Կռունկ Վանից
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (այլ կիրառումներ)
Կռունկ Վանից կամ Ծովահայեաց Սուրբ Աստուածածնի վանք[1],Հայ Առաքելական Սուրբ Եկեղեցի, որը գտնվում է Վան քաղաքից հարավ՝ մոտ 5 կմ հեռավորության վրա, մի բլուրի գագաթին, Ծվստան և Արտամետ գյուղերի միջև։
| Կռունկ Վանից | |
|---|---|
| Հիմնական տվյալներ | |
| Տեսակ | վանք |
| Երկիր |  Թուրքիա |
| Տեղագրություն | Վանի մարզ |
| Դավանանք | Հայ Առաքելական Եկեղեցի |
| Ժառանգության կարգավիճակ | մշակութային հուշարձան Հայաստանում |
| Ճարտարապետական ոճ | հայկական ճարտարապետություն |
Վանքից դեպի Վանա լիճ մոտ 750 մետր հեռավորություն է, որտեղից բացվում է հիանալի տեսարան։ Վանքը բաղկացած է՝ եկեղեցուց, գավիթից, վանականների և ուղտավորների համար նախատեսված մի քանի սենյակներից։ Եկեղեցին կառուցված էր անտաշ քարերից, մուտքը մեկն էր արևմտյան կողմից, ուներ 2 փոքրիկ պատուհաններ։
Վանքը առաքելաշեն էր, չնայաց ժամանակի ընթացքում լքվել էր, բայց վերահաստատվել էր Արտամետցի Դավիթ Եպիսկոպոս Նուրոյեանի և Պաղտասար Վարդապետ Զարիֆեանի կողմից 1720-1730-ական թվականներին, և որոնց կողմից էլ կառուցվել էր նոր եկեղեցին։ Վանքը պատկանում էր Աղթամարի կաթողիկոսությանը։ Այս վանքում տարին 2 անգամ տոնում էին Սուրբ Աստվածածինի տոները։
Ըստ ավանդության վանքի անվան ծագումը այսպես է եղել`
|
«Կռունկ Վանից» անուան ծագումը կապում է հետևեալ աւանդութեան հետ. «Մի օր երբ քահանայն պատարագ կը մատուցանէ, Ս. Խորհրդեան գինին կը պակսի, կռունկ մի յանկարծ եկեղեցւոց պատուհանէն ներս կը մտնէ և կ՚իջնէ սեղանին վրայ քահանային առջև՝ իւր բերան բռնած հասուն մի ողկոյզ խաղողի. պատարագիչ քահանայն մեծ երկիւղածութեամբ կ՚առնու զայն (ողկոյզ) և վարագոյրի ետեւը քամելով՝ Ս. Խորհուրդն կը կատարէ» | 
|
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ «Վան-Տոսպի եկեղեցիներն ու վանքերը». web.archive.org. 2021 թ․ հունիսի 6. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ հունիսի 6-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունիսի 22-ին.