Մասնակից:Sigma'am/Ավազարկղ/Ճիշտը և սխալը

Կաղապարներ և կառույցներ Խմբագրել

Հարադրական կրկնավոր բարդությունների բաղադրիչների միջև գծիկ է դրվում:

Կաղապարներ	Բացատրություններ
կաթիլ-կաթիլ	Բառը կրկնվում է առանց փոփոխության:
Բաղադրիչներից մեկը հնչյունափոխվում է:
պարապ-սարապ	Բարդության երկրորդ բաղադրիչի սկզբի բաղաձայնը փոխվում է:
ոլոր-մոլոր	Բարդության երկրորդ բաղադրիչի սկզբում բաղաձայն է ավելանում:
առոք-փառոք	Բարդության առաջին բաղադրիչի բաղաձայնն ընկնում է:
մանր-մունր	Բարդության առաջին բաղադրիչի որևէ ձայնավոր երկրորդում դառնում է ու:
ճեփ-ճերմակ	Առաջին բաղադրիչի կամ նրա սկզբնամասի վերջին բաղաձայնը փոխվում և դառնում է ս կամ փ:^{[Ն 1]}:

1 Խմբագրել

Բառաձևի սխալներ Խմբագրել

	Սխալ	Ճիշտ
1.	Ամանչել,կամանց, կանանչ, ավելնորդ, մանրունք, արտասունք, կանանցի, բարձրունք,	ամաչել, կամաց, կանաչ, ավելորդ, մանրուք, արտասուք, կանացի, բարձունք^[1]
2.	Բալանի,ալանի (աղը պակաս)^[2]	բանալի,անալի^{[Ն 2]}
3.	Առայժմս^[3] այսինքս//այսինքը, ուրեմս//ուրեմը^[4] առնվազը, մանրամասը^[4] և այլը, երբեմը^[4] սառ^[5] դառ^[5] խառ^[5] ընդհակառակ^[5] ընդամեն^[6]	առայժմ այսինքն, ուրեմն առնվազն, մանրամասն և այլն, երբեմն սառը//սառն դառը//դառն խառը//խառն ընդհակառակը//ընդհակառակն ընդամենը
4.	Ութանասուն (ութանասունմեկ, ութանասունինը)^[7] տաս (10) - տասմեկ, տասերորդ^[8], յոթներորդ, ութնամյա^[9] զերո, զերոյական^[10]	ութսուն (ութսունմեկ, ութսունինը)^{[Ն 3]} տասը//տասն - տասնմեկ, տասներորդ, յոթերորդ, ութամյա զրո, զրոյական
5.	Համբյուր,համբյուրել, համբույրել^[11] ողջյուն,ողջյունել, ողջյունում եմ^[12] եղբոյր թուլատրել - թուլտվություն//թույլատվություն, (ան)թուլատրելի վիրաբուժ, հոգեբուժ, մանկաբուժ ուխտադրույժ պայթունալի, պայթունավտանգ	համբույր - համբուրել ողջույն-ողջունել-ողջունում եմ եղբոր թույլատրել-թույլտվություն, անթույլատրելի-թույլատրելի վիրաբույժ, հոգեբույժ, մանկաբույժ ուխտադրուժ պայթյունալի, պայթյունավտանգ
6.	Օրեկան, ամսեկան^[13] կաշվեգործ, կաշվեկազմ^[14] ընտանեական, հարսանեական^[15] վայրկյանական, առօրյական^[16] քրիստոնյական^[16]	օրական, ամսական կաշեգործ, կաշեկազմ ընտանեկան, հարսանեկան վայրկենական, առօրեական քրիստոնեական
7.	Սյունյակ, աղյուսյակ^[17] պայուսյակ^[18] ջղայն^[19] գործնեություն^[20]	սյունակ, աղյուսակ պայուսակ ջղային գործունեություն
8.	Դաստիրակ^[21], գնհատել նախագա - նախագա(յ)ի^[22] թավագլոր^[23], երկպառակտություն^[24] ջրօրհներգ^[25], դյութազուն^[26] ասեկոս-ասեկոսներ^[27] պատճե-պատճեներ^[28] ֆիդային-ֆիդայիններ^[29] քնքույշ	դաստիարակ, գնահատել նախագահ, նախագահի... թավալգլոր, երկպառակություն ջրօրհնեք, դյուցազուն ասեկոսե - ասեկոսեներ պատճեն - պատճեններ ֆիդայի - ֆիդայիններ քնքուշ
9.	Տարիկետում//տարեկետում^[30] վարքաբեկել^[31] հոգեբարձու^[32] սննկանալ, անվհեր հաշվանդամ, հողարկավորություն դիմություն այլոք որոշներ	տարկետում վարկաբեկել հոգաբարձու^{[Ն 4]} սնանկանալ, անվեհեր հաշմանդամ, հուղարկավորություն --- այլք որոշ (իրեր, մարդիկ), ոմանք, ուրիշներ
10.	Էլեկտրոէներգիա էլեկտրոկայան էներգոհամակարգ էներգոտար^[33] Եվրոխորհուրդ Եվրոմիություն Եվրոտեսիլ^[34]	էլեկտրաէներգիա էլեկտրակայան էներգահամակարգ էներգատար Եվրախորհուրդ Եվրամիություն Եվրատեսիլ^{[Ն 5]}
11.	Ի շնորհիվ^[35] ի օգուտ // ի հօգուտ^[35] ի ուրախություն^[35] ոտնկաց // ոտնկայս^[35]^{[Ն 6]} ի զարմանք, ի հետևանք ^[36] իրավմամբ, մեծամասամբ^[37] սրբության սրբոց^[38]^{[Ն 7]} ըստ արժանավույն - արժանավույն, արժանավույն կերպով բարյացկամ - անբարյացկամ^[39] ձեռնատու - անձեռնամխելի^[40]	շնորհիվ հօգուտ հուրախություն հոտնկայս ի զարմանս, ի հետևանս իրավամբ, մեծ մասամբ սրբություն սրբոց ըստ արժանվույն, արժանի կերպով բարյացկամ - անբարյացկամ ձեռնտու, անձեռնմխելի

Ծանոթագրություններ Խմբագրել

↑ Բարձունք-ի մեջ բարձր արմատաբառի բարձ փոփոխակն է՝ բարձ+ունք, ինչպես՝ ամբարձիչ, վերամբարձ
↑ Հնչյունների դիրքի փոփությամբ պայմանավորված սխալներ
↑ Ճիշտ է միայն առանց հոդի
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 Այսինքն, ուրեմն, մանրամասն, և այլն, երբեմն ձևերը ճիշտ միայն ն հնչյունով
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 Միայն ը/ն հոդերով են հանդես գալիս (առանց հոդերի գրական ձևեր չեն)
↑ Միայն ը հոդով է ճիշտ
↑ Միայն յոթանասուն-ի մեջ կա յոթ+ան հոլովական մասնիկը, իսկ մնացած դեպքերում արմատական թվականներին ավելացել է սուն (տասնյակ) ածանցը
↑ 10 թվականը լինում է տասը կամ տասն տարբերակով (ինչպես 9-ը՝ ինը//ինն): Բաղադրյալ բառաձևերում հանդես է գալիս տասն ձևով:
↑ Թվականները երբևէ հոդ ստանալ չեն կարող
↑ «Զերո» ձևը ֆրանսերենից է անցել ռուսերենին (նաև՝ արևմտահայերենին), բայց արևելահայ գրական տարբերակի համար անընդունելի է:
↑ Համբույր-ի կազմությունն է՝ համ+բույր, բառաբարդման ժամանակ բառային շեշտը տեղափոխվում է, և գործում է ույ>ու հնչյունափոխությունը:
↑ Ողջույն-ի կազմությունն է՝ ողջ+ույն, բառաբարդման ժամանակ բառային շեշտը տեղափոխվում է, և գործում է ույ>ու հնչյունափոխությունը:
↑ Օր+ական>օրական, ամիս+ական>ամսական, բայց՝ տարեկան=տարի+ական (իա>ե): Օր և ամիս բառերում ի վերջնահնչյուն չկա, որպեսզի միանա ա հոդակապին և կազմի ե:
↑ Կաշի+ա+գործ կազմության մեջ դարձյալ դարձյալ գործում է օրական, ամսական բառերի սկզբունքը, ուստի կստանանք կաշեգործ:
↑ Ընտանի(ք)+ական>ընտանեկան, հարսանի(ք)+ական>հարսանեկան (ք-երը դուրս են մնում)
↑ ^16,0 ^16,1 Այստեղ գործում է յա>ե հնչյունափոխությունը: Բառաշեշտի տեղափոխման պատճառով յա երկհնչյունը, որպես կանոն, փոխվել է ե-ի:
↑ Սյուն, աղյուս արմատաբառերին ավելանում է -ակ ածանցը:
↑ Պայուսակ բառի մեջ որևէ ածանց չկա, բառն ամբողջական տեսքով ուղիղ փոխառություն է պարսկերենից:
↑ Ջղային բառում ջիղ արմատին ավելացված է -ային վերջածանցը՝ ջիղ + ային > ջղային: Սրանից կազմված նոր բառերում ի-ն արդեն սղվում է՝ ջղայնանալ, ջղայնացնել
↑ Գործունեություն բառի հիմքում գործունյա (գործ + ուն + յա) բառահիմքն է, ապա ավելացել է ություն վերջածանցը և հաշվի առնելով յա>ե հնչյունափոխությունը՝ ստացվել է՝ գործունյա + ություն > գործունեություն:
↑ Դաստիարակ-ի ա-ն ոչ միայն պիտի գրվի, այլ հնչի:
↑ Նախ+ա+գահ>նախագահ
↑ Թավալ (թավալվել) + գլոր (գլորվել) > թավալգլոր
↑ Երկպառակություն բառը գրվում է առանց տ-ի՝ որպես բացառություն, որովհետև սովորական ձևերում տ տառը կա. պառակտել, պառակտում:
↑ Ջրօրհնեք բառը կազմված է ջուր+օրհն(ել)+եք(գոյականական ածանց, ոչ թե երգ), նշանակում է ջուրն օրհնելու արարողությունը: Նմանատիպ բառերն են՝ տնօրհնեք, խաղողօրհնեք:
↑ Դյուցազուն բառի արմատն է դիցուհի, դիցաբանություն բառերի դից (աստվածների) հիմքի մի փոփոխակն է՝ դյուց + ազն (ցեղ), ինչը բառացի նշանակում է «աստվածների ցեղից սերված»:
↑ Ասեկոսե (բամբասանք) բառը կազմված է ասե (ասում է) և կոսե (խոսում է) կիսաբարբառային ձևերից:
↑ Պատճեն ձևը բառի ուղիղ ձևն է, հոգնակին էլ բնականաբար՝ պատճեններ:
↑ Ֆիդայի բառի ուղիղ ձևն է, հետևաբար հոգնակին կլինի՝ ֆիդայիներ:
↑ Տար (ածանց, ոչ թե տարի արմատ)+ կետ + ում (ածանց է)
↑ Վարկաբեկել-ը հենց վարկը՝ հեղինակությունը, բեկել՝ կոտրել է նշանակում, ընդհանուր առմամբ անվանարկել, խայտառակել, հեղինակազրկել: Վարք-ը ապրելաձևն է:
↑ Հոգաբարձու-ն հոգի-ի հետ կապ չունի, այլ այստեղ հոգ(ս) արմատն է, այսինքն՝ հոգսը վերցնող:
↑ Էլեկտր և էներգ փոխառյալ արմատներով կազմված բարդություններում գործածվում է հայերեն ա հոդակապը, ոչ թե՝ ռուսերեն օ
↑ Եվրոպա արմատը բառաբարդման ժամանակ հանդես է գալիս եվր հատվական բաղադրիչով, ուստի պետք է բարդություններ կազմի ա հոդակապով
↑ ^35,0 ^35,1 ^35,2 ^35,3 Գրաբարում ձայնավորով սկսվող բառերից առաջ ի նախդիրը փոխակերպվել է հ-ի (ի>յ>հ) և գրվել բառին կից:
↑ Գրաբարում ք հոգնակիակերտ ածանցը հայցականում փոխվում է ս-ի (մեղք գործող>մեղսագործ): Նույն կերպ ի նախդիրով կլինի՝ ի զարմանս, ի հետևանս, ի դեմս:
↑ Իրավամբ (իրավ+ամբ). ամբ-ը գործիական հոլովի վերջավորություններից է:
Մասամբ (մաս+ամբ=մասով), որին հարադրված մեծ որոշիչը նույնպես պիտի դրվի գործիական հոլովով՝ մեծավ մասամբ: Արդի հայերենին է անցել «կիսագրաբարյան» մեծ մասամբ ձևը, ուստի սխալ է հոդակապով տարբերակը:
↑ Երկրորդը (սրբոց=սրբությունների) հատկացուցիչն է առաջին բառի, այսինքն՝ առաջին բաղադրիչը միշտ գրվում է ուղիղ ձևով՝ սրբություն (~~սրբության~~) սրբոց (=սրբությունների սրբություն):
↑ Ճիշտ է միայն ա հոդակապով:
↑ Ճիշտ են առանց հոդակապի:

Նշումներ Խմբագրել

↑ Որոշ կրկնավորներ կցվել են, հատկապես երբ ձևույթ է ավելացել՝ գոռգոռոց, խորխորատ, մեկմեկու, չարչարանք, տերտեր
↑ Ալանի-ն ճիշտ կլինի, եթե նշանակի ընկույզով դեղձաչիր
↑ գրաբարյան յոթն, սեռական ձևը՝ յոթան՝ յոթի
↑ Պետք է հիշել մանկաբարձ բառը, որը բառացի նշանակում է «մանկանը վերցնող»
↑ Եվրոբանկ բարդությունն ուղիղ փոխառնված է, նույն ձևով՝ Եվրոնյուզ
↑ ի ոտն կայս>հոտնկայս (ոտքի կանգնած)
↑ Նմանօրինակ են՝ երգ երգոց = երգերի երգ, գլուխ գործոց = գործերի գլուխը («գլխավորը»):

Ստեղծված հոդվածներն ըստ ամսվա օրերի (ամսվա առաջին կես)

Հ/հ	Մասնակից	01.12	02.12	03.12	04.12	05.12	06.12	07.12	Ընդհ.
1	Հայկ Սևակ
2	ArthurZQ	1	3		1			1	6
3	Նարեկ Սերոբյան		1				1		2
4	Mes Hay		2		1				3
5	ChrisGinosyan		1	1	1				3
6	Anharutyunyan				1				1
7	Շեյդի	3							3
8	Doctor Vamp	1							1
9	Նորայր	4						2	6
10	Lilit Sharbatyan	1	1	2	4				8
11	Հայկուհի Գրիգորյան	8
12	Armenmir	1							1
13	Valen1988	1		1	1				3
14	Edita Andriasyan			1		1			2
15	Անի Եղվարդ
16	Նարինե Մուրադյան
17	Մանուշ Արզումանյան				1				1
18	Սոնա Հովսեփյան
19	Voskanyan
20	Անահիտ Բաղդասարյան						2		2
21	Լիլիթ85
22	E badalyan			1					1
23	Գարիկ	1							1
Ընդ․		21	8	6	10	1	3	3	51

[2] Բարձունք-ի մեջ բարձր արմատաբառի բարձ փոփոխակն է՝ բարձ+ունք, ինչպես՝ ամբարձիչ, վերամբարձ

[3] Հնչյունների դիրքի փոփությամբ պայմանավորված սխալներ

[5] Ճիշտ է միայն առանց հոդի

[hxum_4-6] 4,0 ^4,1 ^4,2 Այսինքն, ուրեմն, մանրամասն, և այլն, երբեմն ձևերը ճիշտ միայն ն հնչյունով

[hxum_5-7] 5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 Միայն ը/ն հոդերով են հանդես գալիս (առանց հոդերի գրական ձևեր չեն)

[hxum_6-8] Միայն ը հոդով է ճիշտ

[9] Միայն յոթանասուն-ի մեջ կա յոթ+ան հոլովական մասնիկը, իսկ մնացած դեպքերում արմատական թվականներին ավելացել է սուն (տասնյակ) ածանցը

[10] 10 թվականը լինում է տասը կամ տասն տարբերակով (ինչպես 9-ը՝ ինը//ինն): Բաղադրյալ բառաձևերում հանդես է գալիս տասն ձևով:

[hxum_10-11] Թվականները երբևէ հոդ ստանալ չեն կարող

[12] «Զերո» ձևը ֆրանսերենից է անցել ռուսերենին (նաև՝ արևմտահայերենին), բայց արևելահայ գրական տարբերակի համար անընդունելի է:

[14] Համբույր-ի կազմությունն է՝ համ+բույր, բառաբարդման ժամանակ բառային շեշտը տեղափոխվում է, և գործում է ույ>ու հնչյունափոխությունը:

[15] Ողջույն-ի կազմությունն է՝ ողջ+ույն, բառաբարդման ժամանակ բառային շեշտը տեղափոխվում է, և գործում է ույ>ու հնչյունափոխությունը:

[16] Օր+ական>օրական, ամիս+ական>ամսական, բայց՝ տարեկան=տարի+ական (իա>ե): Օր և ամիս բառերում ի վերջնահնչյուն չկա, որպեսզի միանա ա հոդակապին և կազմի ե:

[17] Կաշի+ա+գործ կազմության մեջ դարձյալ դարձյալ գործում է օրական, ամսական բառերի սկզբունքը, ուստի կստանանք կաշեգործ:

[18] Ընտանի(ք)+ական>ընտանեկան, հարսանի(ք)+ական>հարսանեկան (ք-երը դուրս են մնում)

[:0-19] 16,0 ^16,1 Այստեղ գործում է յա>ե հնչյունափոխությունը: Բառաշեշտի տեղափոխման պատճառով յա երկհնչյունը, որպես կանոն, փոխվել է ե-ի:

[20] Սյուն, աղյուս արմատաբառերին ավելանում է -ակ ածանցը:

[21] Պայուսակ բառի մեջ որևէ ածանց չկա, բառն ամբողջական տեսքով ուղիղ փոխառություն է պարսկերենից:

[22] Ջղային բառում ջիղ արմատին ավելացված է -ային վերջածանցը՝ ջիղ + ային > ջղային: Սրանից կազմված նոր բառերում ի-ն արդեն սղվում է՝ ջղայնանալ, ջղայնացնել

[23] Գործունեություն բառի հիմքում գործունյա (գործ + ուն + յա) բառահիմքն է, ապա ավելացել է ություն վերջածանցը և հաշվի առնելով յա>ե հնչյունափոխությունը՝ ստացվել է՝ գործունյա + ություն > գործունեություն:

[24] Դաստիարակ-ի ա-ն ոչ միայն պիտի գրվի, այլ հնչի:

[25] Նախ+ա+գահ>նախագահ

[26] Թավալ (թավալվել) + գլոր (գլորվել) > թավալգլոր

[27] Երկպառակություն բառը գրվում է առանց տ-ի՝ որպես բացառություն, որովհետև սովորական ձևերում տ տառը կա. պառակտել, պառակտում:

[28] Ջրօրհնեք բառը կազմված է ջուր+օրհն(ել)+եք(գոյականական ածանց, ոչ թե երգ), նշանակում է ջուրն օրհնելու արարողությունը: Նմանատիպ բառերն են՝ տնօրհնեք, խաղողօրհնեք:

[29] Դյուցազուն բառի արմատն է դիցուհի, դիցաբանություն բառերի դից (աստվածների) հիմքի մի փոփոխակն է՝ դյուց + ազն (ցեղ), ինչը բառացի նշանակում է «աստվածների ցեղից սերված»:

[30] Ասեկոսե (բամբասանք) բառը կազմված է ասե (ասում է) և կոսե (խոսում է) կիսաբարբառային ձևերից:

[31] Պատճեն ձևը բառի ուղիղ ձևն է, հոգնակին էլ բնականաբար՝ պատճեններ:

[32] Ֆիդայի բառի ուղիղ ձևն է, հետևաբար հոգնակին կլինի՝ ֆիդայիներ:

[33] Տար (ածանց, ոչ թե տարի արմատ)+ կետ + ում (ածանց է)

[34] Վարկաբեկել-ը հենց վարկը՝ հեղինակությունը, բեկել՝ կոտրել է նշանակում, ընդհանուր առմամբ անվանարկել, խայտառակել, հեղինակազրկել: Վարք-ը ապրելաձևն է:

[35] Հոգաբարձու-ն հոգի-ի հետ կապ չունի, այլ այստեղ հոգ(ս) արմատն է, այսինքն՝ հոգսը վերցնող:

[37] Էլեկտր և էներգ փոխառյալ արմատներով կազմված բարդություններում գործածվում է հայերեն ա հոդակապը, ոչ թե՝ ռուսերեն օ

[38] Եվրոպա արմատը բառաբարդման ժամանակ հանդես է գալիս եվր հատվական բաղադրիչով, ուստի պետք է բարդություններ կազմի ա հոդակապով

[:1-40] 35,0 ^35,1 ^35,2 ^35,3 Գրաբարում ձայնավորով սկսվող բառերից առաջ ի նախդիրը փոխակերպվել է հ-ի (ի>յ>հ) և գրվել բառին կից:

[42] Գրաբարում ք հոգնակիակերտ ածանցը հայցականում փոխվում է ս-ի (մեղք գործող>մեղսագործ): Նույն կերպ ի նախդիրով կլինի՝ ի զարմանս, ի հետևանս, ի դեմս:

[43] Իրավամբ (իրավ+ամբ). ամբ-ը գործիական հոլովի վերջավորություններից է:
Մասամբ (մաս+ամբ=մասով), որին հարադրված մեծ որոշիչը նույնպես պիտի դրվի գործիական հոլովով՝ մեծավ մասամբ: Արդի հայերենին է անցել «կիսագրաբարյան» մեծ մասամբ ձևը, ուստի սխալ է հոդակապով տարբերակը:

[44] Երկրորդը (սրբոց=սրբությունների) հատկացուցիչն է առաջին բառի, այսինքն՝ առաջին բաղադրիչը միշտ գրվում է ուղիղ ձևով՝ սրբություն (~~սրբության~~) սրբոց (=սրբությունների սրբություն):

[46] Ճիշտ է միայն ա հոդակապով:

[47] Ճիշտ են առանց հոդակապի:

[1] Որոշ կրկնավորներ կցվել են, հատկապես երբ ձևույթ է ավելացել՝ գոռգոռոց, խորխորատ, մեկմեկու, չարչարանք, տերտեր

[4] Ալանի-ն ճիշտ կլինի, եթե նշանակի ընկույզով դեղձաչիր

[13] գրաբարյան յոթն, սեռական ձևը՝ յոթան՝ յոթի

[36] Պետք է հիշել մանկաբարձ բառը, որը բառացի նշանակում է «մանկանը վերցնող»

[39] Եվրոբանկ բարդությունն ուղիղ փոխառնված է, նույն ձևով՝ Եվրոնյուզ

[41] ի ոտն կայս>հոտնկայս (ոտքի կանգնած)

[45] Նմանօրինակ են՝ երգ երգոց = երգերի երգ, գլուխ գործոց = գործերի գլուխը («գլխավորը»):

[Ն 1]

[1]

[2]

[Ն 2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[Ն 3]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

[31]

[32]

[Ն 4]

[33]

[34]

[Ն 5]

[35]

[Ն 6]

[36]

[37]

[38]

[Ն 7]

[39]

[40]