Մասնակից:Անի թումասյան/Ավազարկղ
Ջիմմա (ամհարերեն՝ ጅማ, օրոմո՝ Jimma), Եթովպիայի հարավ-արևելյան ամենամեծ քաղաքը։ Տարածված է Օրոմիայի հատվածում։
Պատմություն խմբագրել
left|thumb|190px|Մզկիթ Ջիմմայում
XIX դարի սկզբին Ջիմա (Հիրմաթա անվան տակ) եղել մեծ առևտրի կենտրոն, արվարձան Օրոմոյի ՝ Ջիրեն քաղաքում։ Քաղաքը գտնվում էր առևտրային ուղիների հատման վրա, իր նծանակությունը անընդհատ մեծանում էր, և XIX դարի կեսերին քաղաքից 7 կիլոմետր հեռավորույան վրա թագավորի կողմից կառուցվեց ամրոց Աբբա Ջիֆարա II, Ջիմմի թագավորությունը կրճատվել է և իր տարածությունը պատկանում է էֆոպիային։
1930-ականների վերջերին Ջիմման վերակառուցվել և լայնացվել էր Իտալիական կառավարության հրամանով։ Քաղաքը դարձել է Իսլամական կուլտոիրայի կենտրոններից մեկը Էֆպոնիայում, բացվել է դպրոց Ֆիկհա սովորելու համար[1]։ 1975 թվականի ապրիլին Ջիմայում եղել են ուսանողական և եկեղեցեական կռիվներ սկսված զորքից։ Արդյունքում 24 մարդ մահացել է, շատերը ձերբակալվել են[2]։
Քաղաքացիական մարտի ավարտումից մի քանի օր առաջ 1991 թվականի մայիսին Ջիմման վերձվել է Եթովպիայի ժողովուրդների հեղաձոխական-դեմոկրատական ճակատ։
Աշխարհագրություն խմբագրել
Ջիմման գտնվում է մոտավորապես 250 կմ ի վրա Ադդիս-Աբեբի հարավ-արևելյան հատվածում, ծովից 2085 մետր բարձրության վրա[3]։ Քաղաքով հոսում է Աուետու գետը։
Կլիմա խմբագրել
Բնակչություն ☺ խմբագրել
Վիճակագրական-կենտրոնական գործակալության աղբյուրներով, քաղաքի բնակչությունը 2007 թվականին կազմում է 120 960 մարդ, որից 120 960 տղամարդ են, իսկ 60 136 կին։ Երեք հիմնական խմբերը, որ ապրում են քաղաքում․ օրոմո (46,71 %), ամհարա (17,14 %) և դավուրո (10,05 %), մյուս բոլոր ազգերի ներկայացուցիչները՝ — 26,1 %.շ։ Ամերիկերենը հայրենի լեզու է այնտեղի 41,58 % բնակչության համար, օրոմոի լեզուն 39,96 %, մնացածը 18,46 % անվանեցին մյուս եզուները իրենց հարազատ։ 46,84 % բնակչությունը եկեցիականների 39,03 % մուսուլմանների բնակչությունը և 13,06 % —պարսիկները[4]։
1994 թվականի աղբյուրներով քաղաքի բնակչությունը կզմում է 88 867 մարդ, որոնցից 43 874 տղամարդ են, իսկ 43 993 կին։
Տնտեսություն էկոնոմիկա խմբագրել
Փայտամշակման արդյունաբերական կենտրոն է։ Քաղաքի կենտրոնում ամենամեծ բիզնեսը Էֆոպիայում սուրճ աղումն է։ 2006 թվականի դեկտեմբերին Աֆրիկական զարգացման բանկը (98 մլն դոլլոր) սկսվել է Ջիմա Միզան-Տեֆերի խճուղու շինարարությունը, որի երկարությունը 227 կմ է։
Տեսարջան վայրեր խմբագրել
Քաղաքի տեսարժան վայրերը՝ Աբբա Ջիֆարայի ամրոցը, թանգարան, համալսարան, շուկաներ, աիրոպորտ։
Հայտնի բնակիչներ խմբագրել
- Մուլատու Աստատկե — Եթովպացի ջազային վիբրաֆոնիստ, կոմպոզիտոր և գործիքավորող
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ J. Spencer Trimingham, Islam in Ethiopia (Oxford: Geoffrey Cumberlege for the University Press, 1952), p. 137.
- ↑ Marina and David Ottaway, Ethiopia: Empire in Revolution (New York: Africana, 1978), p. 73f
- ↑ «Jima, Ethiopia Page» (անգլերեն). Fallingrain Global Gazetteer. Արխիվացված է օրիգինալից 2014-01-04-ին. Վերցված է 2013-08-31-ին.
- ↑ 2007 Population and Housing Census of Ethiopia: Results for Oromia Region, Vol. 1, Tables 2.1, 2.5, 3.4 (accessed 13 January 2012)