Հեռացողը (կտավ)

«Հեռացողը», ՀԽՍՀ ժողովրդական նկարիչ Էդուարդ Իսաբեկյանի ստեղծագործություններից՝ ստեղծված 1964 թվականին։

«Հեռացողը»
տեսակ	գեղանկար
նկարիչ	Էդուարդ Իսաբեկյան
տարի	1964
բարձրություն	50
լայնություն	70
նյութ	կտավ և յուղաներկ
հավաքածու	անհայտ
պատկերված են կին
կայք
Ծանոթագրություններ

Պատմություն

1964 թվականին ստեղծված «Հեռացողը» (մի շարք հրապարակումներում՝ «Հեռացող կինը») կտավը Վրուբելյան սիմվոլիզմի գեղարվեստական պատկերայնությունն հիշեցնող իսաբեկյանական սիմվոլիզմի դրսևորում է։ «Հեռացողը» ստեղծագործությունում գեղանկարչական արտասովոր երանգավորման հարստությամբ Իսաբեկյանը հասնում է լռության տպավորության, ընդգծում այն որպես առանձին թեմա։

Կտավում ներկայացված է նկարչի համար ճակատագրական 1964 թվականին կրած կրկնակի կորստի (1964 թվականի ապրիլին վթարի հետևանքով վախճանվել է հայրը՝ Հմայակ Իսաբեկյանը, մայիսին քաղցկեղից մահացել է կինը՝ նկարչուհի Արփենիկ Նալբանդյանը) ուղղակի արտահայտությունը։

Նկարագրություն

Անիրական տարածության միջով, անիրական անտարբերությամբ, ամբողջովին ինքնամփոփ դիտողի կողքով քայլում է կինը։ Ստեղծագործության անվանը համապատասխան՝ կոմպոզիցիոն կառուցվածքի հրամայական թելադրանքով այս «ընթացքն» իմաստաբանորեն ընկալվում է որպես իրական «հեռացում»։ Ֆիգուրից առաջ, քամուց քշվող զգեստափեշերը ցույց են տալիս ընթացքի միակ հնարավոր ուղղությունը՝ դեպի խավար, որի սառը, սրսռուն կապույտը սիմվոլիկ խորհրդանիշ է՝ անէության անսահմանությունը։

Կտավի գունային գամման ամբողջովին կառուցված է համատարած կապույտի գերիշխանության հագեցած երանգայնությամբ։ Անողոք ընթացքի անխուսափելիության նախազգացումով, կապտա-խավար սառնությունը, վրա հասնելով, պարուրում է կանացի իրանը, կլանում նրա ջերմության վերջին առկայծումները, թանձր սև ուրվագծով ճանկում ձևերի փափուկ կորությունը։ Կնոջ պատկերի քայլքից ետ ու փեշերին կարմրի, ճերմակի ժլատ, նյարդային ցոլքերով էության-շարժման-ժամանակի վերջին կապտա-մանուշակագույն բոցկլտումն է, վերջին տրոփը։

Արտաքին հղումներ

• Էդուարդ Իսաբեկյանի պաշտոնական կայքը