Կետի Կոտի
Կետի Կոտի (the chains are cut, շղթաները կտրված են), Սուրինամում ստրկության վերացման օրվան նվիրված տոն։ Նշվում է հունիսի 30-հուլիսի 1-ը[1]։ Այդ օրն անց է կացվում Maspasi կամ Prisiri տոնական փառատոնը։ Վերջերս տոնն ստացել է պաշտոնական «Ազատների օր» անվանումը[2]։ «Հոլանդական թոփ-100 ավանդույթների» շարքում այս տոնը 58-րդ տեղում է[3]։
Պատմություն խմբագրել
Ստրկությունը Սուրինամում և Նիդերլանդական Անտիլներում վերացել է 1863 թվականի հուլիսի 1-ին։ Սակայն ստրուկներն իրական ազատություն են ստացել միայն 1873 թվականին, այսպես կոչված տասնամյա անցումային շրջանից հետո, որի ընթացքում ստրուկներն ստիպված էին աշխատել նույն պլանտացիաներում, չնայած չէին ենթարկվում կտտանքների[4]։ Անցումային շրջանի ավարտից հետո, 1873 թվականին, նախկին շատ ստրուկներ թողել են պլանտացիաներն ու տեղափոխվել Պարամարիբո քաղաք։
Կետի Կոտին Սուրինամում խմբագրել
Կետի Կոտի տոնը Սուրինամում անց է կացվում ստրկության վերացումից հետո ամեն տարի։ Այն կոչվում է Ազատների օր և վեր է ածվել ոչ թե միայն ստրուկների ժառանգների, այլ` համընդհանուր տոնի։ Մայրաքաղաքում անց է կացվում գունագեղ փառատոն` շքերթով, որի մասնակիցները կրում են ավանդական հագուստ։
Կետի Կոտին Նիդերլանդներում խմբագրել
Նիդերլանդների Կրեոլները, աֆրո-սուրինամցիներն ու աֆրո-անտիլցիները ևս հուլիսի 1-ին նշում են այս տոնը։ Ամստերդամի Օստերպարկերսում 2002 թվականի հուլիսի 1-ին տեղադրվել է Ազգային հուշարձան` նվիրված ստրկության վերացմանը։ 2013 թվականին ստրկության վերացման առթիվ հուշարձան է տեղադրվել նաև Ռոտերդամում։ Նիդերլանդներում Կետի Կոտի տոնը պաշտոնապես նշվում է 2009 թվականից[1]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 Amsterdam. «Erfgoed van de Week | Verbroken ketenen». Amsterdam.nl (հոլանդերեն). Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 11-ին.
- ↑ Paul B. Tjon Sie Fat Chinese New Migrants in Suriname: The Inevitability of Ethnic Performing. — Amsterdam University Press, 2009. — 478 с. — ISBN 9789056295981
- ↑ Michelle L. Stefano, Peter Davis, Gerard Corsane Safeguarding Intangible Cultural Heritage. — Boydell & Brewer Ltd, 2014-09-18. — 290 с. — ISBN 9781843839743
- ↑ «Gerda Havertong: 'Ik ben Nederlands erfgoed!'». Omroep Gelderland (հոլանդերեն). Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 11-ին.