Մասնակից:EL SARGSYAN/Ավազարկղ14

Golfballia ambusta-ն սնկերի ենթադրյալ տեսակ է, որի նմուշները հիմնականում պահվում են Լոնդոնի Kew Gardens-ում: Նմուշները ոչ թե օրգանիզմներից են, այլ գոլֆի այրված գնդակներից։ 1962 թվականին դրանք նկարագրվել են որպես սնկային նոր տեսակ R. W. G. Dennis-ի կողմից՝ թագավորական բուսաբանական այգիների սնկաբանության ղեկավար, Քյու, հնարավոր է վիճարկել առկա միկոլոգիական չափանիշները, թե ինչը կարող է համարվել բորբոս:Նրա երկանդամ անվանումը լատիներենում մոտավորապես «այրված գոլֆի գնդակ» է:

Պատմություն

խմբագրել
 
Հասուն Scleroderma citrinum sporocarp, որը նման է գոլֆի այրված գնդակի

1952-ին գոլֆի այրված գնդակը միկոլոգներին հանձնվեց անանուն աղբյուրից Լանկաշիրում, հյուսիս-արևմտյան Անգլիա, և պահվեց Ֆունգարիումում Կյու Գարդենսում, Լոնդոն:[1][2] Ներկայացնողը պնդում էր, որ դա Queletia սեռին պատկանող «հազվագյուտ սնկային տեսակների» նմուշ է,բայց սնկաբանները կարծում էին, որ դրա արտաքին տեսքը ավելի շատ նման է Scleroderma citrinum-ին,որն ունի անկանոն գրեթե գնդաձև սպորոկարպ՝ հաստ կաշվե մաշկով և գույներով, որոնք տատանվում են սպիտակից մինչև շագանակագույն կամ շագանակագույն: Գոլֆի գնդակի մակերեսը փորված է և երբ այրվում է, նրա արտաքին թաղանթը ճաքում է, որպեսզի բացահայտի ռետինե միջուկը, որը նման է հասուն S. citrinum sporocarp-ի մուգ շերտին: Քյուի սնկաբանները անհաջող փորձեցին սպորներ հավաքել նմուշից՝ նախքան կեղծիքի բնույթը հասկանալը:[2]

1962 թվականին նման այրված գոլֆի գնդակը ժամանել է Քյու Արևելյան Աֆրիկայից: Այնուհետև,R. W. G. Dennis-ը, Kew-ի սնկաբանության ղեկավարը, հրապարակել է մի հոդված, որը վերնագրված է «Լանքաշիրում և Արևելյան Աֆրիկայում ֆալոիդի նոր ցեղը» Kew Guild ամսագրում՝ պաշտոնապես նկարագրելով այն, որպես սնկերի նոր տեսակ:Հոդվածում ասվում է, որ նմուշները նման են «փոքր, կոշտ, բայց առաձգական գնդիկների, որոնք օգտագործվում են կալեդոնացիների որոշ ցեղային ծեսերում, որոնք ամբողջ սեզոնին տեղի են ունենում փակ տախտակներում՝ մասամբ հնձված խոտով»։[3] Ն կարագրությունը, հավանաբար, հումորային ակնարկ է գոլֆի մասին, քանի որ Կալեդոնիա Շոտլանդիայի լատիներեն անվանումն է:Դենիսը նկարագրեց նմուշները որպես հին կամ տաքացված հնդկական կաուչուկի հոտ և ասաց, որ ոչ մի սպոր չի հավաքվել՝ թողնելով դրա վերարտադրության մեթոդը անհայտ, և ենթադրյալ տեսակին տվել է Golfballia ambusta երկանուն անվանումը, որը մոտավորապես «այրված գոլֆի գնդակ» է շների մեջ։[1] Նա, հավանաբար, հրապարակել է հոդվածը՝ նպատակ ունենալով «վիճարկել այն ժամանակվա գործող չափանիշները, որոնք կարող են թույլ տալ, որ ոչ կենսագործունեությունն այդքան հեշտությամբ ներկայացվի որպես տեսակ»։[2]

Գոլֆի երրորդ այրված գնդակն ուղարկվել է Քյուին Քենթից 1971թ.-ին, որտեղ ուղարկողը հստակ նշել է, որ այն հայտնաբերվել է կրակի եզրին:[2][4] Golfballia ambusta-ի երեք նմուշները մնում են Kew's fungarium հավաքածուում, որը կատալոգավորված է K(M)230939-ից K(M)230941 անվանումներով:[2]

2023 թվականին նոր տեսականի՝ Golfballia ambusta var. rushmerea, նկարագրված է Journal of the Kew Guild-ում։[5] Տիպային նմուշը պահվել է Ուելսի ազգային թանգարանի հերբարիումում, իսկ լրացուցիչ նմուշները պահվել են Kew Gardens-ում: Իփսվիչի թանգարանը մերժել է նմուշի առաջարկը։[5]

Ազդեցություն

խմբագրել

Նաթան Սմիթը, Kew fungarium-ի նախկին ղեկավարը, գրել է, որ Golfballia ambusta-ն կարևոր նշանակություն ունի սնկաբանության պատմության այլ ակադեմիական կեղծիքների շարքում, ինչպես այն պաշտոնապես նկարագրվել և հրապարակվել է, իսկ նմուշները պաշտոնապես արխիվացված են ֆունգարիումում,։Համաձայն ջրիմուռների, սնկերի և բույսերի անվանացանկի միջազգային օրենսգրքի՝ այն համարվում է վավեր սնկային տեսակ: Սմիթը խաբեությունն անվանեց միկոլոգիայի «Դադա պահ»՝ բարձրացնելով «ինչ է սունկը» հարցը։[4]

Սկզբում լորձաթաղանթները և օոմիցետները համարվում էին սնկեր, բայց այժմ հայտնի են որպես անկապ օրգանիզմներ: Տաքսոնոմիկ թագավորությունը Fungi-ն այլևս չի ներառում նրանց, բայց դրանք դեռ ուսումնասիրվում են միկոլոգների կողմից և ոչ պաշտոնապես դասակարգվում են որպես սնկեր: Բազմաթիվ սնկաբաններ, ներառյալ Նիկոլաս Մոնին, պնդում են, որ տերմինը պետք է ներառի բոլոր «միկրոօրգանիզմները, որոնք ուսումնասիրվել են սնկաբանների կողմից», մի սահմանում, որը վիճարկվում է Դենիսի կողմից, ով առաջարկեց, որ եթե միկոլոգները կարողանան որոշել, թե ինչ է սունկը, ապա ավելի կարևոր հարցն այն է, թե ով է սնկաբանը:[4]

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. 1,0 1,1 Dennis, R. W. G. (1962). «A remarkable new genus of phalloid in Lancashire and East Africa» (PDF). Journal of the Kew Guild. 8 (67): 181–182. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2023-08-18-ին. Վերցված է 2023-08-18-ին.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Figg, Paul; Davies, Lee; Smith, Nathan (April 1, 2023). «How a golf ball fooled scientists to become the world's rarest fungus». Royal Botanic Gardens, Kew. Արխիվացված օրիգինալից August 6, 2023-ին. Վերցված է August 7, 2023-ին.
  3. Nelson, E. Charles (1986). «Some botanical hoaxes and Chinese puzzles». The Kew Magazine. 3 (4): 178–185. doi:10.1111/j.1467-8748.1986.tb00320.x. JSTOR 45066516. Արխիվացված օրիգինալից 2023-08-06-ին. Վերցված է 2023-08-07-ին.
  4. 4,0 4,1 4,2 Smith, Nathan (2023). «What Is a Fungus? Mycology's Dada Moment». Environment & Society Portal, Arcadia. Rachel Carson Center for Environment and Society (5). doi:10.5282/rcc/9598.
  5. 5,0 5,1 Smith, Perry; Smith, Jude; Smith, Suzanne; Smith, Nathan (2022). «First New Record for Golfballia sp. in 50 years and a new species variant». Journal of the Kew Guild. 18 (127): 192–195.