Լորենցո Կոստա (իտալ.՝ Lorenzo Costa,), այլ կերպ Լորենցո Կոստա դի Օտտավիո ավագ (il Vecchio), իտալացի նկարիչ, իտալական Վերածննդի դարաշրջանի Ֆերարայի և մանտուանի նկարչական դպրոցների ներկայացուցիչ։

Կենսագրություն

խմբագրել

Կոստա ազգանունով հայտնի են մի քանի նկարիչներ, ովքեր աշխատել են Ֆերարայում, Բոլոնիայում և Մանտուայում։ Անդրեա Կոստա վաղ իտալական Վերածննդի նկարիչ, ծագումով Վիչենցայից՝ Անդրեա դա Վիչենցա մականունով, 1424-1457 թվականներին աշխատել է Ֆերարայում։ Լորենցո Կոստա դի Օտտավիո ավագը ծնվել է Ֆերարայում՝ նկարիչ Ջnիովանի Բատիստայի և Բարտոլոմեայի ընտանիքում: Նա նկարիչներ Իպոլիտո Կոստայի (1506-1561) և Ջիրոլամո Կոստայի հայրն էր, և Լորենցո Կոստա կրտսերի (1537-1583) պապը ՝ Ջիրոլամոյի որդին՝ «Մանտուան» (Մանտովանո) մականունով։  Նույն ազգանունով այլ ֆերարացի և մանտուացի նկարիչներ էլ կային[1][2]։

Ըստ «Կենսագրությունների», կազմված է Ջորոջո Վասարիի կողմից, Լորենցո Կոստա ավագը աշակերտ էր Կոսիմո տուրեր Ֆերարայում։ Վերապատրաստվելով Ֆերարայի և Բոլոնիայի միջավայրում, Կոսիմո Տուրեի և Էրկոլե դե Ռոբերտիի օրինակով, նա մեկնել է ապրելու Ֆլորենցիայում, որտեղ ուսումնասիրել է Ֆլորենցիայի նկարիչների աշխատանքը, այնտեղ նա դարձել է բենոզո Գոցոլիի աշակերտը[3]։ 1483 թվականին Բոլոնիա տեղափոխվելուց հետո Լորենցո Կոստան Սան Ջակոմո Մաջորե եկեղեցու բենտիվոգլիո մատուռի պատերին նկարել է հայտնի բենտիվոգլիո զոհասեղանը և այլ որմնանկարներn, նա Ֆրանչեսկո Ֆրանչիի մեծ ընկերն էր, ազդեցություն ունեցավ վերջինիս ոճի և տեխնիկայի վրա։

1506 թվականին նկարիչների հովանավոր, մանտուացի մարկիզ Իզաբելլա դ ' Էստեի հրավերով Լորենցո Կոստան տեղափոխվեց Մանտուա և դարձավ նրա ամուսնու՝ մարկիզ Ֆրանչեսկո II Գոնզագայի պալատական նկարիչը: «Ստուդիոլո Իզաբելլայի» (նրա նկարների հայտնի հավաքածուի) համար Castello di San Giorgio-ում նկարիչը գրել է երկու աշխատանք՝ «Իզաբելլա դ' Էստեն ներդաշնակության Թագավորությունում» (Isabella d 'Este nel regno di Armonia, 1506, Լուվր) և «Կոմուս Աստծո Թագավորությունը» (1511 թվական, Լուվր), որոնք հիմնված են Անդրեա Մանտենյայի երկու մերժված նկարների անավարտ նկարների վրա[4]։

Ստեղծագործություն

խմբագրել

Լորենցո Կոստայի աշխատանքը վերագրվում է Ֆերարայի նկարչական դպրոցին, բայց այս նկարիչը իր աշխատանքների մեծ մասը ստեղծել է Էրկոլե դե Ռոբերտիի ազդեցության տակ։ Այս «Էմիլյան փորձը» (Էմիլիա-Ռոմանիայի տարածքները՝ Բոլոնիայի մայրաքաղաքով) նույնպես հանգեցրեց Ֆորլիի դպրոցի ազդեցությանը նրա վրա՝ ի դեմս Բալդասար կարարի կրտսերի։

Կոստայի նկարչության փափուկ և հանգիստ Տոնային հարաբերությունները հիշեցնում են Պերուջինոյի, Ֆիլիպո Լիպիի, Պիերո դի Կոզիմոյի ստեղծագործությունները։ Այս բազմազան ազդեցությունների մեջ նկարչի ձեռք բերած հավասարակշռությունը, բայց անձեռնմխելի չէ ձևից, անփոփոխ է մնացել իր ողջ գործունեության ընթացքում: Նրա ստեղծագործությունները վկայում են այն մասին, որ նա չուներ հարուստ երևակայություն և Կոմպոզիցիայի մեծ շնորհ, բայց դրանք գրավիչ են ջերմ ու ներդաշնակ կոլորիտով: Լավագույնները գտնվում են Փարիզի Լուվրում, Բոլոնիայի պինակոտեկում, Բոլոնիայի Սան Պետրոնիո եկեղեցում և Բեռլինի պատկերասրահում: Լորենցո Կոստայի "կանացի դիմանկարը" գտնվում է Սանկտ Պետերբուրգի Էրմիտաժում[5]։

Նկարներ

խմբագրել

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. Neues allgemeines Künstler-Lexicon; oder Nachrichten von dem Leben und den Werken der Maler, Bildhauer, Baumeister, Kupferstecher etc. Bearb. von Dr. G. K. Nagler. — München: E.A. Fleischmann, 1835—1852
  2. Власов В. Г. Коста // Стили в искусстве. В 3-х т. — СПб.: Кольна. Т. 2. — Словарь имён, 1996. — С. 443. — ISBN-5-88737-005-X
  3. Вазари Дж. Жизнеописание Лоренцо Косты, феррарского живописца // Жизнеописания наиболее знаменитых живописцев, ваятелей и зодчих [1]
  4. Chisholm H. «Costa, Lorenzo» // Encyclopædia Britannica, 1911. Vol. 7 (11th ed.). Cambridge University Press
  5. Lorenzo Costa // Dizionario biografico degli italiani. Istituto dell’Enciclopedia Italiana. URL consultato il 31 marzo 2019 https://www.treccani.it/enciclopedia/lorenzo-costa_(Dizionario-Biografico) Արխիվացված է Հոկտեմբեր 1, 2022 Wayback Machine-ի միջոցով:

Գրականություն

խմբագրել
  • Сомов А. И. (1890–1907). «Коста, Лоренцо». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
  • Varese R. Lorenzo Costa. Milano: Silvana, 1967.

Հղումներ

խմբագրել