարն է, I -ը` առաջին 14-օրյակի պահուստավորման ենթակա միջին օրական գումարը, II - ը` երկրորդ 14-օրյակի պահուստավորման ենթակա միջին օրական գումարը, III -ը` երրորդ 14-օրյակի պահուստավորման ենթակա միջին օրական գումարը, IIII -ը` չորրորդ 14-օրյակի պահուստավորման ենթակա միջին օրական գումարը:
«Ներգրավված միջոցներ» բաժնի սյունակներում միջոցները ներառվում են ըստ ծագման և արտարժութային պատկանելության: Օրինակ` արտասահմանյան բանկերից ներգրաված ԱՄՆ դոլարով վարկերն ընդգրկվում են «Ոչ ռեզիդենտներից» սյունակի «փոխարկելի արտարժույթ» ենթասյունակում: Ընդ որում, երկրորդ էջում միջոցները տարանջատվում են նաև ըստ ժամկետայնության` «ցպահանջ» և «ժամկետային»: «Ներգրավված միջոցներ» բաժնի առաջին (երկրորդ) էջի «Բանկերի թղթակցային հաշիվներ» տողում արտացոլվում է թղթակցային հաշիվներում հաշվառվող միջոցների միջին ամսական (հաշվետու ամսվա վերջին օրվա) գումարը: Ընդ որում, միջին ամսական հաշվարկում որպես օրական գումար մասնակցում է այն գումարը, որի դիմաց տվյալ օրվա ընթացքում հաշվեգրվել և/կամ փաստացի վճարվել են տոկոսներ` ներառյալ օվերնայթների դիմաց վճարվող տոկոսները: «Ներգրավված միջոցներ» բաժնի առաջին (երկրորդ) էջի «Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկից ներգրաված միջոցներ» տողում արտացոլվում են Կենտրոնական բանկից ներգրաված բոլոր միջոցների միջին ամսական (հաշվետու ամսվա վերջին օրվա) գումարը (վարկերը, օվերդրաֆտները), բացառությամբ` ռեպո համաձայնագրերի հիման վրա ներգրավված միջոցների: «Ներգրավված միջոցներ» բաժնի առաջին (երկրորդ) էջի «Ռեպո գործառնությունների արդյունքում ներգրավված միջոցներ» տողում արտացոլվում են Կենտրոնական բանկի, բանկերի, այլ ֆինանսական կազմակերպությունների, իրավաբանական անձանց, հիմնարկների, ֆիզիկական անձանց և անհատ ձեռնարկատերերի հետ կնքված ռեպո համաձայնագրերի հիման վրա ներգրավված միջոցների միջին ամսական (հաշվետու ամսվա վերջին օրվա) գումարները: «Ներգրավված միջոցներ» բաժնի առաջին (երկրորդ) էջի «Բանկի կողմից թողարկված արժեթղթեր» տողում արտացոլվում են միջին ամսական (հաշվետու ամսվա վերջին օրվա) գումարներով բանկի կողմից թողարկված բոլոր տեսակի արժեթղթերը (մասնավորապես` պարտատոմսերը, մուրհակները, ավանդային սերտիֆիկատները, արտոնյալ բաժնետոմսերից այն բաժնետոմսերը, որոնք հաշվառվում են որպես պարտավորություն, այլ ոչ թե սեփական կապիտալի գործիք), բացառությամբ այն արժեթղթերի, որոնք հանդիսանում են սեփական կապիտալի գործիք: «Ներգրավված միջոցներ» բաժնի առաջին (երկրորդ) էջի «Այլ ծախսատար պարտավորություններ» տողում արտացոլվում են այն բոլոր պարտավորությունների միջին ամսական (հաշվետու ամսվա վերջին օրվա) գումարները, որոնք չեն ներառվել վերը նշված տողերում, և որոնց դիմաց հաշվետու ամսվա (հաշվետու ամսվա վերջին օրվա) ընթացքում կուտակվել և/կամ վճարվել են տոկոսներ կամ այլ հատուցում: