Հիպարքոս
Հիպարքոս (հուն․՝ Ίππαρχος ο Ρόδιος of Ίππαρχος ο Νικαεύς, մոտ մ.թ.ա. 180-190, Նիկեա - մ.թ.ա. 125, Հռոդոս), հույն գիտնական, աստղագիտության հիմնադիրներից։
Հիպարքոս Ίππαρχος | |
|---|---|
.jpg) | |
| Ծնվել է | մոտ մ. թ. ա. 190 Նիկեա, Բյութանիա[1] |
| Մահացել է | մոտ մ. թ. ա. 120 ենթդ․ Հռոդոս, Հին Հունաստան |
| Քաղաքացիություն | Պերգամոնի թագավորություն |
| Մասնագիտություն | աստղագետ, մաթեմատիկոս և աշխարհագրագետ |
| Գործունեության ոլորտ | աստղագիտություն |
| Տիրապետում է լեզուներին | հին հունարեն[2] |
| Պարգևներ | |
 Hipparchus Վիքիպահեստում | |
Կատարել է երկնքի առաջին համակարգված դիտումներն ու հետազոտությունները։ Բացահայտել է Արեգակի և Լուսնի շարժման օրինաչափությունները, որոշել Լուսնի հեռավորությունը Երկրից, կազմել Արեգակի խավարումների ցուցակը և 850 աստղի դիրքերի աստղացուցակը, տվել այդ աստղերի դասակարգումն ըստ տեսանելի 6 մեծությունների (պայծառություններ)։
Բացահայտել է պրեցեսիայի երևույթը, որոշել աստղային ու արևադարձային տարիների տևողությունները, խավարածրի թեքությունը հասարակածի նկատմամբ։ Առաջինն է օգտագործել աշխարհագրական կոորդինատները՝ լայնությունն ու երկայնությունը։ Հիպարքոսի աշխատությունները բնագրով չեն պահպանվել, դրանց մասին հիմնական տեղեկությունները պարունակվում են Պտղոմեոսի «Ալմազն ստում»։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ Մակտյուտոր մաթեմատիկայի պատմության արխիվ — 1994.
- ↑ Identifiants et Référentiels (ֆր.) — ABES, 2011.
- ↑ https://www.nmspacemuseum.org/inductee/hipparchus/
- ↑ X-Prize Group Founder to Speak at Induction — El Paso, El Paso: 2004. — P. 59.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 6, էջ 415)։ 
|
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հիպարքոս» հոդվածին։ |
|
Սա անձի մասին անավարտ հոդված է։ Դուք կարող եք օգնել Վիքիպեդիային՝ ուղղելով և լրացնելով այն։ |