«Ղազարոսի կանայք» (ռուս.՝ Женщины Лазаря), ժամանակակից ռուս գրող Մարինա Ստեպնովայի վեպը։ 2012 թվականի «Մեծ գրքի» հաղթող (երրորդ մրցանակ), «Ազգային բեսթսելլեր 2012» թվականի հավակնորդ, «Ռուսական Բուկեր-2012»-ի հավակնորդ։

Ղազարոսի կանայք
ռուս.՝ Женщины Лазаря
ՀեղինակՄարինա Ստեպնովա
Տեսակգիրք
Բնօրինակ լեզուռուսերեն
Էջեր448
ՀրատարակիչԱՍՏ
Հրատարակված է2011
Հրատարակման տարեթիվ2011
ԳՄՍՀ978-5-17-090917-9

Ընդհանուր տեղեկություններ

խմբագրել

«Ղազարոսի կանայք» վեպն առաջին անգամ լույս է տեսել 2011 թվականին «AST» հրատարակչության կողմից Մոսկվայում, այնուհետև գիրքը մշտապես տպագրվել է առանձին տպաքանակով։ Վեպը ժամանակակից ընթերցողների շրջանում մեծ ժողովրդականություն է վայելում ռուսերենով և թարգմանվել է 25 այլ լեզուներով[1]։

Գրականագետների կարծիքով վեպը լավ է գրված, բայց հնաոճ է։ Տեքստը բավականաչափ մաքրված չէ, առկա է բառապաշարի ժամանակագրական անհամատեղելիություն։

Սյուժե

խմբագրել

Նոր ռուսական գրականության մեջ Մարինա Ստեպնովայի «Ղազարոսի կանայք» ստեղծագործությունը անսովոր ընտանեկան սագա է, որն ընդգրկում է բավականին երկար ժամանակահատված` 20-րդ դարի սկզբից մինչև մեր օրերը, այն մեծ սիրո և միաժամանակ հակակրանքի մասին է։ Հերոսներից մեկը՝ Ղազարոս Լինդտը, վեպում ներկայացվում է որպես հանճարեղ գիտնական, միաժամանակ մեծ երեխա։ Նա կապող օղակ է բոլոր երեք կանանց ճակատագրերի համար, որոնց մասին պատմվում է ստեղծագործության էջերում[2]։

Առաջին կինը անզավակ Մարուսյան է՝ իր ավագ ընկերոջ կինը, որին Ղազարոսը սիրահարվել է որդիական սիրով։ Երկրորդը` երիտասարդ Գալինան է, որին նա սիրահարվել է պատերազմից հետո` գտնվելով փակ քաղաքում։ Ղազարոսի մյուս կինը որբ թոռնուհի Լիդան է, ով առանձնանում է հանճարեղ բնույթով, բայց ունի աշխարհիկ երազներ իր սեփական աներևակայելի տան մասին` լի ջերմությամբ և հատակի իրական ճռռոցով։ Գրքի առանձին գործող անձ է հին տունը՝ «Մարուսյաի տունը», որը Ղազարոսի առաջին կնոջից՝ Մարուսյայից մի ամբողջ դարաշրջանից հետո, անցնում է Լիդային և դրանով ավարտում սյուժեների շղթան[3]։

Քննադատություն

խմբագրել

Ժամանակակից գրական գործիչ Մաքսիմ Լավրենտեևը «Ղազարոսի կանայք» վեպի մասին այսպես է արտահայտվել[4].

  Վեպն ինքնին ուժեղ տպավորություն է թողնում։ Սյուժեի արտաքին գիծը, այն է` խորհրդային «գաղտնի ֆիզիկոսի»պատմությունը, նրա սիրային հարաբերությունները կանանց հետ, ինձ հետաքրքրում էր միայն այնքանով, որքանով որ առօրյա պատմության հետևում ՝ սկզբի էջերից, աստիճանաբար սկսեց ինչ-որ այլ բան ի հայտ գալ և ծավալվել ենթատեքստում, նույնիսկ աստվածաշնչյան, չնայած հղումը դեպի Նոր Կտակարան ակնհայտ է արդեն վերնագրում, բայց ինչը, թերևս, չի կարող լիովին արտահայտվել բանավոր, քանի որ, ինչպես Հեսսեն է ասում իր լավագույն հերոսներից մեկի բերանով, «բառերը վնասում են գաղտնիքի իմաստին»։  

Վիկտոր Տոպորովը նույնպես ուշադրություն է դարձրել այս գրական հրատարակության վրա և արտահայտվել է այսպես[5].

  Ինձ համար դժվար է արտահայտել իմ սեփական կարծիքը «Ղազարոսի կանայք» վեպի վերաբերյալ։ Նախ, ես չեմ հասկանում` սա տաղանդավոր արձակ է, թե պարզապես դրա (տաղանդավոր արձակի) տաղանդավոր նմանակում։ Ընթերցե՞լ, թե՞ կարդալ։ Կա, սակայն, միջանկյալ տարբերակ՝ բարձր ընթերցում։ Երկրորդ, Ստեպնովան (ինչպես Ուլիցկայան) գրում է հիմնականում, եթե ոչ բացառապես կանանց համար։ Կուրիցինը անդրոգին(երկսեռ) է, բայց ես՝ ոչ։ Այսինքն հանձն առնելով վեպի մասին դատել որպես քննադատ, ես որպես ընթերցող չեմ մտնում դրա խորհրդատվական խմբում որպես ընթերցող։ Եվ, երրորդ, բացարձակապես չեմ հասկանում, թե ինչի մասին է այդ վեպը, և որ ամենակարևորն է` ինչու։ Եթե միայն ոչ ...  

Պարգևներ

խմբագրել
  • Մեծ գիրք, 3-րդ ազգային բեսթսելլեր մրցանակ , 2012,
  • «Յասնայա Պոլյանա» մրցանակի հավակնորդ, 2012,
  • «XXI դարի ռուսական բուկեր» մրցանակի հավակնորդ, 2012,
  • «Русский Букер Большая Книга» մրցանակի հավակնորդ, 2012,
  • Ընթերցողների ինտերնետային քվեարկության հաղթող, 2012։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. Для того, чтобы найти то, что искал всю жизнь, вполне достаточно просто заблудиться.
  2. ««Женщины Лазаря» Марина Степнова: рецензии на книгу». topliba.com. Վերցված է 2021 թ․ հունվարի 31-ին.
  3. «Роман Марины Степновой Женщины Лазаря (Нина Левина) / Проза.ру». proza.ru. Վերցված է 2021 թ․ հունվարի 31-ին.
  4. «Российская литературная премия "Национальный бестселлер" - Марина Степнова "Женщины Лазаря"». www.natsbest.ru. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ փետրվարի 5-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունվարի 31-ին.
  5. «О литературе с Виктором Топоровым: «Женщины Лазаря», высокое чтиво (фото)». www.fontanka.ru (ռուսերեն). 2011 թ․ նոյեմբերի 7. Վերցված է 2021 թ․ հունվարի 31-ին.

Արտաքին հղումներ

խմբագրել