Հերր Մաննելիգ

«Հերր Մաննելիգ» (շվեդ. Herr Mannelig)՝ միջնադարյան սկանդինավյան ազգային բալլադ, In taberna-ի հետ միաժամանակ միջնադարի ազգային երաժշտության ամենահայտնի ստեղծագործություններից է։ Բնօրինակ տեքստը գրված է եղել հին նորվեգերենով, սակայն հաշվի առնելով այն, որ այդ լեզուն տարածված է եղել ամբողջ Սկանդինավյան թերակզով մեկ ( միայն հետագայում այն մասնատվել է նորվեգերենի և շվեդերենի), բալլադի կոնկրետ ազգային պատկանելությունը հաստատելը դժվար է։

Բալլադը պատմում է կին-տրոլի մասին, ով սիրահարված էր Մաննելիգ ասպետին և ցանկանում էր դառնալ մարդ։ Ըստ Սկանդինավիայում տարածված լեգենդի, տրոլը կարող էր մարդ դառնալ, եթե գտնվեր մի մարդ, ով կսիրեր նրան։ Սակակն, չնայած տրոլուհու առաջարկած կախարդական ընծաներին, հերր Մաննելիգը մերժում է նրա սերը՝ հատկապես ընդգծելով այն, որ տրոլուհին քրիստոնյա չէ։

Յուրահատուկ կատակերգական երանգը բալլադի նրանում է, որ բնօրինակ տեքստում «խաբեբա» տրոլուհին խոսում է բացառապես պոետիկ և պատկերավոր կերպով, բարձր և մաքուր ոճով, իսկ «ճշտախոս» ասպետը պատասխանում է նրան ընդգծված ցածր, կոպիտ և նույնիսկ վիրավորական ձևով։ Ցավոք, թարգմանության մեջ այս ամենը չի երևում։

Բալլադը ունի մի շարք երաժշտությամբ միմյանցից տարբերվող տարբերակներ։ Այն թարգմանված է մի քանի լեզուներով, այդ թվում անգլերեն, գերմաներեն, իտալերեն, ռուսերեն, բելառուսերեն և այլն։

Երգի տեքստ

Bittida en morgon innan solen upprann Innan foglarna började sjunga Bergatroliet friade till fager ungersven Hon hade en falskeliger tunga Herr Mannelig herr Mannelig trolofven i mig För det jag bjuder så gerna I kunnen väl svara endast ja eller nej Om i viljen eller ej Eder vill jag gifva de gångare tolf Som gå uti rosendelunde Aldrig har det varit någon sadel uppå dem Ej heller betsel uti munnen Eder vill jag gifva de qvarnarna tolf Som stå mellan Tillö och Ternö Stenarna de äro af rödaste gull Och hjulen silfverbeslagna Eder vill jag gifva förgyllande svärd Som klingar utaf femton guldringar Och strida huru I strida vill Stridplatsen skolen i väl vinna Eder vill gifva en skjorta så ny den bästa I lysten att slita Inte är hon sömnad av nål eller trå Men virkat av silket det hvita Sådana gåfvor toge jag väl emot Om du vore en kristelig qvinna Men nu så är du det värsta bergatroll Af Neckens och djävulens stämma Bergatrollet ut på dörren sprang Hon rister och jämrar sig svåra Hade jag fått den fager ungersven Så hade jag mistat min plåga Herr Mannelig herr Mannelig trolofven i mig För det jag bjuder så gerna I kunnen väl svara endast ja eller nej Om i viljen eller ej

Կատարողներ

Բալլադը տարբեր ժամանակներում կատարել և ձևափոխել են հետևյալ կատարողներըPerKelt

• In Extremo
• Garmarna
• Finium
• Psalteria
• Satarial
• Wolfenmond
• Galtagaldr
• Cromdale
• Dunkelschön
• Lapis Serpentis
• MystTerra
• Irdorath
• Spiritual Seasons
• Annwn
• Gilead
• Heimataerde  (գերմ.)
• Haggard  (իտալ.)
• Thanatogenesis
• Чур  (ռուս.)
• Тол Мириам  (ռուս.)
• Райдо  (ռուս.)
• Litvintroll  (բոլառուս.)
• Tamer Isli  (իտալ.)
• Taranus
• Адарвірог  (բելառուս.)
• Стары Ольса  (բելառուս.)
• Амарок  (ռուս.)
• Pawa  (բելառուս.)
• Плетень  (ռուս.)
• Ladies of Westeros  (ռուս.)
• Green Crow  (ռուս.)

ինչպես նաև մի շարք այլ կատարողներ։

Բալլադը նաև հնչում է Gothic համակարգչային խաղում (In Extremo խմբի տարբերակով)։

Արտաքին հղումներ

• Herr Mannelig ռուսերեն — Herr Mannelig-ի ռուսերեն թարգմանությունների հավաքածուն է։
• Herr Mannelig-ը In Extremo-ի տարբերակով
• Herr Mannelig-ը երգող տարբեր խմբերի ցուցակը