Հանրային սեփականության օր
Հանրային սեփականության օր (անգլ.՝ Public Domain Day), միջազգային ոչ պաշտոնական տոն, նշվում է ամեն տարի հունվարի 1-ին, սկսած 2004 թվականից[3][4][5][6][7][8][9]։
| Հանրային սեփականության օր | |
|---|---|
| Տեսակ | observance? և պարբերական իրադարձություն |
| Ենթադաս | պարբերական իրադարձություն |
| Ամսաթիվ | Հունվարի 1 |
| Հաստատված | 2004 |
| Անվանված է | 🅮 |
| Ի հիշատակ | 🅮[1][2] |
| Կայք | pdday.org(անգլ.) |
Տոնը և նրա օրվա ընտրությունը կապված են այն փաստի հետ, որ շատ երկրների օրենսդրությամբ ամեն տարվա առաջին օրը հանրային սեփականություն են դառնում ստեղծագործություններ, որոնց հեղինակային իրավունքների ժամկետը լրանում է այդ օրը[3][4][8]։ Բացառություն է կազմում միայն ԱՄՆ-ն, որտեղ մինչև 2019 թվական ոչ մի հեղինակային իրավունք չի փոխվելու հանրային սեփականության[10]։
Տոնի առաջին հիշատակումը կապված է կանադացի ակտիվիստ Ուոլես Մակլինի անվան հետ[7] (անգլ.՝ Wallace McLean), որի գաղափարը կիսեց իրավունքի պրոֆեսոր, ոչ առևտրային Քրեաթիվ Քոմոնս (անգլ.՝ Creative Commons) կազմակերպության հիմնադիր, Լոուրենս Լեսինգը։ Ավելի ուշ գաղափարին միացան այլ ակտիվիստներ, ոչ առևտրային կազմակերպություններ և համացանցային նախագծեր[8]։.
2010 թվականի հունվարի 1-ից Հանրային սեփականության օրվա կայքում տպվում են այն ստեղծագործությունների հեղինակների անունները, որոնց աշխատանքները դառնում են հանրային սեփականություն։ 2010 թվականի հունվարի 1-ից ոչ առևտրային կազմակերպություն Ազատ գիտելիքի հիմնադրամը (անգլ.՝ The Open Knowledge Foundation (OKF)) թողարկեց առցանց լրագիր «Հանրային սեփականության նկարագիր» (անգլ.՝ The Public Domain Review), որը նման ցուցակ է ներկայացնում[11]։
ԾանոթագրություններԽմբագրել
- ↑ https://web.archive.org/web/20160109195442/http://www.publicdomainday.org/
- ↑ Open access tracking project / P. Suber — USA: BKC, 2009. — ISSN 2578-7020
- ↑ 3,0 3,1 Shane Richmond (2010-01-01)։ «Happy Public Domain Day! Here's to many more» (անգլերեն)։ The Telegraph։ Արխիվացված է օրիգինալից 2016-03-03-ին։ Վերցված է 2014 թ․ հունվարի 1
- ↑ 4,0 4,1 Alex Wild (2013-12-10)։ «Public Domain Day: January 1st» (անգլերեն)։ Scientific American։ Վերցված է 2014 թ․ հունվարի 1
- ↑ Alli Pyrah (2013-12-30)։ «New Year’s Day marks end of copyright terms around the world» (անգլերեն)։ Managing Intellectual Property։ Վերցված է 2014 թ․ հունվարի 1
- ↑ Juan Carlos de Martin (2011-12-12)։ «Public Domain Day 2012» (անգլերեն)։ Communia։ Վերցված է 2014 թ․ հունվարի 1
- ↑ 7,0 7,1 Wallace J.McLean։ «Happy Public Domain Day!» (անգլերեն)։ Արխիվացված է օրիգինալից 2017-06-03-ին։ Վերցված է 2014 թ․ հունվարի 1
- ↑ 8,0 8,1 8,2 «January 1, 2011 will be Public Domain Day» (անգլերեն)։ Проект «Гутенберг»։ 2010-11-27։ Վերցված է 2014 թ․ հունվարի 1
- ↑ «Happy Public Domain Day, 2013!» (անգլերեն)։ The New York Public Library։ Վերցված է 2014 թ․ հունվարի 1
- ↑ «What Could Have Entered the Public Domain on January 1, 2014?» (անգլերեն)։ Center for the Study of the Public Domain։ Վերցված է 2014 թ․ հունվարի 1
- ↑ «Launch of the Public Domain Review to celebrate Public Domain Day 2011» (անգլերեն)։ The Open Knowledge Foundatio։ 2011-01-11։ Վերցված է 2014 թ․ հունվարի 1