Մասնակից:Կարինե Հախինյան/Ավազարկղ6
«Երեք էտյուդ ինքնանկարի համար» (անգլ.՝ Three Studies for a Self-Portrait), բրիտանացի նկարիչ, իռլանդական ծագում ունեցող Ֆրենսիս Բեկոնի տրիպտիխը։ Այն ներկված է կտավի վրա յուղով: Նրա երկու մասերը ստորագրվել և թվագրվել են 1979 թվականին, իսկ երրորդը՝ 1979-1980 թվականներին[1][2]։ Աշխատանքը կարելի է մեկնաբանել որպես նկարչի խորը ինքնաքննություն, որը ձեռնարկվել է իր սիրեկանի՝ Ջորջ Դայերի ինքնասպանությունից հետո, և որպես ներքին ինքնադիմանկարներից մեկը, որը ստեղծվել է 1970-ականների ընթացքում: Բեկոնն այդ ժամանակ յոթանասուն տարեկան էր, բայց թվում էր, թե նա չծերացող է[3]։
«Երեք էտյուդ ինքնանկարի համար»-ը բաղկացած է Բեկոնի երեք թեթևակի աղավաղված ինքնանկարներից, որոնք պատկերված են սև ֆոնի վրա: Տրիպտիխ ձևաչափը Բեկոնին թույլ է տալիս ցույց տալ իր դեմքի երեք կողմերը: Կենտրոնական դիմանկարը դրվում է դիտողին դեմ առ դեմ, մինչդեռ կողայինները ներկայացնում են Բեկոնի դեմքի յուրաքանչյուր երեք քառորդը, մինչդեռ եռապատիկի կենտրոնին մոտ քառորդը մթնում է: Բոլոր երեք դիմանկարները նման են ոստիկանության ձերբակալվածների լուսանկարներին: Տրիպտիխի յուրաքանչյուր մասի չափերը կազմում են 37,5-ը 31,8 սմ:
Բեկոնը հայտարարել էր, որ ատում է իր սեփական դեմքը, որը նա նկարագրել էր որպես պուդինգ հիշեցնող[4]: Նկարիչը պնդում էր, որ դիմել է ինքնանկարին, քանի որ իր մյուս մոդելները «մահացան ճանճերի պես, ուստի նկարելու ուրիշ մեկը չկար»: Այսպես թե այնպես, ինքնանկարները գերակշռում էին 1970-ականների և 1980-ականների սկզբին, Ջորջ Դայերի ինքնասպանությունից հետո, որի գագաթնակետը դարձավ նրա գլուխգործոցը՝ «Էտյուդ ինքնանկարի համար, տրիպտիխ» (1985-1986), որից հետո նա հիմնականում հրաժարվեց այդ թեմայից[5]։
Ինչպես միջնադարյան իր դիմանկարների մեծ մասում, Բեկոնը փորձում էր կյանքի դաժանությունն ու ազդեցությունը փոխանցել լայն և խիտ վրձնային հարվածների միջոցով, որոնք լրջորեն խեղաթյուրում էին պատկերված դեմքերը: Ինչպես այս աշխատանքների մեծ մասում, գլուխները, որոնք փոքր-ինչ փոքր են կյանքի չափից, սահմանափակվում են մուգ և անորոշ ֆոնի վրա խիտ սեղմված տարածություններով: Նյու Յորքի Մետրոպոլիտեն թանգարանի համաձայն, որտեղ պահվում է այս տրիպտիխը, այս հնարքը «թույլ է տալիս արտացոլել միայն դեմքը` դրա ոչնչացումը, նրա խոր հոգեբանական խորություններն ու զգացմունքները, դանդաղ շրջվելով նրա շուրջը, անցնելով մի մասից մյուսը, կարծես մի մութ պանորամային կադրում»[1]։ Տրիպտիխը նաև տարբերվում Է Բեկոնի ավանդական աշխատանքներից իր խորը սև ֆոներով, որոնք ընդգծում են բնորդի դեմքի առանձնահատկությունները և նրա արտահայտությունների նրբությունները[4]։
Չնայած Բեկոնը շփվող էր, բայց նա պաշտպանում էր իր անձնական կյանքը և հատկապես աշխատանքի մեթոդները: Նա նկարում էր ոչ թե կյանքից, այլ լուսանկարներից և աշխատանքային ժամերին թույլ չէր տալիս այցելուներին այցելել իր արհեստանոց: Այսպիսով, նրա ինքնանկարները հազվագյուտ պատկերացում էին տալիս այդ պահին նրա ներքին կյանքի վերաբերյալ[6]։
Տրիպտիխն առաջին անգամ ցուցադրվել է Մալբորոյի պատկերասրահում 1980 թվականին, այն ձեռք են բերել ռուսաստանաբնակ մեքսիկացի կինոպրոդյուսեր Ժակ Գելմանը և նրա կինը՝ Նատաշան: 1986 թվականին Ժակի և 1998 թվականին Նատաշայի մահից հետո, տրիպտիխը կտակվեց Մետրոպոլիտեն թանգարանին 80 այլ աշխատանքների հետ միասին, ամուսինների ժամանակակից արվեստի հավաքածուից՝ 300 միլիոն դոլար արժողությամբ[3]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 «Three Studies for a Self-Portrait». Метрополитен-музей
- ↑ Three Studies for Self-Portrait, francis-bacon.com
- ↑ 3,0 3,1 «Recent Acquisitions, A Selection: 1999—2000». The Metropolitan Museum of Art Bulletin, volume 58, no. 2, Fall, 2000
- ↑ 4,0 4,1 Zweite (2006), p. 180
- ↑ Sylvester (1987), p. 144
- ↑ Schmied (1996), p. 88
Աղբյուրներ խմբագրել
- Schmied, Wieland. Francis Bacon: Commitment and Conflict. Munich: Prestel, 1996. 3-7913-1664-8
- Sylvester, David The Brutality of Fact: Interviews With Francis Bacon. London: Thames and Hudson, 1987. 978-0-500-27475-0
- Zweite, Armin. The Violence of the Real. London: Thames and Hudson, 2006. 0-500-09335-0