Կազանի կամուրջ
Կազանի կամուրջ (ռուս.՝ Казанский мост), Սանկտ Պետերբուրգի կենտրոնական շրջանում գտնվող Գրիբոյեդով ջրանցքի վրայով ճանապարհային քարե կամարավոր կամուրջ, որը կապում է Կազանի և Սպասսկի կղզիները։ Ռուսաստանի դաշնային նշանակության մշակութային ժառանգության օբյեկտ։ Քաղաքի երրորդ ամենալայն կամուրջը՝ Կապույտ (97,3 մ) և Ապտեկարսկի (96 մ) կամուրջներից հետո։ Քաղաքում ամենացածրը, նրա տակով նավերի անցումն արգելված է[1]։
 | |
|---|---|
 | |
| Երկիր |  Ռուսաստան |
| Տեղանք | Սանկտ Պետերբուրգ |
| Տեսակ | քարե կամուրջ, ճանապարհային կամուրջ և կամարաձև կամուրջ |
| Հատում է | Գրիբոեդովի ջրանցք |
| Երկարություն | 18,8 մետր |
| Ժառանգության կարգավիճակ | Ռուսաստանի դաշնային մշակութային ժառանգության օբյեկտ |
 | |
 | |
Գտնվելու վայր
խմբագրելԳտնվելով Նևայի պողոտայի կենտրոնական հատվածում՝ կազմում է մեկ համույթ՝ հրապարակի և համանուն տաճարի հետ։ Մոտակայքում է գտնվում Զինգեռի տունը։ Վերևում Իտալական կամուրջն է, ներքևում՝ Բանկի կամուրջը։ Մոտակա մետրոյի կայարանը Նևայի պողոտան է՝ ելքը դեպի Գրիբոյեդով ջրանցք։
Անվանում
խմբագրելԱյս վայրում գտնվող փայտե կամուրջը կոչվում էր Ռոժդեստվենսկի մոտակայքի Մարիամ Աստվածածին եկեղեցու անունով։ 1783 թվականից կամուրջը սկսեց կոչվել Կազանսկի մոտակայքում կառուցված Կազանի տաճարի անունով[2]։ 1923-1944 թվականներին կրել է Գեորգի Պլեխանով անունը[1][3]։
Պատմություն
խմբագրել1716 թվականին Նևայի պողոտայի և Կրիվուշի գետի խաչմերուկում կառուցվել է փայտե կամուրջ[4]։ Գոյություն ունեցող կամուրջը կառուցվել է 1765-1766 թվականներին ինժեներներ Վ.Ի.Նազիմովի և Ի.Մ.Գոլենիշչև-Կուտուզովի նախագծով[5][6]։ Կամուրջն ուներ չուգունե ճաղեր, նույն տիպի, ինչ պարսպապատը, Նևայի պողոտայի երկայնքով բավականին զառիթափ մուտքեր և դեպի ջուր տանող աստիճաններ[4]։
1805-1806 թվականներին Կազանի տաճարի կառուցման և Նևայի պողոտայի հարակից տարածքի վերակառուցման հետ կապված կամուրջը վերակառուցվել է ճարտարապետ Լ. Ռուսկայի նախագծով․ ընդլայնվել է ժամանակակից չափսերի համապատասխան, վերափոխվել են «ադամանդե» կոշտ ճակատամասը և աստիճանների՝ դեպի ջուրն իջնող հատվածը, կամրջի զառիթափությունը զգալիորեն կրճատվել է, չուգունե վանդակաճաղերը փոխարինվել են գրանիտե ճաղաշարերով[7][4]։
1880 թվականին կամրջի վրա ձիաքարշ երկաթուղային գծեր են անցկացվել, իսկ մայթերին՝ գրանիտե սալեր[8]։ 1887 թվականին մայթը լայնացվել է։[9]. 1912 թվականին կամրջի զննության ժամանակ հայտնաբերվում է աղյուսե կամարի ավերածություն, որը հնարավոր չէր մեկուսացնել։ 1934թ.-ին աշխատանքներ են տարվել աղյուսե կամարի վերանորոգման վրա [8].
1999-2003 թվականներին Լենմետրոգիպրոտրանս ինստիտուտի նախագծով իրականացվել է հիմնանորոգում, որի ընթացքում կամրջի կամարը վերականգնվել է 53 մ լայնությամբ, ամրացվել են ճանապարհների անցաքարերը և աղյուսե կամարը, կատարվել է ջրամեկուսացում, տեղադրվել են մայթը ճանապարհից բաժանող գրանիտե քարեր[8][10][8]։
Դիզայն
խմբագրելՄիաթև քարե կամարային կամուրջ է։ Առաստաղի բացվածքը աղյուսե կամար է՝ կրաքարե սալերի շարքերով, գրանիտից պատրաստված ճակատային կամարներով։ Կամարը աղյուսե է՝ կրաքարե սալիկներիով, ճակատային հատվածը գրանիտե է[11]։ Կամարներն ունեն պարաբոլիկ կորի ուրվագիծ՝ առանց հիմնաքարերի։ Կամուրջի երկարությունը 17,5 (25,0) մ է, լայնությունը՝ 95 մ (քաղաքի երրորդ ամենալայն կամուրջը)[4][11]։
Կամուրջը նախատեսված է տրանսպորտային միջոցների և հետիոտների տեղաշարժի համար։ Կամրջի ավտոճանապարհը ներառում է տրանսպորտային միջոցների երթեւեկության համար նախատեսված 8 գոտի։ Ճանապարհը ծածկված է ասֆալտբետոնով։ Մայթերին դրված են հսկա գրանիտե սալեր։ Մայթերը երթևեկելի հատվածից բաժանված են գրանիտե եզրաքարով վերևում, իսկ ներքևի մասում պարիսպ չկա մայթին մոտ: Որպես պարսպապատեր օգտագործվել են ամուր գրանիտե պարապետներ[8]։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 Синдаловский Н. А. Легенды и мифы Невского проспекта. — Центрполиграф, 2019. — 480 с. — ISBN 978-5-227-08618-1
- ↑ Городские имена сегодня и вчера: Петербургская топонимика / сост. С. В. Алексеева, А. Г. Владимирович, А. Д. Ерофеев и др. — 2-е изд., перераб. и доп. — СПб.: Лик, 1997. — С. 51. — 288 с. — (Три века Северной Пальмиры). — ISBN 5-86038-023-2.
- ↑ Энциклопедия Санкт-Петербурга
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 Степнов, 1991, էջ 307
- ↑ Е. В. Плюхин, А. Л. Пунин Мосты повисли над водами… / And bridges spanned the water` width…. — 2-е изд. — Л.: Аврора, 1977. — С. 29.
- ↑ Бунин, 1986, էջ 62
- ↑ «Дело о построении нового моста у Казанского собора в Петербурге // РГИА ф.1286 оп.1 д.185». Президентская библиотека (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2021-04-19-ին.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն) - ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 Мостотрест
- ↑ С.-Петербургское городское общественное управление в 1887 году. Отчёт городской управы. — СПб., 1888. — С. 52.
- ↑ ЗАО «Институт «Стройпроект». История в проектах, 1990—2010. — 2010. — С. 32. — 116 с.
- ↑ 11,0 11,1 Тумилович, Алтунин, 1963, էջ 99
Գրականություն
խմբագրել- Бунин М. С. Мосты Ленинграда. Очерки истории и архитектуры мостов Петербурга — Петрограда — Ленинграда. — Л.: Стройиздат, 1986. — 280 с.
- Новиков Ю. В. Мосты и набережные Ленинграда / Сост. П. П. Степнов. — Л.: Лениздат, 1991. — 320 с.
- Тумилович Е. В., Алтунин С. Е. Мосты и набережные Ленинграда. Альбом. — М.: Издательство Министерства Коммунального Хозяйства РСФСР, 1963. — 298 с.
Հղումներ
խմբագրել- «Казанский мост» (ռուսերեն). СПб ГБУ «Мостотрест».
- «Казанский мост» (ռուսերեն). Энциклопедия Санкт-Петербурга.