Մասնակից:Al84mu/Արևային ակնոցներ
Արևային ակնոցներ խմբագրել
Արևային ակնոցները (ոչ պաշտոնապես կոչվում են երանգ կամ արևային ակնոցներ, ստորև ավելի շատ անուններ) պաշտպանիչ ակնոցների ձև են, որոնք հիմնականում նախատեսված են արևի պայծառ ճառագայթներից և բարձր էներգիայի տեսանելի լույսից աչքերը վնասելուց կամ անհանգստությունից կանխելու համար: Նրանք երբեմն կարող են նաև գործել որպես տեսողական օգնություն, քանի որ գոյություն ունեն տարբեր անվանումներով ակնոցներ, որոնք ունեն գունավոր, բևեռացված կամ մուգ ոսպնյակներ: 20-րդ դարի սկզբին նրանք նաև հայտնի էին որպես արևի խաբեբաներ այդ ժամանակ ամերիկյան ժարգոնային տերմին էին ակնոցների համար [1]։ 1930-ականներից ի վեր արևային ակնոցները դարձել են նորաձևության հանրաճանաչ աքսեսուար, հատկապես ծովափին: Ամերիկյան օպտոմետրիկ ասոցիացիան խորհուրդ է տալիս կրել արևային ակնոցներ, որոնք արգելափակում են ուլտրամանուշակագույն ճառագայթումը ամեն անգամ, երբ մարդը գտնվում է արևի լույսի տակ, որպեսզի պաշտպանի աչքերը ուլտրամանուշակագույն և կապույտ լույսից, ինչը կարող է մի քանի լուրջ աչքի խնդիրներ առաջացնել: Դրանց օգտագործումը պարտադիր է որոշ վիրաբուժական միջամտություններից անմիջապես հետո, ինչպիսին է LASIK-ը, և խորհուրդ է տրվում որոշակի ժամանակահատվածի համար փոշոտ վայրերում, տնից դուրս գալու և LASEK-ից հետո հեռուստացույցի էկրանի կամ համակարգչի մոնիտորի դիմաց: Կարևոր է նշել, որ մուգ ակնոցները, որոնք չեն արգելափակում ուլտրամանուշակագույն ճառագայթումը, կարող են ավելի շատ վնասել աչքերին, քան չհագնելը:
Պատմություն խմբագրել
Դեռևս նախապատմական մինչև ժամանակակից ուլտրամանուշակագույն ճառագայթներից պաշտպանող ակնոցների ձնկուրության դեմ, Ինուիտը պատրաստում և կրում էր հարթ ծովային կամ կարիբ․ ու փղոսկրից ձյունե ակնոցներ՝ նեղ ճեղքերով, որպեսզի նայեր՝ արգելափակելու արևի գրեթե բոլոր վնասակար արտացոլված ճառագայթները: Շատ տարբեր ձևերով և շատ տարբեր նյութերով Հյուսիսային Ամերիկայի և Հյուսիսային Ասիայի բնիկ ժողովուրդները ստեղծեցին բարձր արդյունավետ սարքավորումներ՝ սառցե պայմաններում իրենց աչքերը պաշտպանելու ուժեղ արևի լույսի վնասակար հետևանքներից: Շատ տարբեր ձևերով և շատ տարբեր նյութերով Հյուսիսային Ամերիկայի և Հյուսիսային Ասիայի բնիկ ժողովուրդները ստեղծեցին բարձր արդյունավետ սարքավորումներ՝ իրենց աչքերը սառցե պայմաններում արևի ուժեղ լույսի վնասակար ազդեցությունից պաշտպանելու համար:
Առաջին արևային ակնոցները, որոնք պատրաստված էին ծխագույն քվարցի հարթ ապակիներից, որը կոչվում էր Ai Tai, որը նշանակում է «մութ ամպեր» որոնք ուղղիչ ուժ չունեին [2]։ Փաստաթղթերը նկարագրում են հին չինական դատարանների դատավորների կողմից նման բյուրեղյա արևային ակնոցների օգտագործումը՝ 1459թ.-ին Նունո Ֆերնանդեսը խնդրեց մի զույգ ակնոցներ տրամադրել՝ ձյան մեջ ձիավարելու ժամանակ աչքերը պաշտպանելու համար ձյան շողերից, թեև իրական ակնոցների նկարագրությունը չի տրվում [3]:
Դոգը և այլ ապահովված վենետիկցիները, ինչպիսին հնարավոր է Գոլդոնին, 18-րդ դարի վերջին, այսպես կոչված, «գոլդոնի ակնոցներ» էին խաղում, ակնոցներ էին ներկում կտորի կտորներով՝ որպես արևապաշտպան ակնոցներ ակնոցների կողքերին [4]: Ջեյմս Այսքաուն սկսեց փորձարկել ակնոցների մգեցված ոսպնյակները 18-րդ դարի կեսերին՝ մոտ 1752 թվականին: Այսքաուն կարծում էր, որ կապույտ կամ կանաչ երանգով ապակիները կարող են ուղղել տեսողության որոշակի խանգարումները Արեգակի ճառագայթներից պաշտպանվելը նրա համար մտահոգիչ չէր։
Ժամանակակից զարգացումներ խմբագրել
Ժան-Մարի-Թեոդոր Ֆիուզալը (1836-1888) առաջինն էր, ով վիճարկեց ուլտրամանուշակագույն ճառագայթներից պաշտպանությունը (դեղին) ստվերով ակնոցներով, և մինչև 1899 թվականը Rodenstock GmbH-ն արտադրեց, հավանաբար, առաջին արևային ակնոցները, որոնք նախատեսված էին աչքերը ուլտրամանուշակագույն լույսից պաշտպանելու համար [5] : 1920-ականների սկզբին արևային ակնոցների օգտագործումը սկսեց ավելի լայն տարածում գտնել հատկապես կինոաստղերի շրջանում։ Ցելյուլոիդից պատրաստված զանգվածային էժան արևային ակնոցները առաջին անգամ արտադրվել են Սեմ Ֆոսթերի կողմից 1929 թվականին [6]: Ֆոսթերը պատրաստի շուկա է գտել Ատլանտիկ Սիթիի լողափերում, որտեղ նա սկսել է վաճառել արևային ակնոցներ Foster Grant անունով Woolworth-ից: Բևեռացված արևային ակնոցներն առաջին անգամ հասանելի դարձան 1936 թվականին, երբ Էդվին Հ. Լենդը սկսեց փորձարկել ոսպնյակներ իր արտոնագրված Polaroid ֆիլտրով [7]:
Պաշտպանության գնահատում խմբագրել
Արևային ակնոցների պաշտպանվածությունը գնահատելու միակ միջոցը ոսպնյակների չափումն է կա՛մ արտադրողի, կա՛մ պատշաճ սարքավորված օպտիկայի կողմից: Արևային ակնոցների մի քանի ստանդարտներ թույլ են տալիս ուլտրամանուշակագույն ճառագայթման պաշտպանության ընդհանուր դասակարգում (բայց ոչ կապույտ լույսից պաշտպանություն), և արտադրողները հաճախ նշում են պարզապես, որ արևային ակնոցները համապատասխանում են որոշակի ստանդարտի պահանջներին, այլ ոչ թե հրապարակում են ճշգրիտ թվերը: Բարձր գները չեն կարող երաշխավորել բավարար պաշտպանություն, քանի որ բարձր գների և ուլտրամանուշակագույն ճառագայթման բարձրացման միջև կապ չի հաստատվել: 1995թ.-ի ուսումնասիրությունը ցույց է տվել, որ թանկ ապրանքանիշերը և բևեռացնող արևային ակնոցները չեն երաշխավորում UVA-ի օպտիմալ պաշտպանությունը [8]:
Շրջանակներ խմբագրել
Շրջանակները հիմնականում պատրաստված են պլաստմասսայից, նեյլոնից, մետաղից կամ մետաղական համաձուլվածքից: Նեյլոնե շրջանակները սովորաբար օգտագործվում են սպորտում, քանի որ դրանք թեթև են և ճկուն: Նրանք կարողանում են թեթևակի թեքվել և վերադառնալ իրենց սկզբնական ձևին, այլ ոչ թե կոտրվել, երբ ճնշում է գործադրվում նրանց վրա: Մետաղական շրջանակները սովորաբար ավելի կոշտ են, քան նեյլոնե շրջանակները, ուստի դրանք կարող են ավելի հեշտությամբ վնասվել, երբ կրողը մասնակցում է սպորտային գործունեության, բայց դա չի նշանակում, որ դրանք չեն կարող օգտագործվել նման գործունեության համար: Քանի որ մետաղական շրջանակներն ավելի կոշտ են, որոշ մոդելներ ունեն գարուն կրող ծխնիներ, որոնք օգնում են ավելի լավ բռնել կրողի դեմքը:
Նորաձևություն խմբագրել
Aviator-ի արևային ակնոցներն ունեն արցունքի կաթիլ ձևի ոսպնյակներ և բարակ մետաղական շրջանակ՝ կրկնակի կամ եռակի կամուրջներով: Որպես նորաձևություն, օդաչուների արևային ակնոցները հաճախ պատրաստվում են հայելային, գունավոր և փաթաթված ոճերով։ 1960-ականների վերջին էր, երբ շրջանակները լայնորեն օգտագործվում էին հիպի հակամշակույթի աճով, որը նախընտրում էր մեծ մետաղական արևային ակնոցներ:
Արտադրողներ խմբագրել
Բրենդների մեծ մասը արտադրվում է երկու արտադրողի կողմից։
°Լյուքսոտիկա Խումբ (եկամուտ 9 միլիարդ եվրո (2018)
°Սաֆիլո Խումբ (եկամուտ 1 միլիարդ եվրո
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Partridge, Eric (2006). The New Partridge Dictionary of Slang and Unconventional English. Tom Dalzell, Terry Victor. Routledge. p. 377.
- ↑ Science Museum Blog. 2019-05-07. Retrieved 2021-08-07
- ↑ Handley, Neil (1914-09-18). "Sunglasses". College of Optometrists. Retrieved 2021-08-07.
- ↑ "Ancient Designer Sunglasses, a Playwright and a War Hero". Venetian Cat. 16 June 2014. Retrieved 2021-08-07
- ↑ "History". Rodenstock B2C (in German). 2014-07-28. Retrieved 2021-08-07.
- ↑ "The History Of Sunglasses". Archived from the original on 2012-07-01. Retrieved 2012-05-01.
- ↑ URL PDF%5d http://www.ppgoptical.com/getmedia/47e39594-6472-48e7-8e2c-8f48015284c8/CR39_50years_booklet.pdf[bare URL PDF].
{{cite web}}: Check|url=value (օգնություն); Missing or empty|title=(օգնություն) - ↑ Leow, YH; Tham, SN (Nov 1995). "UV-protective sunglasses for UVA irradiation protection". Int J Dermatol. 34 (11): 808–10. doi:10.1111/j.1365-4362.1995.tb04405.x. PMID 8543419. S2CID 45093664.