Կաստետ (Ինդեքս ՀՌԱՈՒ — 9К116, ըստ դասակարգման ՄՕ ԱՄՆ և ՆԱՏՕ AT-12 Swinger, անգլ․՝ կենսասեր), Տ-12 100 մմ հակատանկային հրացանի ուղղորդված հակատանկային զենքի համալիր (МТ-12)[1].

9К116 «Կաստետ»
Կրակ 3УБК10 և 3УБК10-1 9М117 հրթիռային կառավարմամբ
ՏեսակՀակատանկային հրթիռային համակարգ
ԵնթատեսակՀակատանկային կառավարվող հրթիռ
Երկիր ԽՍՀՄ
Ծառայության ընդունման տարի1980
Ստեծման և արտադրության պատմպություն
ՍտեղծողՌուսաստան
ԱրտադրողՍարքաշինության կոնստրուկտորական բյուրո
Տեխնիկական տվյալներ
Ուղիղ կրակի հեռավորություն5,5 կմ մ

Պատմություն խմբագրել

Ամբողջը հավաքվել է Տուլայում՝ գործիքների ձևավորման բյուրոյում 1970 թվականին, հակատանկային հրետանու արդյունավետությունը բարձրացնելու նպատակով։

Ավելի ուշ ԳՁԲ- ն անցկացրեց նախաձեռնողական ուսումնասիրություն ` ծերացող տանկերի (Տ-54/55 և Տ-62) սպառման համար զենքն օգտագործել, որը թողարկվել է մեծ քանակությամբ ԽՍՀՄ-ում և դաշնակից երկրներում։ Արդյունքում որոշվեց մշակել «Բասթոնի» և «Շեկսնա» տանկային համակարգերի ՝ համապատասխանեցնելով Տ-54/55 և Տ-62 համար. Ուղղորդված հրետանի (Հակատանկային կառավարվող հրթիռ) դիզայնը գործնականում չի փոխվել, խփելով դուրս գցելու դիզայնը փոխվել է ՝ կախված թնդանոթային պալատի սարքից։ (Հկհ[2])- ների օգտագործումը թույլ տվեց երկարացնել տանկերի ծառայության ժամկետը, քանի որ նրանց մարտունակությունը համարյա հավասար էր հաջորդ սերունդների տանկերին։

Կառուցվածք խմբագրել

Համալիրը իր մեջ ներառում է․

  • կառավարվող հրթիռ (Հկհ[2]) 9Մ117 ( միավոր հրետանային կրակոցի (փամփուշտ) 3УБК10), լազերային ճառագայթների կառավարմամբ,
  • Նաև 9Շ135 նպատակային և մատնանշող սարքավորումներ, տեղադրված են եռոտանիի վրա և նախատեսված են օպերատորի կողմից թիրախ հայտնաբերելու, ընտրելու և հետևելու համար, ինչպես նաև վերահսկման դաշտ ձևավորելու լազերային ճառագայթում։

Նրա լավ կողմն այն է, որ (Հկհ[2])- ների օգտագործումը չի պահանջում փոխարինել տանկային հրացաններ, այլ միայն լրացրել է օգտագործված զինամթերքի շրջանակը (օրինակ, ամերիկյան Հկհ[2] «Շիլլելա» -ի օգտագործումը պահանջում էր հատուկ հրթիռի տեղադրում և վերացրեց ստանդարտ զինամթերքի կրակոցը)։

Վերափոխված տեսակները խմբագրել

  • 9К116-1«Բաստիոն» – (ըստ ԱՄՆ պաշտպանության նախարարության և ՆԱՏՕ-ի AT-10 Stabber-ի դասակարգման) - T-55-ի համար ուղղորդված տանկի զենք և հրետանային համակարգեր
  • 9K116-2 «Շեկսնա» - ուղղորդված զենքի տանկային համակարգ ՝ Տ-62-ի համար
  • 9K116-3 «Բասնիա» – BMP-3-ի համար ուղղորդված զենքերի համալիր

Կատարման բնութագրերը խմբագրել

Համալիրի հիմնական բնութագրեր[3] խմբագրել

  • կրակի առավելագույն հեռավորություն- 100-5500 մ
  • կիրառման բարձրություն ծովի մակարդակից բարձր- 3000 մ
  • թռիչքի ժամանակը- 13 վրկ.
    • առավելագույն հեռավորություն
    • առավելագույն միջակայք- 5 500 մ-13,5 վրկ.
    • առավելագույն միջակայք- 4 000 մ-11,5 վրկ.
  • թռիչքի առավելագույն արագություն-375 մ/վ
  • թռիչքի միջին արագություն- 300 մ/վ
  • գործող ջերմաստիճանի սահմանը_-50 մինչև +50 °С

Հրթիռ խմբագրել

  • Տրամաչափ-100 մմ
  • Կիրառելի հրթիռային տիպեր
  • Զանգվածային և ընդհանուր բնութագրեր
    • Հրթիռներ
      • Երկարություն- 1048 մմ
      • Քաշ- 17,6 կգ
    • Կրակոցի կշիռ, կգ։
      • — 3УБК10-1 (М)։25 (26,7-27)
      • — 3УБК10-2 (М)։28 (30,5)
      • — 3УБК-10-3 (М)։22 (23,4)
      • — 3УБК23-1։27,5
      • — 3УБК23-2։28
      • — 3УБК23-3։24,5
    • Կրակոցի երկարությունը, մմ.
      • — 3УБК10-1,3УБК10-2։1138
      • — 3УБК10-3։1200
      • — 3УБК10М-3։1238
  • Մարտագլխիկ-9Մ136, 9Մ136Մ
    • Տեսակը ՝ կուտակային, տանդեմ կուտակային
    • Քաշը։
    • Զենքի ներթափանցում-600 մմ (դինամիկ պաշտպանության համար), 9Մ117Մ1 հրթիռի համար
      • Մարտագլխիկ։
      • Պայթուցիկ։
    • Ապահովիչ՝ կոնտակտային և ոչ կոնտակտային

Համալիրի կառավարում և ղեկավարում խմբագրել

  • կառավարման ռեժիմներ
  • ուղեցույցի տեսակ ՝ լազերային
  • Կառավարման ալիքներ
  • ցերեկ
  • գիշեր
  • թիրախի ուղեկցում

Պիտակ խմբագրել

  • Թույլատրված տեսակներ ՝ 100 մմ / 115 մմ ողորկափող թնդանոթ
  • Փոխադրողներ։ Տ-55, Տ-62
  • Հրթիռների քանակ.
  • Զանգվածային և ընդհանուր բնութագրեր.
  • երկարություն
  • լայնությունը։
  • բարձրություն
  • ուղղահայաց սլաքի անկյուն

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Комплекс управляемого вооружения «Кастет» // Боеприпасы и средства поражения. / Под общей редакцией С. Иванова. — Москва: Издательский дом «Оружие и технологии», 2005. — Т. 12. — С. 175. — (Оружие и технологии России. Энциклопедия. XXI век). — ISBN 5-93799-023-4
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 «Հակատանկային կառավարվող հրթիռ». 2018 թ․ մարտի 30. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
  3. «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 17-ին. Վերցված է 2020 թ․ հունվարի 25-ին.