Մասնակից:Energochine/ավազարկղ/ԿԱՄԱԿՄ

Armenian Nuclear Regulatory Authority

Կոմիտեի գործունեությունը, կարգավորման առարկան և գործունեության իրավական հիմքը

^[1] 2002 թվականի Հունիսի 27-ին, ՀՀ Կառավարության 912-րդ որոշմամբ, ՀՀ ԿԱ Միջուկային Անվտանգության Կարգավորման Կոմիտեն առանձնացավ, որպես առանձին պետական մարմին, կից աշխատելով Բնապահպանության նախարարության հետ:

Կոմիտեի խնդիրն է ատոմային էներգիայի օգտագործման բնագավառում պետական կարգավորումը (միջուկային տեղակայանքների անվտանգությունը, իոնացնող ճառագայթման աղբյուրների անվտանգ օգտագործումը, ռադիոակտիվ թափոնների անվտանգ կառավարումը և միջուկային ու ռադիոակտիվ նյութերի անվտանգ փոխադրումը)՝ բնակչության և անձնակազմի անվտանգության ապահովման, շրջակա միջավայրի պահպանության և Հայաստանի Հանրապետության անվտանգության շահերի պաշտպանության նպատակով:

Կոմիտեն իր գործունեության ընթացքում ղեկավարվում է ՀՀ Սահմանադրությունով, ՀՀ միջազգային պայմանագրերով, «Խաղաղ նպատակներով ատոմային էներգիայի անվտանգ օգտագործման մասին» ՀՀ օրենքով, այլ օրենքներով, կոմիտեի կանոնադրությամբ և այլ իրավական ակտերով:

ՀՀ ԿԱ Միջուկային Անվտանգության Կարգավորման Կոմիտեի կառուցվածքը և պաշտոնական անձիք^[2].

2008 թվականի Հուլիս 17-ին ՀՀ Կառավարության 866-րդ որոշմամբ ^[3], , սահմանվենց ՀՀ ԿԱ Միջուկային Անվտանգության Կարգավորման Կոմիտեի գործառույթը և կառուցվածքը: Որի համաձայն ՀՀ ԿԱ Միջուկային Անվտանգության Կարգավորման կոմիտեն կառավարվում է Կոմիտեի Նախագահի կողմից: Նախագահի առաջին տեղակակալը պատասխանատու է Միջուկային անվտանգության վարչության և Ճառագայթային անվտանգության վարության գործառույների համար: Նախագահի տեղկալը իր հերթին պատասխանատու է տեխնիկական բաժնի համար: Իսկ աշխատկազմի ղեկավարը Մարկային ռեսուրսների և ֆինսնանսական բաժնի համար: ^[4]

Կոմիտեի Նախագահ

Կոմիտեի Նախագահի առաջին տեղակալ

Աշխատակազմի Ղեկավար

Կոմիտեի Նախագահի տեղակալ


Պաշտոն	Անուն Ազգանուն
Նախագահ	Աշոտ Մարտիրոսյան
Առաջին տեղակալ^[5]	Խաչատուր Խաչիկյան
Աշխատակազմի Ղեկավար	Գագիկ Մանոյան
Միջուկային Անվտանգության Բաժնի ղեկավար	Վահե Գրիգորյան
Ճառագայթային անվտանգության Բաժնի ղեկավար	Աշոտ Մնացականյան

ՀՀ ԿԱ Միջուկային Անվտանգության Կարգավորման Պետական Կոմիտե ^[6]

Կոմիտեն իր նպատակների և խնդիրների իրականացման համար` Հայաստանի Հանրապետության oրենսդրությամբ սահմանված կարգով իրականացնում է հետևյալ գործառույթները`

անվտանգության նորմերի ու կանոնների, ատոմային էներգիայի oգտագործման բնագավառին վերաբերող oրենսդրական ակտերի նախագծերի մշակման կազմակերպում, մշակում և սահմանված կարգով Հայաստանի Հանրապետության կառավարություն ներկայացնելը,
ատոմային էներգիայի oգտագործման բնագավառում գործունեության, անվտանգության ապահովման տեսակետից կարևոր աշխատանքներ կատարող և պաշտոններ զբաղեցնող ֆիզիկական անձանց լիցենզավորումը,
լիցենզավորված անձանց կողմից լիցենզիայի պայմանների ու պահանջների չկատարման դեպքում լիցենզիայի գործողության կասեցումը, դադարեցումը` Հայաստանի Հանրապետության միջազգային պայմանագրերի և Հայաստանի Հանրապետության oրենսդրության պահանջներին համապատասխան,
ատոմային էներգիայի oգտագործման բնագավառի աշխատանքների, oբյեկտների և սարքավորումների անվտանգության գնահատումը, փորձաքննության կազմակերպումն ու անցկացումը,
ատոմային էներգիայի oգտագործման բնագավառում անվտանգության ամրապնդման նպատակով հետազոտությունների կազմակերպումը և անցկացումը,
լիցենզավորված իրավաբանական և ֆիզիկական անձանց կողմից ատոմային էներգիայի oգտագործման բնագավառին վերաբերող Հայաստանի Հանրապետության oրենքների ու այլ իրավական ակտերի և տրված լիցենզիաների պայմանների ու պահանջների կատարման նկատմամբ վերահսկողության իրականացումը,
ատոմային էներգիայի oգտագործման բնագավառում լիցենզավորված անձանց համար անվտանգության ապահովման տեսակետից կարևոր աշխատանքներ իրականացնող և ծառայություններ մատուցող առևտրային կազմակերպությունների որակի ապահովման ծրագրերի ստուգումը,
հնարավոր վթարային իրավիճակներին լիցենզավորված անձանց պատրաստվածության վերահսկումը,
վթարային իրավիճակների դեպքում` ատոմային էներգիայի oգտագործման oբյեկտներում իրավիճակի գնահատում և դրա հնարավոր փոփոխությունների կանխատեսումների հիման վրա Հայաստանի Հանրապետության կառավարություն, Հայաստանի Հանրապետության արտակարգ իրավիճակների հարցերով լիազորված պետական կառավարման մարմին անհրաժեշտ պաշտպանական միջոցառումներ իրականացնելու վերաբերյալ առաջարկություններ ներկայացնելը,
ՀՀ օրենսդրությամբ սահմանված այլ գործառւյթներ:

Միջազգային Համագործակցություն

ՀՀ ԿԱ Միջուկային Անվտանգության Կարգավորման Պետական Կոմիտեն ըստ կնքված համաձայնագրերի համագործակցում է մի շարք միջազգային կառույցների հետ:

ՀՀ ԿԱ Միջուկային Անվտանգության Կարգավորման Պետական Կոմիտե

1997 թ. սեպտեմբերի 30-ին ստորագրվել է համաձայնագիր Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների միջուկային կարգավորող հանձնաժողովի և Հայաստանի միջուկային անվտանգությունը կարգավորող մարմնի (ներկայումս՝ ՀՀ ԿԱ միջուկային անվտանգության կարգավորման պետական կոմիտե)` միջուկային անվտանգության հարցերում տեխնիկական տեղեկատվության փոխանակման և համագործակցության վերաբերյալ: Նշված համաձայնագրի շրջանակներում կոմիտեն ստացել է աջակցություն ատոմային էներգիայի օգտագործման բնագավառի հետևյալ ուղղություններում՝

* անձնակազմի պատրաստում և վերապատրաստում
*     փորձագիտական աջակցություն 
*     ԱԷԿ-ի աշխատած վառելիքի չոր պահեստարանի լիցենզավորում.
*     ԱԷԿ-ի անվտանգության հավանակային վերլուծություն 
*     ժամանակակից սարքերի և սարքավորումների տրամադրում.
*     Հայաստանում իոնացնող ճառագայթման աղբյուրների գրանցում և ազգային ռեգիստրի մշակում.
*     ռադիոակտիվ թափոնների անվտանգության կարգավորում.
*     ԱԷԿ-ի միջուկային նյութերի ֆիզիկական պաշտպանություն:

ԱԷՄԳ-ի հետ տեխնիկական համագործակցությունը ^[7]

Կոմիտեն համակարգում է ԱԷՄԳ-ի տեխնիկական համագործակցության ազգային և տարածաշրջանային ծրագրերը: ԱԷՄԳ-ի տեխնիկական համագործակցության ծրագրերում ներգրավված կազմակերպություններն ու մարմինները տեխնիկական և փորձագիտական աջակցություն են ստանում միջուկային տեղակայանքների անվտանգության բարձրացման, ճառագայթային բժշկության, ռադիոակտիվ թափոնների անվտանգ կառավարման, վթարային պլանավորման և պատրաստվածության, միջուկային տեղակայանքների և միջուկային նյութերի ֆիզիկական պաշտպանության ու պահպանության և այլ բնագավառներում:

Համագործակցություն Տեղական Մարմիների հետ

Չնայած որ ՀՀ ԿԱ Միջուկային Անվտանգության Կոմիտեն թե իրավական տեսանկյունից և թե ֆինանսական տեսանկյունից, անկախ մարմինե, այն համագործակցում է ՀՀ Արտակարգ Իրավիկճակների նախարուրության հետ սեսմիկ գոտիների ռիսկի վերահսկման նպատակով:

Ճառագայթային անվտանգության կարգավորումը Հայաստանում

Ատոմակայանի անվտանգության կանոնները կատարվում են անվտանգության նորմերը, կանոնները սահմանելու, համապատասխան հետազոտություններ եւ վերլուծություններ կատարելու, ստուգումներ կատարելու եւ պահանջների չկատարման դեպքում կատարելու միջոցով: Այս համաձայնագիրը վերաբերում է Միջուկային զենքի չ տարածման մասին պայմանագրին 23.09.1993 թ .: Ռադիոտեղորոշիչ պաշտպանության համար ANRA- ի կողմից ստեղծվել են հատուկ մոնիտորինգի համակարգեր եվ հատուկ RP & S նորմերը, իսկ բժշկության մեջ կանոնները կարգավորելու համար ՝ մեջ ionizing ճառագայթման աղբյուրների լիցենզավորման գործելակերպը: ANRA- ն համագործակցում է նաև միջազգային կազմակերպությունների հետ `RP & S- ի հարցերով: Ճառագայթային պաշտպանության և Ճառագայթային անվտանգության կարգավորման նպատակով Կոմիտեն` մշակում է ճառագայթային պաշտպանության և անվտանգության վերաբերյալ նորմեր, կանոններ և կարգավորող փաստաթղթեր. իրականացնում է գիտության, բժշկության, արդյունաբերության, գյուղատնտեսության և այլ բնագավառներում իոնացնող ճառագայթման աղբյուրների հետ կապված գործունեության լիցենզավորում. անցկացնում է իոնացնող ճառագայթման աղբյուրների հետ կապված գործունեության տեսչական ստուգումներ՝ վերահսկելու ճառագայթային պաշտպանության և ճառագայթային անվտանգության վերաբերյալ ազգային օրենսդրության և/կամ տրված լիցենզիաների պայմանների և պահանջների կատարումը, իսկ խախտում հայտնաբերելու դեպքում կիրառում է պատասխանատվության միջոցներ. իրականացնում է շրջակա միջավայրի ճառագայթային մոնիթորինգ և վերահսկողություն. համագործակցում է միջազգային կազմակերպությունների հետ՝ ճառագայթային պաշտպանության և ճառագայթային անվտանգության հարցերով:

Միջուկային անվտանգություն

Միջուկային անվտանգության կարգավորումը ներառում է` անվտանգության նորմերի, կանոնների, կարգերի և այլ իրավական ակտերի մշակումն ու ընդունումը. անվտանգության գնահատումների, հետազոտությունների և վերլուծությունների կազմակերպումն ու անցկացումը. միջուկային տեղակայանքների լիցենզավորումը, տեսչական ստուգումների անցկացումն ու պատասխանատվության միջոցների կիրառումը՝ անվտանգության պահանջները չկատարելու կամ խախտելու դեպքում: Միջուկային նյութերի նկատմամբ երաշխիքների պահպանումն իրականացվում է ԱԷՄԳ-ի հետ համատեղ՝ «Միջուկային զենքի չտարածման պայմանագրի հետ կապված երաշխիքների կիրառման մասին» Հայաստանի Հանրապետության և Ատոմային էներգիայի միջազգային գործակալության միջև կնքված համաձայնագրին և Լրացուցիչ արձանագրությանը համապատասխան:

^[8]

↑ «National Report Of The Republic Of Armenia Convention On Nuclear Safety» (PDF).
↑ «Մեր մասին». www.anra.am. Վերցված է 2017-12-08-ին.
↑ Republic Of Armenia, Decree (17 July 2008). «Decree 866» (PDF). Decree N 866.
↑ Republic Of Armenia, Report (September 2010). «Official Report» (PDF). Annual Report of 2010: 81.
↑ LLc, Helix Consulting. «Government - Adjunct Bodies - The Government of the Republic Of Armenia». www.gov.am (անգլերեն). Վերցված է 2017-12-08-ին.
↑ «Մեր մասին». www.anra.am. Վերցված է 2017-12-08-ին.
↑ USNRC first=Report (August 2003). «Official Report» (PDF). USNRC Conference on 2003: 8. {{cite journal}}: Missing pipe in: |last= (օգնություն)
↑ http://www.anra.am/index.aspx. {{cite web}}: Missing or empty |title= (օգնություն)

[1] «National Report Of The Republic Of Armenia Convention On Nuclear Safety» (PDF).

[2] «Մեր մասին». www.anra.am. Վերցված է 2017-12-08-ին.

[3] Republic Of Armenia, Decree (17 July 2008). «Decree 866» (PDF). Decree N 866.

[4] Republic Of Armenia, Report (September 2010). «Official Report» (PDF). Annual Report of 2010: 81.

[5] LLc, Helix Consulting. «Government - Adjunct Bodies - The Government of the Republic Of Armenia». www.gov.am (անգլերեն). Վերցված է 2017-12-08-ին.

[6] «Մեր մասին». www.anra.am. Վերցված է 2017-12-08-ին.

[7] USNRC first=Report (August 2003). «Official Report» (PDF). USNRC Conference on 2003: 8. {{cite journal}}: Missing pipe in: |last= (օգնություն)

[8] ttp://www.anra.am/index.aspx. {{cite web}}: Missing or empty |title= (օգնություն)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]