Կանանց միջազգային գործադուլ (2018)
Կանանց միջազգային գործադուլ կամ միջազգային ֆեմինիստական գործադուլ 8-M շարժում, որը տեղի է ունեցել 2018 թվականի մարտի 8-ին՝ Կանանց միջազգային օրը։ Կազմակերպվել էր ֆեմինիստական շարժումների կողմից` ամբողջ աշխարհում ի պաշտպանություն կանանց իրավունքների[1][2]։ Աջակցում էին ավելի քան 170 երկրներ[3][4][5][6][7]։
.jpg)
.jpg)
Գործադուլը նպատակ էր հետապնդում վերացնել կանանց նկատմամբ բռնության, գենդերային անհավասարության և կանանց դեմ այլ տարբեր հալածանքները։ Միջազգային այս գործողությունը նաև նպատակ ուներ որոշելու կանանց շահագործման մակարդակը աշխատավայրում, սոցիալական վերարտադրությունը և վերարտադրողական աշխատանքը[8][9]։
Պատմություն խմբագրել
Կանանց շարժմանն առաջնորդած ազգային գործադուլի առաջին պատմական օրինակը տեղի է ունեցել Իսլանդիայում, 1975 թվականի հոկտեմբերի 24-ին, որին մասնակցում էին վճարովի աշխատողներ և տնային տնտեսուհիներ։ Գործադուլի տարեդարձը՝ 2016 թվականի հոկտեմբերի 24-ին, իսլանդացի կանայք աշխատանքային օրվա ավարտից երկու ժամ քսան րոպե առաջ թողել են իրենց աշխատավայրերը՝ ցույց տալով տղամարդկանց և կանանց միջև գենդերային վճարման տարբերությունը[10]։
2000 թվականի մարտի 8-ին Campaña Internacional por un Salario para el Trabajo en el Hogar-ը հայտարարեց կանանց առաջին միջազգային գործադուլ՝ պահանջելով կանանց արդարության իրավունք` աշխատուժում իրենց ներդրման համար[11]։ Շարժումը հատկապես ակտիվ էր 2000-2001 թվականների ընթացքում[12]։
2016 թվականի հոկտեմբերի 3-ին Լեհաստանում տեղի է ունեցել ևս մեկ խոշոր բողոքի ցույց, որը հայտնի է որպես Սև երկուշաբթի՝ ընդդեմ հղիության արհեստական ընդհատումների, այդ թվում՝ սեռական հարաբերությունները քրեականացնելու, ինչպես նաև բռնաբարության արդյունքում հղիության դադարեցման պլանների։ Ամենակարևոր արդյունքն այն էր, որ Լեհաստանի խորհրդարանում չընդունվեց այդ օրենքը։
Առաջին միջազգային կանանց գործադուլը տեղի ունեցավ 2017 թվականի մարտի 8-ին և իրականացվեց աշխարհի ավելի քան 50 երկրներում[13]։ Կարևոր բողոքի ակցիաներ տեղի ունեցան 2017- թվականի նոյեմբերի 25-ին տարբեր երկրներում կանանց նկատմամբ բռնության վերացման միջազգային օրվա առթիվ։ Այս շարժումները[14] դիտվում են որպես ակտիվիստների կողմից կանանց միջազգային գործադուլի երկրորդ գլոբալ կոչի նախադեպ[15]։
Ավելի ուշ՝ 2017 թվականի հոկտեմբերին, ITUC-ի կանանց 3-րդ համաշխարհային կոնֆերանսի / Կանանց կազմակերպող վեհաժողովի ընթացքում, 200 կին հավաքվեցին ամբողջ աշխարհից Կոստա Ռիկայում, ինչպես նաև միությունների ներկայացուցիչներ Լատինական Ամերիկայից, հիմնականում Արգենտինայից և Բրազիլիայից, խնդրեցին միություններին մասնակցել 2017 թվականի մարտի 8-ին անցկացվող կանանց միջազգային գործադուլի երկրորդ միջազգային կոչին[16]։
Կանանց միջազգային գործադուլ 2018 խմբագրել
NosParamos- ի, #WeStrike- ի նման կարգախոսների ներքո՝ «Եթե մեր կյանքն անարժեք է, ստեղծվեք առանց մեզ», «Այն, ինչ նրանք անվանում են սեր, վճարովի աշխատանք չէ», ֆեմինիստական շարժումները գործադուլ են հայտարարել աշխատողներին, ուսանողներին, խնամողներին և սպառողներին։ Կանչում ներառված էին բոլոր սեռական կողմնորոշումների և ինքնության աշխատավարձ ստացող և չաշխատող կանայք[8]։
Կազմակերպություն խմբագրել
Մարտի 8-ի շարժումները դադարեցվել են ավելի քան 70 երկրներում բազմաթիվ ազգային և տեղական կազմակերպությունների և ակտիվիստների կողմից[17]։
Որոշ երկրներում արհեստակցական միությունն աջակցում էր գործադուլները։ Մինչ արհեստակցական շարժման որոշ բաժիններ պնդում էին, որ գործադուլը չի կարող տարբերակել սեռերի միջև, ֆեմինիստական շարժումը պնդում էր, որ գործադուլ են հայտարարել միայն կանայք։ Իսպանիայում աշխատանքի ազգային համադաշնությունը և այլ ոչ մեծամասնությունների արհմիությունները հայտարարել են 24-ժամյա ընդհանուր գործադուլ[18]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Por qué mujeres del todo el mundo planean hacer huelga el 8 de Marzo, Sarah Jaffe, Viento Sur, 24 de febero de 2018
- ↑ Hacia la huelga feminista del 8-M: el día en el que las mujeres intentarán parar el mundo, Cuarto Poder, 2771/2018
- ↑ «Las mujeres preparan el Paro Internacional del 8 de marzo - TN.com.ar». Todo Noticias (իսպաներեն). 2018 թ․ փետրվարի 5. Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 17-ին.
- ↑ Igualdad. «Una huelga feminista sin fronteras, de Argentina a Kurdistán». eldiario.es.
- ↑ Distintos países, un mismo grito contra la desigualdad, El País, M.R. Sahuquillo,7 de marzo de 2018
- ↑ 8-M: El feminismo desborda España, La Marea, 9 de marzo de 2018
- ↑ 8M: Orgullo feminista, eldiario.es, 8 de marzo de 2018
- ↑ 8,0 8,1 «Paro Internacional de Mujeres: multitudinaria asamblea para organizar el 8M - TN.com.ar». Todo Noticias (իսպաներեն). 2018 թ․ փետրվարի 10. Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 17-ին.
- ↑ Panzerini, Lorena. «Parar para mover todo | Hacia el nuevo Paro Internacional de Mujeres». PAGINA12 (իսպաներեն). Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 17-ին.
- ↑ «El ejemplo más reciente: la huelga de las mujeres islandesas | lamarea.com». lamarea.com (եվրոպական իսպաներեն). 2017 թ․ մարտի 6. Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 17-ին.
- ↑ «Mujeres y niñas hacen 2/3 del trabajo mundial por 5% de los ingresos». www.mujeresenred.net. Վերցված է 2018 թ․ մարտի 4-ին.
- ↑ Blume, E. Sue. «- Mujeres en Red». www.mujeresenred.net. Վերցված է 2018 թ․ մարտի 4-ին.
- ↑ «Fotogalería del 8M en el mundo; el día en que las mujeres hicieron temblar la tierra». LARED21 (եվրոպական իսպաներեն). Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 17-ին.
- ↑ Bogado, Male (2018 թ․ մարտի 9). «#8MPy: Mujeres marcharon por un sistema justo y humano para todos». Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ մայիսի 20-ին. Վերցված է 2019 թ․ օգոստոսի 7-ին.
- ↑ «Miles, de cara al 8 de marzo | Segundo día de la Women's March y convocatorias hacia el Paro Internacional». PAGINA12 (իսպաներեն). Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 17-ին.
- ↑ «3a Conferencia Mundial de Mujeres de la CSI/Asamblea de Organización de Mujeres - Confederación Sindical Internacional». www.ituc-csi.org (իսպաներեն). Վերցված է 2018 թ․ մարտի 5-ին.
- ↑ «La Women's March 2018 | Protesta mundial a un año de gobierno Trump». PAGINA12 (իսպաներեն). Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 17-ին.
- ↑ «Sí, hay huelga general el 8 de marzo y es legal». www.elsaltodiario.com (Spanish). Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 6-ին.
{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)