Կալապանի եկեղեցի
Կալապանի եկեղեցի, հայ առաքելական միջնադարյան եկեղեցի Հայաստանի Տավուշի մարզի Ոսկեպար գյուղից 3․5 կմ հարավ-արևմուտք՝ Վերին Ոսկեպար գյուղի մոտ գտնվող Կալապան գյուղատեղիում, Ոսկեպար գետի աջ վտակներից մեկը գոյացրած երկու ճյուղերի միջև արևելահայց դիրքով երկարած լեռնաճյուղի թեքության վրա, անտառափեշին՝ միջնադարյան գյուղատեղիում՝ ծովի մակերևույթից 1045 մետր բարձրության վրա։ Ընդգրկված է Հայաստանի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկում։
| Կալապանի եկեղեցի | |
|---|---|
| Հիմնական տվյալներ | |
| Երկիր |  Հայաստան |
| Տեղագրություն | Հայաստան, Ոսկեպար գյուղից 3․5 կմ հարավ-արևմուտք |
| Թեմ | Տավուշի թեմ |
| Հոգևոր կարգավիճակ | չգործող |
| Ներկա վիճակ | ավերակ |
| Ճարտարապետական տիպ | միանավ թաղածածկ եկեղեցի |
| Ճարտարապետական ոճ | Հայկական |
| Կառուցման սկիզբ | 13-րդ դար |
| Կառուցման ավարտ | 13-րդ դար |
| Գմբեթ | 0 |
| Շինանյութ | մանր և միջին անմշակ քարեր |
Ճարտարապետություն խմբագրել
Գյուղատեղիում փոքրիշատե դեռևս հարատևող միակ շինությունն ավերակ եկեղեցին է, որը համանման միանավ կառույցներից առանձնանում է ավանդատների բացակայության պայմաններում եկեղեցու հիմնական լայնության համեմատ արևելյան ճակատի կարճված առանձնահատկությամբ։ Արտաքին չափերն են՝ երկարությունը 10․37 մետր, իսկ լայնությունը 5․95 մետր է։
Այս հատվածն էլ (մասնակի՝ նաև արևմտյան որմը) եկեղեցու՝ համեմատաբար ավելի լավ պահպանված մասն է։ Անկանոն կիսաբոլորակ խորանի մեջ առկա են զույգ խորհրդարաններ։ Շարվածքն իրականացված է տեղական մանր և միջին չափերի անմշակ քարով, կրաշաղախով։
Եկեղեցին թվագրվում է 13-րդ դարով՝ ըստ հորինվածքային և կառուցողական առանձնահատկությունների։
Տես նաև խմբագրել
Գրականություն խմբագրել
- Սամվել Կարապետյան, Ոսկեպարի պատմական հուշարձանները, 2013 թվական, էջ 17-18