Որոշ ֆիզիկայի եզրեր հայերենում՝

Ֆիզիկական և ճարտարագիտական եզրեր
Հայերեն Անգլերեն
էներգիա energy
հզորություն power
ուժ force
աշխատանք work
հոսք flux
մագնիսական հոսք magnetic flux
բացարձակ զրո absolute zero
միաձուլում fusion
սառը միաձուլում cold fusion
արագացուցիչ accelerator
լուսապատկերաչափություն spectroscopy
շղթայական ռեակցիա chain reaction
բաժանում fission
տրոհում decay
հարստացում enrichment
փոխհաղորդիչ էլեկտրոնային մանրադիտակ transmission electron microscope
սքանավորող թունելային մանրադիտակ
տեսածրող թունելային մանրադիտակ
scanning tunneling microscope
ատոմական ուժային մանրադիտակ atomic force microscope
սփռող էլեկտրոնային մանրադիտում scanning electron microscopy
լուսավիմագրություն photolithography
ասուպային հոսք meteor shower
անդրամանուշակագույն ultraviolet
միջուկային մագնիսական ռեզոնանսի պատկերում nuclear magnetic resonance imaging
տատանացույց oscilloscope
զանգված mass
չեզոքացում annihilation
ինտենսիվություն intensity
բեռնաթափել discharge
ասուպ meteor
կաթոցիկ pipette
դադար pause
երկրաջերմային geothermal
շարժագիր seismograph
ջերմատար coolant
կրիտիկություն criticality
վառելիք fuel
դանդաղիչ moderator
ակտիվ գոտի core
արագություն velocity
արագացում acceleration
զոդել solder
եռակցել weld
վերջավոր ծավալ finite volume
սնում և արտափչում feed and bleed
փական valve
արտահոսք leak
կլանում absorption
զավթում capture
այրման խորություն burnup
կառավարման ձող control rod
կառավարման կասետ control assembly
Ջերմանջատիչ տարր (ՋԱՏ) fuel rod
Ջերմանջատիչ հավաքածու (ՋԱՀ), վառելիքային կասետ fuel assembly
կառավարման կասետ control assembly
դատարկամիջություն, խոռոչ void
ֆոնային background
մասնաբաժին fraction
զանգվածային ծախս mass flow rate
ջերմահաղորդականություն thermal conduction
կոնվեկցիա, կոնվեկտիվ ջերմափոխանակություն convection
հարկադիր կոնվեկցիա forced convection
ջերմափոխանակություն, ջերմատվություն heat transfer
ջերմային ճառագայթում thermal radiation
տվիչ sensor
ծախս flow rate
աղբյուր source
մասնակի ածանցյալներով հավասարում partial differential equation
սովորական դիֆերենցիալ հավասարում ordinary differential equation
ջերմակլանիչ heat sink
լիավարտ turnkey
անգործունակություն unavailability
աղտոտվածություն contamination
ապաակտիվացում decontamination
ծեփոն, ծեփամածիկ putty
հարթաշուրթ pliers
պտուտակ screw
պատյան, երեսպատում cladding
սահմանային պայման boundary condition
զգայունակության վերլուծություն sensitivity analysis
հաստատուն, ստացիոնար, կայուն steady state
անցումային transient
միջին քառակուսային շեղում root mean square
մնացորդ residual
զուգահեռաշերտ laminar
փոխանցումային transitional
մրրկայնություն vorticity
հորձանք eddy
մածուցիկություն viscosity
լողունակություն buoyancy
հորձանուտ vortex
ցրում dissiptation
տեսակարար [հատկանիշ] specific [characteristic]
հենանիշ benchmark
բնութագիր proprty
փորձարարական տեղակայան test facility
մխոց piston
շարժիչ engine
ջերմանջատիչ exothermic
ջերմակլանիչ endothermic
իջուցիկ խուց downcomer
շոգեգեներատոր steam generator
սեղմելի compressible
անսեղմելի incompressible

Տիեզերաբանական և ասղագիտական եզրեր

խմբագրել
  • stellar association - աստղասփյուռ
  • pulsar - բաբախիչ
  • star cluster - աստղաբույլ
  • Big Bang - Մեծ Պայթյուն
  • Big Crunch - ՞
  • Galaxy - ՞
  • Nebula - միգամածություն
  • Planetary nebula - մոլորակաձև միգամածություն
  • Diffuse nebula - դիֆո՞ւզ միգամածություն
  • Asteroid - աստղակերպ
  • Star cluster - աստղակույտ
  • Pleiades - Բազումք
  • Parsec (pc) պարսեկ (պս)
  • Messier - Մեսյե
  • Messier object - Մեսյե՞ առարկա
  • Meteoroid - ասուպ
  • Meteor shower - ասուպների հոսք
  • Right ascension - Ուղղակի ծագում
  • Declination - Հակում
  • Bayer designation - Բայերի անվանում
  • Flamsteed designation - Ֆլամստիդի՞ անվանում
  • Corona - արևապսակ
  • Chromosphere - գունոլորտ
  • Orbit - ուղեծիր

Բառեր, որոնք պակասում են ֆիզիկայի հայերեն եզրաբանության մեջ, կամ փոփոխության կարիք կա

խմբագրել
  • Velocity -- արագություն
  • Speed -- արագություն

(անգլերենում առաջինը ցույց է տալիս տվյալի վեկտորային բնույթ՝ ուղղություն ունի, երկրորդը սկալյար է և չունի. հայերենում երկուսի մեջ տարբերություն չկա)


  • Liquid -- հեղուկ
  • Fluid -- հեղուկ

(առաջինը նյութի չորս ֆազաներից մեկն է անգլերենում, իսկ երկրորդը ընդգրկում է նյութի բոլոր անձև ֆազաները՝ թե՛ հեղուկը, թե՛ գազը, և թե՛ պլազման. հայերենում երկուսի մեջ եզրաբանության տարբերություն չկա և շփոթմունքի աղբյուր է. երկրորդի համար առաջարկում եմ հոսուն բառը, որն ընդգրկում է իր բնույթը)


  • Velocity -- արագություն
  • Acceleration -- արագացում

(թեև բառերը տարբեր են այստեղ, բայց բավականին մոտիկ են, և սովորողի մոտ շատ անգամ կարող է տարբերությունը տեղ չընկնել ու ուշ սովորելու ստեղն հանդիսանալ)


  • Solid -- պինդ մարմին

(ատելի թարգմանություն, քանի որ նյութի այս մեկ կարևոր ֆազան լեզուներից շատերում ունի յուրահատուկ մեկ բառ իրեն հատկացված, սակայն հայերենում երկու բառով է թարգմանվել, ընդ որում օգտագործելիս պարզ չէ որևէ իրի ածական նկարագրությունն է տրվում թե նյութի ֆազային է վերաբերում -- մեկ բառով նոր թարգմանության կարիք ունի՝ պնդիկ, պինդին, կամ այլ տարբերակ)

Օգնության համար՝