Հայ Բար Կարմել (արգելոց)
Հայ Բար Կարմել (եբրայերեն՝ חי בר בכרמל), արգելոց Իսրայելի Կարմել լեռնաշղթայի տարածքում, Հայֆայի համալսարանից ոչ հեռու։ Ստեղծման նպատակը Իսրայելում վերացող կենդանիների տեսակների վերաբնակեցումն է։
 | |
|---|---|
.JPG) | |
| Տեսակ | կենդանաբանական այգի և արգելոց |
| Երկիր |  Իսրայել |
| Հիմնվել է | 1973 |
| Մակերես | 6000 dunam |
  | |
.svg) | |
Գտնվելու վայր և ընդհանուր նկարագիր խմբագրել
Հայ Բար Կարմելը տեղակայված է Կարմել լեռնային զանգվածի գագաթին՝ «Փոքր Շվեյցարիա» կոչվող տարածքում։ Մուտքը արգելոց գտնվում է Հայֆա համալսարանի ուսանողական համալիրից 300 մ հարավ։ Արգելոցի տարածքը 6 կմ² է։
Հայ Բար Կարմելը «Կարմել» ազգային պարկի և կենսոլորտային արգելոց համալիրի արգելոցներից մեկն է, ինչպես նաև Իսրայելի Հայ Բար բնության և պարկերի վարչության ծրագրի մասն է կազմում։ «Հայ բար» ծրագիրը, որը հիմնադրվել է 1960-ական թվականներին, նպատակ ունի Իսրայելում վերականգնել Աստվածաշնչում հիշատակված և նախկինում այս տարածքում բնակեցված, բայց արդյունքում այս տարածքում ոչնչացված կենսաբանական տեսակները։ Ծրագիրը նախատեսում է վերարտադրվող պոպուլյացիայի ստեղծում, որին կհետևի կենդանիների կլիմայավարժումը և նրանց բաց թողնումը բնական միջավայր։ Կարմելի արգելոցից բացի, ծրագրի շրջանակներում գործում է երկրի հարավում՝ Արավա անապատում գտնվող Հայ Բար Յոտվատա արգելոցը։ 2010 թվականին Կարմելի լեռան անտառային հրդեհի ժամանակ Իսրայելի բնության և պարկերի տնօրինության տասնյակ աշխատակիցներ մոբիլիզացվել էին, որպեսզի դանդաղեցնեն արհրդեհի մոտենալը արգելոցին, մինչ մյուսները տարհանում էին կենդանիներին։ Արդյունքում, հրդեհից հաջողվեց փրկել մոտ 200 կենդանի[1]։
Հայ Բար Կարմելը այցելուների համար բաց է ամբողջ տարվա ընթացքում շաբաթ օրերին, առավոտյան 8-ից մինչև երեկոյան 4-ը։ Խմբերը կարող են այցելություններ կատարել նաև շաբաթվա մյուս օրերին։ Այցելուների համար անց են կացվում մեկ ժամ տևողությամբ զբոսանքներ։
Ներկայացված հիմնական տեսակներ խմբագրել
| Հայերեն անվանում | Լատիներեն անվանում | |
|---|---|---|
.JPG) |
Մուֆլոն | Ovis aries orientalis |
.JPG) |
Կրետական լեռնային քարայծ | Capra aegagrus creticus |
.JPG) |
Իրանական վիթ | Dama dama mesopotamica |
.JPG) |
Եվրոպական քարայծ | Capreolus capreolus (եբրայերենում հայտնի է որպես կարմելյան քարայծ) |
Բացի այդ, արգելոցը ստեղծել է պայմաններ սպիտակագլուխ անգղների (Gyps Fulvus) և այլ գիշատիչ թռչունների բնադրման համար։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ «Чудо в заповеднике на Кармеле». Goroda.izrus.co.il. 4 декабря 2010. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հունվարի 28-ին. Վերցված է 2013 թ․ հունվարի 10-ին.
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- Хай-Бар Кармель Իսրայելի բնության և պարկերի վարչության կայքում. «ивр.». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ սեպտեմբերի 30-ին., «англ.». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հոկտեմբերի 12-ին.